Listopadowy Poradnik Samorządowca pt. „Trzynastki w pytaniach i odpowiedziach. Naliczanie, opodatkowanie, terminy” jest zbiorem odpowiedzi ekspertów na najważniejsze i najczęściej pojawiające się pytania czytelników o dodatkowe wynagrodzenie roczne.
Najwięcej zgłaszanych problemów dotyczy uprawnień do tego świadczenia, ustalenia jego wysokości i terminów rozliczenia. Wątpliwości budzi też kwestia wypłaty trzynastki byłym i zmarłym pracownikom, a także podatki i składki na ubezpieczenie społeczne związane z tym wynagrodzeniem.
Całą gamę pytań otrzymujemy od nauczyli, ponieważ w ich przypadku kwestia wypłaty trzynastek jest bardzo zawiła i zależy od wielu czynników, m.in. od daty zatrudnienia czy rodzaju umowy. Rozbieżności przy tej grupie zawodowej wynikają też z różnych interpretacji Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Co prawda, wypłata trzynastek musi nastąpić nie później niż w ciągu pierwszych 3 miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie – czyli pracodawca powinien to zrobić do 31 marca – lecz już dziś warto zapoznać się z zasadami ich naliczenia, księgowania i wypłaty. Dlatego też listopadowy Poradnik jest doskonałym narzędziem pracy w każdej jednostce wypłacającej dodatkowe wynagrodzenie roczne.
Istotną kwestią poruszaną w Poradniku jest nabycie przez pracownika prawa do trzynastej pensji. Często pracodawcy mają wątpliwości, kiedy to dodatkowe wynagrodzenie należy się pełnej wysokości. Otóż prawo do całej trzynastki pracownik nabywa po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, ale prawo do tego świadczenia przysługuje także wówczas, gdy okres pracy był krótszy, musi jednak wynosić co najmniej 6 miesięcy. W Poradniku prezentujemy konkretne przykłady zatrudnienia pracownika z wyliczeniem podstawy wymiaru trzynastki i przywołujemy liczne orzecznictwo na potwierdzenie słuszności obliczeń.
Nasi eksperci otrzymują też pytania z zakresu rozliczania i księgowania trzynastek. Głównym problemem jest określenie, kiedy dodatkowe wynagrodzenie roczne stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy – czy np. w momencie jego wypłaty, nawet jeżeli jest należne za okresy wcześniejsze. Jak się okazuje wynagrodzenie takie jest kosztem dopiero w miesiącu wypłaty, nie zaś w miesiącu, za który było należne. Dodatkowe wynagrodzenie roczne ujmuje się w księgach rachunkowych (w koszty) roku, którego ono dotyczy, czyli trzynastkę naliczoną w 2011 roku za ubiegły rok należy ująć w księgach pod datą 31 grudnia 2010 r.