Sprawa rozstrzygana przez Trybunał dotyczyła urzędnika, który za przekroczenie uprawnień został skazany na grzywnę oraz zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w administracji rządowej przez rok.
Urzędnik wniósł skargę do Trybunału Konstytucyjnego kwestionując konstytucyjność uregulowań przestępstwa przekroczenia uprawnień. Czyn ten uregulowany został w zakresie podstawowym w art. 231 kodeksu karnego, natomiast szczegółowe regulacje przestępstwa znajdują się we wszystkich aktach prawnych, które określają obowiązki funkcjonariuszy publicznych.
Skazany urzędnik argumentował swą skargę do TK właśnie tym, iż regulacja szczegółowych cech przestępstwa poza ustawą (w decyzjach administracyjnych, umowach o pracę, dokumentach określających zakresy obowiązków) uniemożliwia pracownikowi zapoznanie się z pełnym katalogiem obowiązków i stoi w sprzeczności z art. 42 konstytucji ("Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia").
W orzeczeniu z 9 czerwca 2010 r ( SK 52/08) Trybunał odrzucił wniesioną skargę, stwierdzając zgodność z konstytucją przepisów regulujących przestępstwo przekroczenia uprawnień. TK orzekł następująco: „ Art. 231 § 1 ma charakter blankietu częściowego, milcząco odsyłając do aktów pozaustawowych w celu ustalenia obowiązków i uprawnień konkretnego funkcjonariusza publicznego (…)W standardzie konstytucyjnym wyznaczonym przez zasadę określoności (zasada zawarta w art. 42 konstytucji - red.) mieści się możliwość wyjątkowego odesłania w przepisie ustawy (również dorozumiane) nie tylko do innej ustawy czy też rozporządzenia. Także do umowy międzynarodowej, przepisów prawa europejskiego, zaleceń, jak również aktów tzw. miękkiego prawa międzynarodowego, a także innych - mających swoje podstawy w ustawie źródeł - takich jak decyzje administracyjne, zakresy obowiązków, regulaminy, umowy o pracę, obowiązki wynikające ze służby. (…) Funkcjonariusz publiczny ma pierwotny prawny obowiązek znajomości aktów określając jego uprawnienia i obowiązki."
Agnieszka Marek
samorzad.infor.pl