Nowelizacja jest efektem niezrealizowania w pełni celów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2007 r. Nr 191, poz. 1365 ze zm., dalej „ustawa”). Wskazana ustawa nałożyła na starostów oraz inne organy sprawujące uprawnienia i obowiązki właścicielskie w imieniu Skarbu Państwa obowiązek sporządzenia wykazów nieruchomości sektora publicznego (państwowych i samorządowych) oraz ujawnienia tych nieruchomości w systemie ksiąg wieczystych.
Do dnia dzisiejszego, ze względu na krótkie terminy przewidziane przez ustawę na dopełnienie ww. obowiązków, nie zostały one w pełni zrealizowane. W konsekwencji, przygotowane przez starostów zestawienia nieruchomości państwowych i samorządowych nie oddają w pełni obrazu zasobów nieruchomości sektora publicznego. Nowelizacja ma na celu zmianę takiego stanu rzeczy poprzez doprowadzenie do pełnej realizacji obowiązków nałożonych ustawą, a w konsekwencji ujawnienie w księgach wieczystych rzeczywistego stanu prawnego nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego.
Najważniejszą zmianą wprowadzoną przez nowelizację jest wydłużenie terminów na realizację obowiązków wynikających z ustawy. Nowelizacja wydłuża do 66 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy (tzn. od 19 listopada 2007 r.) termin na uzupełnienie przez starostów niekompletnych wykazów nieruchomości sektora publicznego oraz przekazanie uzupełnionych wykazów właściwym organom. W celu usprawnienia uzupełniania ww. wykazów nieruchomości sektora publicznego, nowelizacja przewiduje współdziałanie starostów z marszałkami województw, wójtami, burmistrzami, prezydentami miast oraz innymi niż starostowie organami reprezentującymi Skarb Państwa.
W związku z wydłużeniem terminu na uzupełnienie przez starostów wykazów nieruchomości państwowych i samorządowych, nowelizacja wydłużyła również do 72 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (tzn. od 19 listopada 2007 r.) termin na złożenie przez uprawnione organy we właściwych sądach rejonowych wniosków o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego.
Nowelizacja przewiduje jednocześnie, że wojewodowie będą uprawnieni do żądania od starostów uzupełnienia sporządzonych wykazów nieruchomości, a uzyskane od starostów odpowiednie dane będą przekazywać Głównemu Geodecie Kraju, który na ich podstawie uzupełni zestawienie dla całego kraju. Ponadto, zgodnie z nowelizacją, minister właściwy do spraw administracji publicznej raz w roku (do 2015 r.), będzie zobowiązany do przedstawienia Radzie Ministrów informacji o stanie realizacji obowiązków określonych w ustawie.
Podsumowując, przepisy nowelizacji mają na celu doprowadzenie do pełnej realizacji obowiązków określonych w ustawie. Przewidują one przede wszystkim wydłużenie terminów na sporządzenie wykazów nieruchomości i składanie wniosków o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Ujawnienie w księgach wieczystych ww. nieruchomości ułatwi obrót nieruchomościami oraz zwiększy zaufanie do ksiąg wieczystych i zawartych w nich informacji.
Patrycja Dzięgielewska, aplikant radcowski
Tomasz Pietrzak, młodszy prawnik