Otwarty i konkurencyjny nabór zamiast zbiurokratyzowanych i czasochłonnych konkursów na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – taki sposób wyboru dziennych opiekunów przez jednostki samorządu terytorialnego i instytucje publiczne przewiduje projekt nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Dzienni opiekunowie są jedną z form sprawowania opieki nad dziećmi, przewidzianą na gruncie ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Do zadań dziennego opiekuna należy w szczególności zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych, zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, a także prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych.
Dzieci pod opieką dziennego opiekuna
Dzienny opiekun sprawuje opiekę nad maksymalnie pięciorgiem dzieci, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, jest niepełnosprawne lub wymaga szczególnej opieki, maksymalnie nad trojgiem dzieci. Jeśli co najmniej jedno z rodziców sprawuje opiekę nad dziećmi wraz z dziennym opiekunem, a pozostali rodzice wyrażą zgodę, w grupie może przebywać maksymalnie ośmioro dzieci, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, jest niepełnosprawne lub wymaga szczególnej opieki, maksymalnie pięcioro dzieci.
Status dziennego opiekuna
Dziennym opiekunem może być osoba fizyczna prowadząca działalność na własny rachunek albo zatrudniana – na podstawie umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług – przez jednostki samorządu terytorialnego oraz instytucje publiczne, a także przez osoby fizyczne bądź osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Przed zmianą
W myśl obowiązujących przepisów jednostki samorządu terytorialnego i instytucje publiczne wybierają dziennych opiekunów w drodze otwartego konkursu ofert, przeprowadzanego w trybie określonym w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Takie rozwiązanie wiele samorządów ocenia jednak jako czasochłonne i zbiurokratyzowane.
Po zmianie
Odejście od dotychczasowego trybu zatrudniania dziennych opiekunów zakłada projekt nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Dzięki zmianie obowiązujących przepisów konkursy ofert zastąpią otwarte i konkurencyjne nabory, które pozwolą na sprawniejszy i szybszy wybór dziennych opiekunów. W praktyce przy ich wyłanianiu będą stosowane zasady analogiczne jak przy wyborze pracowników samorządowych na stanowiska urzędnicze.
Zastąpienie skomplikowanych i czasochłonnych konkursów ofert łatwiejszymi do przeprowadzenia naborami może przełożyć się na większe zainteresowanie samorządów i instytucji publicznych zatrudnianiem dziennych opiekunów.
Dzienni opiekunowie w liczbach
W całej Polsce opiekę nad dziećmi w wieku do lat 3 w 2017 roku sprawowało 1030 dziennych opiekunów. To aż o 133% więcej niż trzy lata wcześniej. Najwięcej dziennych opiekunów w ubiegłym roku było w województwach: mazowieckim (347), wielkopolskim (159) i pomorskim (155), a najmniej – w województwach: zachodniopomorskim (8), podlaskim (6) i lubelskim (2). Jedynym regionem bez dziennych opiekunów było natomiast województwo podkarpackie.