Czym jest rezerwa subwencji ogólnej?
Rezerwa subwencji ogólnej funkcjonuje od 1999 r. Corocznie środki dzielone są według ustalonych kryteriów uzgodnionych wspólnie przez stronę rządową i samorządową. Dysponentem środków jest minister właściwy do spraw finansów publicznych, działający w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu, po zasięgnięciu opinii reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego.
Rezerwa subwencji ogólnej tworzona jest na mocy art. 26 ust. 1 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Środki rezerwy przeznacza się na dofinansowanie:
- inwestycji na drogach publicznych powiatowych i wojewódzkich oraz na drogach powiatowych, wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu,
- utrzymania rzecznych przepraw promowych o średnim natężeniu ruchu w skali roku powyżej 2 tys. pojazdów na dobę, wskazanych przez ministra właściwego do spraw transportu,
- remontu, utrzymania, ochrony i zarządzania drogami krajowymi i wojewódzkimi w granicach miast na prawach powiatu.
Ministerstwo Infrastruktury i Ministerstwo Finansów, po analizie i weryfikacji wniosków w zakresie zgodności z zapisem ustawowym oraz dodatkowymi kryteriami uzgodnionymi z przedstawicielami samorządów w październiku 2020 r., przedstawiły wspólne stanowisko w sprawie podziału rezerwy subwencji ogólnej na 2021 r. Zaproponowany podział środków został pozytywnie zaopiniowany przez Zespół ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska KWRiST.
Rezerwa subwencji ogólnej 2021
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego pozytywnie zaopiniowała przedstawiony przez rząd podział środków rezerwy subwencji ogólnej na 2021 rok. W tym roku, podobnie jak w latach poprzednich, na wsparcie zadań samorządowych przeznaczone zostanie 335 999 tys. zł.
- Do budowy, modernizacji oraz remontów dróg obecny rząd podchodzi kompleksowo. Oprócz inwestycji na sieci dróg krajowych, czyli budowy autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic, wspieramy finansowo samorządy w realizacji ich zadań. Inwestycje samorządowe uzyskują wsparcie z rezerwy subwencji ogólnej oraz Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. Dzięki temu poprawia się bezpieczeństwo i komfort podróżowania wszystkimi rodzajami dróg w Polsce – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
W 2021 r. dofinansowanie uzyska 120 jednostek samorządu terytorialnego – 11 województw na kwotę 59 486,3 tys. zł, 36 miast na prawach powiatu na kwotę 157 995,4 tys. zł oraz 73 powiaty na kwotę 118 517,3 tys. zł.
- Rezerwa subwencji ogólnej to coroczny mechanizm wsparcia inwestycji realizowanych przez samorządy. Dzięki tym środkom tylko w 2020 r. dofinansowanie uzyskało 110 jednostek samorządu terytorialnego – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.
***
Inwestycje na drogach samorządowych mogą uzyskać ponadto wsparcie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.
W 2021 r. wsparcie uzyska 2 189 zadań, w tym 622 powiatowe i 1 567 gminnych. Dzięki temu planowana jest budowa, przebudowa lub remont 3,9 tys. km dróg: 2,1 tys. km powiatowych i 1,8 tys. km gminnych. Łączna wartość środków RFRD przeznaczonych na dofinansowanie realizacji inwestycji w 2021 roku to 3 258 mln zł. Na dofinansowanie zadań gminnych trafi 1 463 mln zł, na zadania powiatowe przeznaczonych zostało 1 295 mln zł, wartość dofinansowania zadań na drogach obronnych to 500 mln zł.
21 kwietnia 2021 r. Minister Infrastruktury ogłosił ponadto nabór wniosków o dofinansowanie zadań obwodnicowych w ramach RFRD. Na wsparcie samorządowych zarządców dróg przeznaczono 2 mld zł.
W ramach tego programu samorządy powiatowe i gminne mogą się też ubiegać o dofinansowanie realizacji zadań poprawiających bezpieczeństwo ruchu pieszych w obszarze oddziaływania przejść dla pieszych. Na dofinansowanie tych zadań przeznaczono dodatkową pulę środków w wysokości blisko 525 mln zł.