Czytelnik zwrócił się z pytaniami dotyczącymi zasad realizacji przepisów prawa o prowadzeniu w aktach sprawy metryki dla spraw realizowanych przez starostwo powiatowe i jego jednostki organizacyjne. Wątpliwości dotyczą:
1) zakresu przedmiotowego obowiązku prowadzenia metryki – czy metrykę należy prowadzić w stosunku do ogółu spraw napływających do starostwa powiatowego i jednostek organizacyjnych, czy też wyłącznie w stosunku do spraw, w których zapada rozstrzygnięcie w postaci decyzji administracyjnej,
2) czy w przypadku spraw kończących się wydaniem postanowienia istnieje obowiązek prowadzenia metryki sprawy,
3) rozumienia pojęcia „sprawa”, którym posłużono się w art. 66a § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a., kodeks), zgodnie z którym w aktach sprawy zakłada się metrykę sprawy w formie pisemnej lub elektronicznej,
4) czy obowiązek prowadzenia metryki dotyczy również spraw o wydanie zaświadczenia, a także skarg i wniosków?
Analizując obowiązek prowadzenia metryki sprawy, należy przede wszystkim przyjrzeć się przepisom ogólnym k.p.a. oraz przepisom zawartym w aktach wykonawczych do art. 66a k.p.a.
Zgodnie z art. 1 k.p.a., kodeks normuje postępowanie:
1) przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,
2) przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one z mocy prawa lub na podstawie porozumień powołane do załatwiania spraw określonych w pkt 1,
3) w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej oraz między organami i podmiotami, o których mowa w pkt 2,
4) w sprawach wydawania zaświadczeń.
Z tego wyliczenia wynika, że metryka będzie obowiązkowym elementem akt we wszystkich sprawach administracyjnych pozostających w kompetencji organów administracji publicznej, mieszcząca się w obszarze materialnego prawa administracyjnego, przewidującego jej rozstrzygnięcie w formie decyzji.
Ogół spraw
Pojęcie „sprawy” nie zostało wprawdzie zdefiniowane w przepisach kodeksu, jednak dość szeroko omówiono je w doktrynie. Sprawa administracyjna to sprawa o charakterze niespornym, która dotyczy ustalenia – w drodze stosowania normy materialnej o powszechnej mocy obowiązującej – sytuacji prawnej podmiotu na jego żądanie lub z urzędu. Na sprawę składają się elementy przedmiotowe (treść żądania uprawnienia lub treść obowiązku, a także podstawa prawna i faktyczna) oraz podmiotowe (podmioty mające w danej sprawie interes lub obowiązek prawny). O tym, czy mamy do czynienia z jedną sprawą, decyduje tożsamość sprawy administracyjnej.
Należy jednak zwrócić uwagę również na kolejny problem. Na podstawie art. 62 k.p.a. w sprawach, w których prawa lub obowiązki stron wynikają z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w których właściwy jest ten sam organ administracji publicznej, można wszcząć i prowadzić jedno postępowanie dotyczące więcej niż jednej sprawy. W tym jednak zakresie istnieje spór, czy jest to instytucja współuczestnictwa formalnego czy materialnego. Przyjęcie jednego z rozwiązań może mieć wpływ na sposób realizacji obowiązku prowadzenia metryki sprawy.
W przypadku współuczestnictwa formalnego prowadzone może być jedno postępowanie administracyjne, ale wydanych zostanie wiele decyzji administracyjnych – w zakresie dotyczącym każdej ze spraw. Przyjęcie, że mamy tu do czynienia ze współuczestnictwem materialnym dopuszcza wydanie jednej wspólnej decyzji administracyjnej.
Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>