Dyrektywa siedliskowa i fundusz LIFE obchodzą w tym roku swoje dwudziestolecie. Polska jest jednym z wybranych krajów w Unii Europejskiej, w których odbędą się obchody rocznicy.
Organizatorami przedsięwzięcia są Komisja Europejska i Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we współpracy z Ministerstwem Środowiska, gminą Słońsk, Parkiem Narodowym Ujście Warty oraz Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim.
Jak poinformowała PAP Marta Angrocka-Krawczyk z wydziału prasy Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, obchody rozpocznie konferencja prasowa, w której udział zapowiedział Minister Środowiska Marcin Korolec ora kierownik Działu ds. ochrony przyrody w DG Environment Komisji Europejskiej Stefan Leiner.
Dyskusja w siedzibie Parku Narodowego Ujście Warty w Chyrzynie będzie dotyczyć osiągnięć programów Natura 2000 i LIFE oraz życia zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju, a tym samym dbałości o dziedzictwo przyrodnicze.
W parku wiejskim w Słońsku odbędzie się natomiast "Piknik z Naturą" - edukacyjna impreza plenerowa dla dzieci i młodzieży, rodzin i wszystkich zainteresowanych ochroną przyrody w Polsce. Data tego wydarzenia przypada na Dzień Dziecka, ponieważ piknik będzie kierowany przede wszystkim do młodego pokolenia, na którym niebawem będzie ciążył obowiązek dbania o ochronę przyrody.
W programie imprezy w Słońsku znajdzie się wiele atrakcji, a wśród nich quiz z wiedzy o ochronie środowiska dla młodzieży, układanie "żywego" logo Natura 2000 - podczas tego specjalnego wyczynu do dzieci dołączą przedstawiciele Komisji Europejskiej, polskiego oraz niemieckiego Ministerstwa Środowiska, samorządów i ekologicznych organizacji pozarządowych i wspólnie ułożą ogromne logo Natura 2000.
Sieć Natura 2000 została utworzona na mocy Dyrektywy siedliskowej, uchwalonej jednomyślnie przez państwa Unii Europejskiej w 1992 roku. Dotyczy wspólnego systemu (sieci) obszarów objętych ochroną przyrody.
Głównym celem obszarów Natura 2000 jest zachowanie określonych typów gatunków oraz siedlisk przyrodniczych, które uważa się za cenne i zagrożone. Łącznie obszary Natura 2000 są największym systemem obszarów chronionych na świecie i zajmują 18 proc. powierzchni terytorium Unii Europejskiej.
W Polsce sieć takich obszarów zajmuje prawie 20 proc. powierzchni lądowej kraju. W jej skład wchodzi 825 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (obszary "siedliskowe" - przyszłe specjalne obszary ochrony siedlisk), które pokrywają 11 proc. powierzchni lądowej Polski. Utworzono również 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków, zajmujących 15,8 proc. powierzchni lądowej Polski. Niektóre z tych obszarów się pokrywają.
Finansowym wsparciem dla sieci Natura 2000 jest program LIFE, który w ramach tzw. komponentu "Przyroda i różnorodność biologiczna" finansuje projekty UE związane z ochroną, zachowywaniem lub odbudową naturalnych ekosystemów, naturalnych siedlisk, dzikiej flory i fauny oraz różnorodności biologicznej. W Polsce, LIFE do tej pory współfinansował 17 projektów ochrony przyrody, udzielając 29 mln euro (budżet całego projektu to 49 mln euro).
Z najnowszych badań przeprowadzonych na zlecenie Komisji Europejskiej wynika, że Polacy martwią się o losy środowiska naturalnego. 81 proc. ankietowanych zdaje sobie sprawę z tego, że zjawisko wymierania gatunków roślin i zwierząt oraz utrata naturalnych siedlisk i ekosystemów w Polsce to poważny problem, a negatywny wpływ utraty bioróżnorodności na ich życie będzie odczuwalny w przyszłości przez nich lub ich dzieci.
Ponadto co piąty badany chciałby dowiedzieć się więcej na temat znaczenia ochrony przyrody i dotrzeć do źródeł wiedzy na ten temat. 60 proc. badanych deklaruje, że chciałoby pogłębiać swoją wiedzę na temat sieci obszarów Natura 2000 i wspierającego ją programu LIFE. Opisane badania przeprowadzono metodą CATI przez ARC-Rynek i Opinia, na próbie 1000 respondentów.
Dla porównania wyniki badań z 2010 roku "Postawa europejczyków wobec kwestii różnorodności biologicznej" zrealizowanych w ramach regularnie prowadzonego przez Komisję Europejską Eurobarometru (badanie wykonał w Instytut Gallupa) wykazały, że 51 proc. Polaków zadeklarowało potrzebę poszerzania swojej wiedzy na temat sieci Natura 2000, czyli o 9 proc. mniej niż w roku 2012. (PAP)