W dniu 3 lutego 2023 r. Minister Edukacji i Nauki ogłosił kolejną (piątą już) prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy. Celem tej prognozy jest wskazanie, w jakim kierunku powinna rozwijać się oferta szkolnictwa branżowego. Prognoza jest podzielona na części – krajową i wojewódzką. Określa ona zapotrzebowanie na pracowników w poszczególnych, ułożonych alfabetycznie, zawodach.
Na jakie zawody będzie największe zapotrzebowanie na krajowym rynku pracy?
W 2023 r. prognoza krajowa zawiera alfabetyczny wykaz 33 zawodów, dla których, ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa, jest prognozowane szczególne zapotrzebowanie na rynku pracy.
Zawody o szczególnym znaczeniu dla rozwoju kraju to: automatyk, betoniarz-zbrojarz, cieśla, dekarz, elektromechanik, elektryk, kierowca mechanik, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechatronik, monter izolacji przemysłowych, monter konstrukcji budowlanych, monter nawierzchni kolejowej, monter stolarki budowlanej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych, operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami, operator obrabiarek skrawających, technik automatyk, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik budowy dróg, technik dekarstwa, technik elektroenergetyk transportu szynowego, technik elektryk, technik energetyk, technik gospodarki odpadami, technik izolacji przemysłowych, technik mechanik, technik mechatronik, technik montażu i automatyki stolarki budowlanej technik programista, technik robotyk, technik spawalnictwa, technik transportu kolejowego.
W 2023 r. na liście krajowej pojawiły się po raz pierwszy 4 zawody:
- Operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami
- Technik gospodarki odpadami
- Monter izolacji przemysłowych
- Technik izolacji przemysłowych
Prognoza dla wojewódzkich rynków pracy
W części wojewódzkiej prognoza określa alfabetyczny wykaz zawodów o istotnym lub umiarkowanym zapotrzebowaniu na wojewódzkim rynku pracy.
Pełny wykaz prognozowanego zapotrzebowania na zawody w skali kraju i z podziałem na województwa zawiera załącznik do obwieszczenia dostępny jest w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski" z 1 lutego 2023 r., poz. 145.
Wpływ prognozy na szkoły
Dzięki zmianie przepisów, samorządy w 2024 roku otrzymają zwiększoną subwencję oświatową dla szkół kształcących w zawodach, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na krajowym rynku pracy wskazanym w prognozie z 2023 roku.
Dzięki prognozie szkoły i organy prowadzące mogą zaplanować zawody, które będą uruchamiane w nowym roku szkolnym 2023/2024. Co istotne, decyzje podejmowane w tym zakresie uwzględnią zróżnicowany sposób finansowania tych zawodów:
- więcej pieniędzy do szkół kształcących w zawodach z „listy krajowej” (zwiększona subwencja na ucznia o ok. 1250 zł)
- więcej pieniędzy dla pracodawców na kształcenie młodocianych pracowników w zawodach z „listy krajowej” (wzrost o 2000 zł)
Prognoza zapotrzebowania na krajowym rynku pracy jest uwzględniana przy podziale subwencji. Co roku dotyczy uczniów rozpoczynających naukę w danym zawodzie i ma zastosowanie przez cały cykl ich kształcenia. Takie rozwiązanie zapewnia stabilność finansową samorządów w kształceniu zawodowym. Mają dzięki temu pewność, że decyzja o uruchomieniu kształcenia w zawodzie z listy zawodów o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa przełoży się na wyższe finansowanie w ramach subwencji przez wszystkie lata nauki.
Czym jest prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego?
Każdego roku ministerstwo publikuje, w formie obwieszczenia, prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy.
Pierwszy z takich dokumentów został opublikowany w 2019 roku. Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego ma na celu wspomaganie celowego i adekwatnego kształcenia zawodowego, a tym samym przyczynianie się do przeciwdziałania bezrobociu wśród absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe w Polsce.
Prognoza stanowi syntetyczne ujęcie różnych źródeł opisujących tendencje na rynku pracy w kontekście strategii rozwoju państwa i regionów. Celem prognozy jest dostarczenie przesłanek do kształtowania oferty szkolnictwa branżowego adekwatnie do potrzeb krajowego i wojewódzkiego rynku pracy.