24 grudnia 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta została opracowana przez Ministra Infrastruktury ze względu na konieczność wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2006/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. zmieniającej dyrektywę 1999/62/WE w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe
Musimy przyznać, iż ww. ustawa wprowadza dość znaczące zmiany dotyczące systemu opłat za korzystanie z dróg publicznych w Polsce. Warto zwrócić w tym miejscu uwagę, na m.in. art. 9 pkt 1 opisywanej tu ustawy. Zgodnie z nim, od dnia 1 lipca 2011 r. stosowany będzie nowo dodany przepis art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy o drogach publicznych.
Oznacza to, iż korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat m.in. za przejazdy po drogach krajowych pojazdów samochodowych, w rozumieniu art. 2 pkt. 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - czyli pojazdów silnikowych, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; (określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego) za które uważa się także zespół pojazdów składający się z pojazdu samochodowego oraz przyczepy lub naczepy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, w tym autobusów niezależnie od ich dopuszczalnej masy całkowitej.
Opłata ta nazywana będzie "opłatą elektroniczną". Zakłada się, iż będzie ona pobierana za przejazd po drogach krajowych lub ich odcinkach. Opłata ta ma zastąpić funkcjonującą obecnie ryczałtową opłatę za przejazd po drogach krajowych (tzw. system winietowy). De facto oznacza to, iż od połowy lipca 2011 r., według zamierzeń Rządu, w Polsce nie będzie winiet. Czy system opłat elektronicznych ruszy w połowie przyszłego roku? Z doświadczeń europejskich wynika, iż jest to założenie ambitne ale czy realne?
Gdzie będziemy płacić?
Zgodnie z projektowanym rozporządzeniem płatne będą m.in.:
1) autostrada A1 na odcinkach:
a) węzeł Tuszyn – węzeł Bełchatów,
b) węzeł Sośnica – węzeł Świerklany;
2) autostrada A2 na odcinku węzeł Modła – węzeł Stryków I;
3) autostrada A4 na odcinkach:
a) Zgorzelec – węzeł Bielany Wrocławskie,
b) węzeł Bielany Wrocławskie – węzeł Kleszczów,
c) węzeł Kleszczów - węzeł Murckowska,
d) węzeł Balice I – węzeł Szarów;
4) autostrada A6 Kołbaskowo – węzeł Kijewo;
5) autostrada A8 na odcinku węzeł Magnice – węzeł Pawłowice;
6) autostrada A18 węzeł Olszyna – węzeł Krzyżowa;
7) droga ekspresowa S1 na odcinkach:
a) Cieszyn-Boguszewie – Bielsko Biała-Krzemionki,
b) Dąbrowa Górnicza (Ząbkowice) – Tychy,
c) węzeł Podwarpie – węzeł Pyrzowice;
8) droga ekspresowa S3 na odcinkach:
a) węzeł Goleniów Zachód – Szczecin (węzeł Kijewo),
b) węzeł Klucz – Gorzów Wielkopolski (węzeł Gorzów Południe),
c) Sulechów – Nowa Sól;
9) droga ekspresowa S5 na odcinku węzeł Stryszek – węzeł Białe Błota;
10) droga ekspresowa S6 na odcinku węzeł Bożepole Wielkie – węzeł Rusocin;
11) droga ekspresowa S7 na odcinkach:
a) węzeł Elbląg Wschód – Kalsk,
b) obwodnica Płońska,
c) węzeł Kroczewo – węzeł Czosnów,
d) Grójec (z obwodnica Grójca) – Jedlińsk,
e) Skarżysko Kamienna – Chęciny;
f) obwodnica Jędrzejowa,
g) skrzyżowanie z droga krajowa nr 79 – węzeł Bieżanów,
h) węzeł Myślenice – węzeł Lubien;
12) droga ekspresowa S8 na odcinkach:
a) węzeł Dąbrowa – węzeł Cieśle,
b) węzeł Konotopa – węzeł Powązkowska,
c) Radzymin (z obwodnica Radzymina) – Wyszków (z obwodnica Wyszkowa),
d) obwodnica Ostrowi Mazowieckiej;
13) droga ekspresowa S10 na odcinkach:
a) Szczecin (węzeł Płonia) – węzeł Święte,
b) węzeł Nieszawka – węzeł Lubicz;
14) droga ekspresowa S11 na odcinku Poznań – Kórnik;
15) droga ekspresowa S22 na odcinku Elbląg – Grzechotki (granica państwa);
16) droga ekspresowa S69 na odcinku obwodnicy Bielska – Białej;
17) droga krajowa nr 4 na odcinku Rzeszów – Jarosław;
18) droga krajowa nr 6 na odcinku Gościcino – Bożepole Wielkie;
19) droga krajowa nr 7 na odcinkach:
a) Płońsk – węzeł Kroczewo,
b) węzeł Czosnów – Warszawa ,
c) Warszawa – Grójec,
d) Kraków – Myślenice;
20) droga krajowa nr 10 na odcinku Dąbie – Grzędzice;
21) droga krajowa nr 77 na odcinku Radymno – Przemyśl;
22) droga krajowa nr 81 na odcinku Katowice – Skoczów;
23) droga krajowa nr 92 na odcinkach:
a) Nowy Tomyśl – Poznań,
b) Poznań – Września;
24) droga krajowa nr 94 na odcinku Sosnowiec – Olkusz.
Czytaj także: Zaliczenie dróg do odpowiednich kategorii>>
Zgodnie z projektowanym rozporządzeniem początkiem lub końcem drogi krajowej lub jej odcinka, na którym będzie się pobierać opłatę elektroniczną będzie:
1) punkt przecięcia osi dróg w węźle lub skrzyżowaniu albo
2) punkt przecięcia osi drogi z granica miasta na prawach powiatu lub granica państwa.
Wedle założeń zapisanych w ww. rozporządzeniu wejdzie ono w życie z dniem 1 lipca 2011r.
Na jakiej sieci dróg będą pobierane opłaty?
Projekt rozporządzenia przewiduje w pierwszym okresie ( od lipca 2011 roku ) objecie opłatami 630 km autostrad, 570 km dróg ekspresowych oraz 400 km dróg krajowych dwujezdniowych oraz dróg równoległych zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
Pierwsza rozbudowa systemu planowana jest na styczeń 2012 roku. Minister Infrastruktury zakłada, iż rozporządzenie zostanie uzupełnione o następujące odcinki dróg:
1) autostrady:
(a) A-1 na odcinku Maciejów – Sośnica,
(b) A-2 na odcinku obejmującym obwodnice Mińska Mazowieckiego,
(c) A-4 na odcinku od węzła Rzeszów Zachód do węzła Rzeszów Wschód,
(d) A-8 na odcinku od węzła Lotnisko do węzła Pawłowice;
2) drogi ekspresowe:
(a) S-1 na odcinku obejmującym obwodnice Bielska Białej,
(b) S-5 na odcinku Gniezno – Poznań,
(c) S-7 na odcinku Skarżysko Kamienna – Występa,
(d) S-19 na odcinku Stobierna – Rzeszów,
(e) S-11 na odcinku obejmującym zachodnia obwodnice Poznania;
3) pozostałe drogi krajowe:
(a) nr 1 na odcinkach: Łódź – Tuszyn, węzeł Bełchatów – Dąbrowa Górnicza oraz Tychy – Bielsko Biała,
(b) nr 86 na odcinkach: Podwarpie – Katowice oraz Katowice – Tychy.
Ponad 4000 km dróg będzie objętych opłatami.
Co dalej? Kolejna rozbudowa systemu planowana jest 1 stycznia 2013 roku. Do systemu włączone, zgodnie z założeniami Ministra Infrastruktury, zostanie dalsze 1800 km autostrad i dróg ekspresowych. Możliwe jest również włączenie do systemu autostrad koncesyjnych.
Następna, trzecia rozbudowa systemu planowana jest na styczeń 2014 roku. Do istniejącego systemu włączone zostanie kolejne 600 km dróg ekspresowych. Minister Infrastruktury zakłada, iż w roku 2014 system obejmował będzie mniej więcej 4400 km dróg (nie wliczając autostrad tzw. koncesyjnych). Zgodnie z informacjami Ministerstwa Infrastruktury jednocześnie do systemu mogą być włączane wybrane równoległe odcinki dróg krajowych, które wymagać będą szczególnego zabezpieczenia z uwagi na nadmierny ruch ciężarowy.
Polecamy: Poradnik Samorządowca - Zarządzanie drogami>>
Docelowo opłatami elektronicznymi zostaną objęte wszystkie odcinki autostrad, dróg ekspresowych, dwujezdniowych dróg krajowych, które nie będą przebudowywane oraz wybrane odcinki dróg krajowych równoległych.
W odrębnym rozporządzeniu Rady Ministrów pn. w sprawie wysokości stawek opłaty elektronicznej ustalona zostanie wysokość stawek opłaty elektronicznej dla pojazdów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz autobusów, która zgodnie z ustawą o drogach publicznych nie może być wyższa niż 2 PLN i nie może przekroczyć maksymalnej stawki opłaty elektronicznej.
B.W.
samorzad.infor.pl