141 projektów uzyskało dofinansowanie na kwotę ponad 2, 596 mld zł (w tym ok. 1, 854 mld zł ze środków UE) na ochronę dziedzictwa kulturowego oraz infrastrukturę kultury w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ) - podało MKiDN.
Dofinasowanie przyznane zostało w ramach VIII osi priorytetowej - Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwoju zasobów kultury, dotyczącej kwestii związanych z infrastrukturą kultury i dziedzictwa narodowego. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014–2020 to największy program Unii Europejskiej, który jest finansowany z dwóch funduszy europejskich - Funduszu Spójności oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach tego programu realizowane są projekty infrastrukturalne o znaczeniu krajowym lub międzynarodowym dotyczące ochrony środowiska, transportu, bezpieczeństwa energetycznego, a także ochrony zdrowia i dziedzictwa kulturowego.
W ramach konkursu na dofinasowanie projektów związanych z kulturą odbyły się dwa nabory. Jeden skierowany do regionów słabiej rozwiniętych, drugi dla regionu lepiej rozwiniętego - za taki uznawane jest tylko woj. mazowieckie.
"Najwięcej dofinansowanych projektów dotyczy instytucji kultury (77, tj. praktycznie 55 proc. dofinansowanych inwestycji), kościołów (33, tj. 23 proc. dofinansowanych inwestycji) oraz szkół i uczelni artystycznych (24, tj. prawie 17 proc. dofinansowanych inwestycji)" - napisano w komunikacie MKiDN. Dofinansowane projekty obejmą siatką inwestycji cały kraj.
Resort kultury wskazał, że chociaż VIII oś priorytetowa dedykowana była głównie narodowym i współprowadzonym instytucjom kultury, archiwom państwowym, szkołom i uczelniom artystycznym oraz zabytkom z list: UNESCO i Pomników Historii, na zasadzie wyjątku do konkursu dopuszczone były projekty wpisane na listy Kontraktów Terytorialnych.
Zobacz: Kultura
Z danych ministerstwa wynika, że najwięcej projektów realizowanych będzie na Mazowszu (23) – należy jednak zaznaczyć, że Mazowsze dysponowało osobną pulą środków. W pozostałych województwach, najwięcej projektów będzie realizowanych w Małopolsce (20) oraz w woj. wielkopolskim (11), dolnośląskim (11), a także kujawsko – pomorskim i łódzkim (po 10).
"Warto podkreślić też, że kilka projektów partnerskich realizowanych będzie na terenie kilku województw (...) Przykładem jest m.in projekt dotyczący konserwacji zabytkowych drewnianych cerkwi Prawosławnej Diecezji Lubelsko – Chełmskiej realizowany na terenie Lubelszczyzny, Małopolski i Podlasia" - zwraca uwagę MKiDN.
Ministerstwo poinformowało, że najwięcej dofinansowanych projektów dedykowanych jest ochronie zabytków - 82, na które przeznaczono ponad 1,303 mld zł z EFRR. Dofinansowanych inwestycji dotyczących prac związanych z infrastrukturą niezabytkową - 29 projektów, na które przeznaczono 315,9 mln zł z EFRR oraz zakupem wyposażenia - 30 projektów, na które przeznaczono 234,7 mln zł z EFRR.
Wskazano, że wśród projektów, które otrzymały dofinansowanie na ochronę zabytków, znajdują się tak ważne obiekty, jak te znajdujące się na Liście UNESCO (17) lub Liście obiektów uznanych przez Prezydenta RP za Pomniki Historii (69). "Projekty realizowane są przez takie instytucje jak Zamek Królewski na Wawelu, Kopalnia Soli w Bochnia czy Kościół Pokoju w Świdnicy" - podano.
Jak informuje resort, realizowane projekty znajdują się w obrębie obszarów wpisanych na Listę UNESCO (okolice Traktu Królewskiego czy Starego Miasta w Warszawie, ale również starego Miasta w Toruniu, któremu w 2017 r. mija 20 lat odkąd zostało wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO). "Warto wspomnieć też o takich projektach jak renowacja Bazyliki w Pelplinie czy Klasztoru OO. Paulinów na Jasnej Górze. Z drugiej strony, uznanie zyskały projekty zlokalizowane w mniejszych miejscowościach, takich jak Grodzisk Mazowiecki czy Karolin" - podał resort.
MKiDN zwraca uwagę, że dzięki realizacji projektów z zakresu ochrony zabytków renowacji i ochronie zostaną poddane siedziby wszystkich królewskich rezydencji, tj. Zamku Królewskiego na Wawelu i Warszawie, a także Pałacu w Wilanowie i Muzeum Łazienki Królewskie.
Ministerstwo podkreśla, że wiele dofinansowanych projektów stanowi kontynuację czy uzupełnienie (np. poprzez zakup sprzętu) projektów realizowanych w ramach XI Priorytetu POIiŚ na lata 2007-13 (np. projekty zakupu sprzętu i wyposażenia w Europejskim Centrum Muzyki w Lusławicach, w Narodowej Orkiestrze Polskiego Radia w Katowicach) czy w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (np. projekt EC-1 w Łodzi). (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska