Od 8 czerwca zaczęły obowiązywać przepisy, zgodnie z którymi trzy lata później zaczną obowiązywać niektóre z rozwiązań ustawy o pieczy zastępczej. Zmiana jest spowodowana m.in. oszczędnościami.
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej obowiązywała od początku roku, jednak samorządy wskazywały, że nie mają środków na jej realizację. Posłowie PO w porozumieniu z samorządami przygotowali więc projekt nowelizacji tych przepisów.
W myśl zmian przydzielanie asystenta rodziny będzie na razie fakultatywne - obligatoryjne stanie się dopiero od 1 stycznia 2015 r. Ponadto umożliwiono łączenie pracy asystenta z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego na terenie innej gminy.
Tymczasowo - do początku 2015 r. - zrezygnowano też z obowiązku zatrudniania osoby do pomocy w sprawowaniu opieki nad dziećmi lub pomocy w gospodarstwie w zastępczej rodzinie zawodowej lub niezawodowej, w której przebywa więcej niż troje dzieci. Wprowadzono jednak uregulowania w okresie przejściowym: w rodzinach zastępczych zawodowych, w których przebywa więcej niż troje dzieci, starosta, na wniosek rodziny, jest obowiązany zatrudnić osobę do pomocy w opiece nad dziećmi i pracach gospodarskich albo przyznać środki finansowe na utrzymanie lokalu, który zajmuje rodzina, może jednak udzielić obu tych form wsparcia.
W myśl ustawy wsparcie rodzin zastępczych przez rodziny pomocowe będzie możliwością, a nie obowiązkiem. Także objęcie opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej będzie - w okresie pierwszych trzech lat obowiązywania ustawy - zadaniem fakultatywnym powiatu. Opieką koordynatora obowiązkowo objęte zostaną tylko rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka nieposiadające dwuletniego doświadczenia (obecnie to trzy lata).
Po trzech latach, w przypadku rodzin o dłuższym doświadczeniu, jeżeli rodzina złoży wniosek o przyznanie koordynatora, powiat będzie miał jedynie możliwość uwzględnienia tego wniosku. Od 2015 r., w przypadku złożenia wniosku, powiat będzie miał obowiązek przydzielenia koordynatora. Pod opieką koordynatora znajdować się będzie mogło do 30 rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka (obecnie 15).
W ustawie wprowadzono też przepis, który stanowi, że ośrodki adopcyjne wykonują swoje zadania nieodpłatnie i nie mogą pobierać opłat za szkolenia dla kandydatów na rodziców adopcyjnych.
To już druga nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Poprzednią uchwalono w grudniu zeszłego roku, jeszcze przed wejściem w życie ustawy wyjściowej. Zlikwidowano wtedy lukę prawną i określono, że placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego będą mogły działać na dotychczasowych zasadach jeszcze przez rok.
Dwukrotnie już znowelizowana ustawa o pieczy zastępczej budziła kontrowersje jeszcze na etapie prac legislacyjnych. W myśl ustawy umieszczenie dzieci w pieczy zastępczej możliwe jest po wyczerpaniu wszystkich sposobów wsparcia rodziny, chyba że wymaga tego ich bezpieczeństwo. Domy dziecka mają być przeznaczone jedynie dla starszych dzieci, które nie znalazły miejsca w rodzinach zastępczych lub wymagają specjalistycznej opieki.
Ustawa wprowadziła funkcję asystenta rodziny, który ma pomóc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, wspierać w prowadzeniu domu i innych codziennych czynnościach. Ustawa przewiduje też rodziny pomocowe, które mają pomagać rodzicom zastępczym - dzięki temu będą oni mogli np. korzystać z urlopów. Wprowadzono także funkcję koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, który sprawować ma opiekę nad rodzinami zastępczymi.