Europejski Dzień Praw Pacjenta obchodzimy we wtorek 18 kwietnia. Obchody mają przyczynić się do zwiększania świadomości obywateli na temat praw pacjenta.
Europejski Dzień Praw Pacjenta obchodzony jest we wszystkich krajach Unii Europejskiej 18 kwietnia. Celem obchodów jest zwrócenie uwagi na przestrzeganie praw pacjenckich zawartych w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta i rozpowszechnienie ich znajomości wśród obywateli UE. Zawiera ona czternaście praw. Mają one zagwarantować wysoki poziom ochrony ludzkiego zdrowia oraz usług zdrowotnych świadczonych przez różne systemy ochrony zdrowia państw wspólnoty.
Jakie prawa przysługują pacjentom
Zgodnie z Europejską Kartą Praw Pacjenta pacjentom przysługuje: prawo do profilaktyki (należytej opieki w celu zapobiegania chorobom) i prawo dostępu do opieki medycznej i dostępu do świadczeń medycznych (świadczeniodawcy muszą zagwarantować równy dostęp każdemu bez dyskryminowania pacjentów na podstawie zasobności portfela, miejsca zamieszkania, rodzaju choroby czy czasu dostępu do świadczeń).
Pacjent ma też prawo do wszelkich informacji dotyczących jego stanu zdrowia, świadczeń medycznych, sposobu korzystania z nich oraz wszystkiego, co jest dostępne dzięki badaniom naukowym i innowacjom technologicznym.
EKPP gwarantuje pacjentowi również prawo do wszelkich informacji, które mogłyby umożliwić mu aktywne uczestniczenie w decyzjach dotyczących jego zdrowia, i prawo do wyrażenia na nie zgody. Każdy pacjent ma także prawo do wolnego wyboru procedury leczenia oraz świadczeniodawców.
Pacjenci w UE mają też zagwarantowane prawo do prywatności i poufności. Oznacza to, że mają prawo do traktowania informacji na swój temat jako poufnych – w tym informacji dotyczących stanu zdrowia oraz ewentualnych procedur diagnostycznych lub terapeutycznych, jakim jest poddawany, a także do ochrony prywatności podczas wykonywania badań diagnostycznych, wizyt u specjalisty oraz leczenia.
Jako pacjenci mamy również prawo o poszanowaniu naszego czasu – uzyskania niezbędnego leczenia w krótkim, wcześniej określonym czasie. Prawo to przysługuje pacjentowi na każdym etapie leczenia – głosi EKPP.
Zgodnie z kartą każdy pacjent ma również prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych wysokiej jakości, które powinny być zrealizowane zgodnie ze szczegółowo określonymi zasadami i normami (prawo o przestrzeganiu norm jakościowych).
Prawo do bezpieczeństwa oznacza z kolei, że każdy pacjent może korzystać z prawidłowo świadczonych usług zdrowotnych, nie wyrządzających mu żadnej krzywdy, wolnych od błędów, zgodnych z dobrą praktyką lekarską i wysokimi normami bezpieczeństwa
Ponadto – zgodnie z EKPP – każdy pacjent ma prawo do innowacji (w tym do procedur diagnostycznych – zgodnie z normami międzynarodowymi i niezależnie od względów ekonomicznych czy finansowych). Ma też prawo do unikania niepotrzebnego cierpienia i bólu – w takim stopniu, w jakim to możliwe, niezależnie od stadium choroby.
EKPP gwarantuje ponadto prawo do leczenia dostosowanego do potrzeb pacjenta (prawo do programów diagnostycznych lub terapeutycznych dostosowanych do jego osobistych potrzeb w takim zakresie, w jakim to tylko możliwe). Każdy pacjent ma też prawo do składania zażaleń zawsze, gdy doznał jakiegokolwiek uszczerbku oraz prawo do uzyskania odpowiedzi lub innej informacji zwrotnej.
EKPP daje też pacjentom prawo do rekompensat – każda osoba ma prawo do otrzymania odpowiedniego odszkodowania w rozsądnie krótkim czasie, jeśli doznała krzywdy fizycznej, moralnej lub psychicznej, spowodowanej źle prowadzonym leczeniem.
Kto stoi na straży praw pacjenta
W Polsce w przypadku podejrzenia, że doszło do naruszenia praw pacjenta, można zwrócić się do Rzecznika Praw Pacjenta, Biura Praw Pacjenta przy Ministrze Zdrowia lub wszcząć wobec winowajcy postępowanie sądowe. Pod bezpłatnym ogólnopolskim numerem Telefonicznej Informacji Pacjenta 800 190 590 (wspólny numer telefonu RPP oraz Wojewódzkich Oddziałów Narodowego Funduszu Zdrowia) można też uzyskać szybką, kompleksową i informację dotyczącą praw pacjenta oraz funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Z okazji Europejskiego Dnia Praw Pacjenta w środę odbędzie się w Poznaniu konferencja i debata ekspertów z udziałem m.in. ministra zdrowia Adama Niedzielskiego oraz Rzecznika Praw Pacjenta Bartłomieja Chmielowca.(PAP)
Autorka: Delfina Al Shehabi