Nowe zasady sprzedaży drewna w 2023 roku. Zmiany w regulaminie sprzedaży drewna dla przemysłu wprowadzone przez Lasy Państwowe
Lasy Państwowe od kilkunastu lat sprzedają drewno firmom w bezstronnych procedurach elektronicznych. Zasady sprzedaży tworzą parasol ochronny dla firm dłużej działających na rynku. Aż 70% drewna jest dostępne wyłącznie dla stałych nabywców na Portalu Leśno-Drzewnym. Daje im to gwarancję dostaw surowca, czyli stabilne warunki prowadzenia firm. 30% drewna sprzedajemy na otwartych aukcjach (e-drewno). Organizujemy je z myślą o firmach z tradycjami, ale i o tych, które dopiero pojawiły się na rynku.
W procedurach na rok 2023 konieczne stało się wprowadzenie kilku zmian. Mają one na celu maksymalizację przerobu drewna na rynku krajowym i co za tym idzie, ograniczenie eksportu drewna nieprzetworzonego. Wpłyną też na zmniejszenie niekorzystnej różnicy cen pomiędzy kanałem dystrybucji dla stałych odbiorców (Portal Leśno-Drzewny) i aukcjami systemowymi e-drewno. Znaczna różnica cen pomiędzy oboma kanałami dystrybucji mogła przyczyniać się do spekulacyjnego obrotu surowcem.
Kryteria pozacenowe w PL-D – wzrost do 20%
Pozacenowe kryteria oceny ofert zostały wprowadzone już w ubiegłym roku. O przydziale drewna decydowało również to czy przedsiębiorca przerabia drewno i czy robi to na obszarze wspólnoty europejskiej. Łączna maksymalna wartość obu kryteriów wynosiła 15%. Kryterium cenowe ważyło maksymalnie pozostałe 85%.
Lasy Państwowe przeanalizowały tegoroczne doświadczenia i zmodyfikowały pozacenowe kryteria oceny ofert na przyszły rok. Będą one jeszcze w większym stopniu zabezpieczały interes naszych przedsiębiorców. W ocenie ofert na rok 2023 łączna waga kryteriów pozacenowych wzrosła do 20%.
Ponieważ wszyscy z prawie 6500 klientów Lasów Państwowych zadeklarowali w 2022 r. posiadanie zakładów przerobu na terenie UE, zapadła decyzja o zamianie tego kryterium na kryterium głębokości przerobu surowca.
Dwa kryteria pozacenowe w 2023 roku. Punkty za zaawansowany przerób
Na rok 2023 obowiązywać będą dwa kryteria pozacenowe:
– kryterium przerobu – maksymalnie 10 punktów otrzyma przedsiębiorca, który przerabia całe drewno kupione od Lasów Państwowych,
– kryterium głębokości przerobu – czyli jego zaawansowania; 10 punktów może zostać przyznane za zaawansowany przerób większości drewna, a za przerób niskozaawansowany, jak korowanie, sortowanie bądź konfekcjonowanie, można otrzymać tylko połowę punktów. W przypadku niestosowania procesów technologicznych związanych z przerobem przedsiębiorca otrzyma 0 punktów.
Zastosowane kryteria mają również na celu wspierać i zachęcać przedsiębiorców do samodzielnego, jak najbardziej zaawansowanego przerobu.
Publikacja deklaracji przerobu
Deklaracje nabywców dotyczące udziału i głębokości przerobu zostaną zamieszczone w Internecie (Portal Leśno-Drzewny). Upublicznione dane pozwolą na identyfikację przedsiębiorcy i jego deklaracji służącej do oceny ofert. Dzięki temu każdy będzie mógł sprawdzić, co zadeklarowała firma, która zajmuje się pośrednictwem w handlu drewnem.
Jednolita cena minimalna drewna w PL-D i na aukcjach w 2023 roku
Kwestią podstawową będzie urynkowienie cen minimalnych (otwarcia). Ich podstawą na 2023 r. są ceny minimalne z procedur na 2022 r., podniesione tylko o połowę zmiany cen uzyskanych na w procedurach na 2022 r. Symulowana cena minimalna dla drewna ogółem jest aż o 21% niższa od ceny uzyskanej w procedurach na 2022 r., dając kupującym możliwość znaczących obniżek cen.
Dla drewna ogółem będzie to 269 zł/m3. Od tego pułapu przedsiębiorcy będą składali oferty. Lasy Państwowe, jako zarządca majątku Skarbu Państwa, nie mogą abstrahować od wartości cenowych ustalanych przez rynek.
Powodem takiego ustalania ceny minimalnej (wywoławczej) stał się nadmierny rozdźwięk pomiędzy cenami w sprzedaży ofertowej w Portalu Leśno-Drzewnym (dostępnej dla stałych klientów) i na aukcjach e-drewno. Na aukcjach stali klienci uzupełniają zakupy, a nowi przedsiębiorcy, bez udokumentowanej historii zakupów, rozpoczynają działalność na rynku dzrewnym. Aukcje cechują się wyższą konkurencyjnością, a osiągane ceny są wyższe. W bieżącym roku na otwartych aukcjach, w wyniku konkurencyjnych zakupów przedsiębiorców, ceny osiągnęły poziom ponad dwukrotnie wyższy niż na rynku dla stałych nabywców. Wysokie oferty pojawiły się m.in. z uwagi na znakomitą koniunkturę panującą w przemyśle drzewnym w roku 2021 i początkach roku 2022.
Dalsze utrzymywanie takiej sytuacji nie jest możliwe i stanowi zagrożenie wykreowania dwóch odrębnych rynków, z dalszymi konsekwencjami w postaci możliwych spekulacji (np. po co przerabiać tańsze drewno nabyte w procedurze sprzedaży ofertowej skoro można je odsprzedać ze znacznym zyskiem po cenach aukcyjnych). Efekt jest też taki, że znaczna część stałych klientów przestała uzupełniać zakupy w systemie aukcyjnym.
Lasy Państwowe liczą, że poziom ostatecznych cen w obu kanałach dystrybucji również się wyrówna, przyczyniając się do stabilizacji na rynku drewna okrągłego.
Eksport firm niewliczany do historii zakupów
Drewno, wobec którego sami kupujący zadeklarowali wywóz z Polski, nie będzie wliczone do historii sprzedaży w procedurach na 2023 r. W ten sposób uwzględniono postulaty przedstawicieli przedsiębiorców. Ograniczono również liczbę miejsc załadunku do maksymalnie trzech, zapewniając możliwość obniżenia kosztów spedycji drewna ponoszonych przez kupujących.
Harmonogram procedur sprzedaży drewna na I półrocze 2023 roku
Szczegółowy harmonogram procedur sprzedaży drewna na I półrocze 2023 roku dostępny jest pod adresem: http://drewno.zilp.lasy.gov.pl/drewno/komunikat_w_sprawie_harmonogramu_sprzedazy_drewna_na_i_porocze_2023_r.pdf
Przypominamy także, że Lasy Państwowe w ramach odpowiedzialnego wsparcia udostępniają bezpłatnie wszystkim przedsiębiorcom narzędzia biznesowe zawarte Panelu Kontrahenta, pozwalające na ograniczenie kosztów związanych z obsługą realizacji umów oraz szeroko pojętej współpracy biznesowej.
Wszystkie niezbędne informacje związane ze sprzedażą drewna przez Lasy Państwowe dla przedsiębiorców od lat upubliczniane są na stronie Portalu Leśno-Drzewnego: https:// http://drewno.zilp.lasy.gov.pl/
Zmiany nie dotyczą rynku sprzedaży detalicznej - w tym sprzedaży drewna opałowego
Lasy Państwowe podkreślają, że przedstawione wyżej zmiany nie dotyczą rynku sprzedaży detalicznej, w tym sprzedaży drewna opałowego. Cenniki i regulaminy sprzedaży ustalone przez nadleśnictwa pozostają w mocy i drewno opałowe pochodzące bezpośrednio z Lasów Państwowych pozostaje nadal najtańszym surowcem grzewczym.
Polski przemysł drzewny w 2022 roku - najwyższa rentowność w historii
Lasy Państwowe wskazują, że rzekoma „dramatyczna sytuacja polskiego przemysłu drzewnego”, o której alarmuje branża w swojej kampanii reklamowej, to w rzeczywistości skokowy wzrost sprzedaży z 28 do 39 mld zł i najwyższa w historii rentowność. Krociowe zyski przedsiębiorców drzewnych i światowy popyt doprowadziły do patologii na polskim rynku i dużego wzrostu eksportu drewna, bo bardziej opłaca się firmom sprzedać za granicę drewno tanio kupione od Lasów Państwowych, niż produkować z niego w Polsce. I to jest rzeczywista przyczyna protestu firm drzewnych po ogłoszeniu zmian zasad sprzedaży tego surowca.
Ceny drewna w Polsce i w innych państwach
Wbrew temu, co głoszą w publikowanym w mediach liście stowarzyszenia firm drzewnych, drewno w Polsce nie jest najdroższe w Europie. Wystarczy prześledzić przykładowe ceny – metr sześcienny tarcicy kosztuje w Polsce średnio 1500 zł, w Szwecji to 346 dolarów, czyli o prawie 200 zł drożej. Podobnie tańsze w Polsce są: sosna wielkowymiarowa – w Polsce średnio 390 zł, w Niemczech 85 euro, oraz świerk - w kraju 406 zł, w Austrii 105 euro. A to tylko Europa – w Chinach, które cały czas mocno zwiększają import drewna, można łatwo sprzedać polski surowiec znacznie drożej.
Lasy Państwowe: 70 procent pozyskiwanego drewna dostępne wyłącznie dla stałych nabywców
Business is business, ale liczy się też interes państwa i dobro przyszłych pokoleń Polaków. Dlatego Lasy Państwowe nie są przedsiębiorstwem komercyjnym. Nie sprzedają drewna dla zysku, ani go nie eksportują. To strażnik polskiego skarbu narodowego – polskich lasów. I dlatego od dziesięcioleci drewna na polskim rynku co roku pojawia się tylko ściśle określona ilość. Nie mają tu znaczenia wielkość popytu w danym roku czy nagły wzrost cen. Drewna na rynku jest tylko tyle, ile zaplanowano wiele lat temu. Lasy Państwowe pozyskują drewno nie dla zysku, ale wyłącznie zgodnie z długoletnimi planami, tworzonymi przez ministerialnych ekspertów i naukowców raz na 10 lat dla każdego nadleśnictwa w kraju. Rocznie pozyskuje się mniej drzew niż ich co roku przyrasta, po to by lasów było co roku coraz więcej, a polska gospodarka miała stały i stabilny dostęp do surowca.
I właśnie dlatego aż 70 procent pozyskiwanego drewna jest dostępne wyłącznie dla stałych nabywców, którzy kupują ten surowiec od kilkunastu lat w specjalnych, bezstronnych procedurach elektronicznych. To dla nich gwarancja dostaw drewna i niższe ceny, a to oznacza stabilne warunki prowadzenia firmy.
Patologie na aukcjach drewna - powód zmiany zasad sprzedaży drewna w 2023 roku
30 procent drewna sprzedawane jest na otwartych aukcjach. Organizowane są z myślą o firmach z tradycjami, ale i o tych, które dopiero powstały. To powinność państwowej instytucji, by zapewnić surowiec dla wolnego rynku. Na takich aukcjach cena sprzedaży to wynik licytacji samych firm drzewnych. Kiedyś obowiązywały ceny maksymalne, ale po interwencjach Najwyższej Izby Kontroli i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Lasy Państwowe musiały zlikwidować te ograniczenie.
Ceny na aukcjach są windowane, bo drewno w Polsce wciąż jest najtańsze i nadal można je sprzedawać za granicę z dużym zyskiem, bo na taki surowiec na świecie jest niespotykanie duży popyt. A zysk jest tak atrakcyjny, że eksportem drewna zajęły się także nawet firmy będące stałymi nabywcami od Lasów Państwowych.
To patologia, którą Lasy Państwowe chcą teraz ograniczyć. Dlatego wprowadzają zmiany zasad sprzedaży drewna. W 2023 roku cena minimalna będzie obowiązywała zarówno w procedurach dla stałych klientów, jak i na aukcjach otwartych. Wyrównanie cen wyjściowych w obu kanałach dystrybucji i dostosowanie ich do cen rynkowych doprowadzi do wyrównania cen ostatecznych i na zakupy będzie stać więcej firm. Ograniczy to możliwość spekulacji.
Lepsza cena dla przerabiających drewno w Polsce w sposób zaawansowany
Ponadto wprowadzony zostaje mechanizm chroniący rodzimy rynek – uczciwe firmy, które zadeklarują, że zakupione drewno będą w kraju przerabiać w ściśle określonym, daleko zaawansowanym stopniu, otrzymają lepszą ofertę. Co więcej, deklaracje te będą publikowane i każdy będzie mógł sprawdzić, czy firma dotrzymuje umowy.
1/3 powierzchni Polski to lasy
Lasy Państwowe deklarują, że od lat prowadzą zrównoważoną i odpowiedzialną gospodarkę leśną, odporną na naciski branżowych lobbystów. To dzięki pracy pokoleń leśników, ich doświadczeniu i profesjonalizmowi lasów w Polsce co roku przybywa i są w coraz lepszej kondycji. Stanowią już jedną trzecią powierzchni Polski, a będzie ich jeszcze więcej.
Źródło: Lasy Państwowe