Nałożenie pewnych ram działalności organów administracyjnych jest uzasadnione wieloma względami. Zabezpiecza to przede wszystkim praworządność, zapobiegając naruszeni prawa i nadużywaniu władzy przez organy administracyjne, ponadto zaś zwiększa ogólną prawidłowość działania administracji. Nazwę postępowania administracyjnego z dopiskiem "ogólne" nadaje się podstawowemu rodzajowi postępowania organów administracji państwa.
Działalność administracji państwowej jest bardzo różnorodna, toteż niemożliwe jest ustalenie jednolitych przepisów postępowania we wszystkich rodzajach działalności administracji, np. przy wywłaszczeniu nieruchomości i udzielaniu ślubów. Dlatego istnieje szereg postępowań administracyjnych. Obok postępowania ogólnego istnieją także szczególne tryby postępowania przewidziane dla niektórych specjalnych dziedzin administracji. Są to szczególne rodzaje postępowania administracyjnego.
Do ważniejszych postępowań szczególnych należą:
- postępowanie w sprawach o wykroczenia;
- postępowanie przymusowe;
- postępowanie podatkowe;
- postępowanie w sprawach patentowych itd.
Postępowania szczególne uregulowane są odrębnymi przepisami. Zasady i tryb ogólnego postępowania administracyjnego Postępowanie administracyjne jest to tok czynności organu administracyjnego i stron, zmierzających do wydania aktu administracyjnego. Inaczej mówiąc tryb i formy postępowania. Nałożenie pewnych ram działalności organów administracyjnych jest uzasadnione wieloma względami. Zabezpiecza to przede wszystkim praworządność, zapobiegając naruszeni prawa i nadużywaniu władzy przez organy administracyjne, ponadto zaś zwiększa ogólną prawidłowość działania administracji.
Nazwę postępowania administracyjnego z dopiskiem "ogólne" nadaje się podstawowemu rodzajowi postępowania organów administracji państwa. Postępowanie administracyjne nie jest przeznaczone do załatwiania spraw określonego rodzaju. Jest ono postępowaniem w pełni tego słowa znaczeniu ogólnym, tzn. skupiającym sprawy z różnych zakresów działania administracji. Do trybu postępowania ogólnego należą mianowicie wszelkie sprawy, które nie zostały przekazane do któregoś z postępowań szczególnych. Rodzaje spraw pomiędzy różne tryby postępowania opiera się więc na tej zasadzie, iż dla wydania pewnych rodzajów decyzji stworzono tryby szczególne, precyzujące dokładnie rodzaj załatwiania w nich spraw , zaś wszystkie pozostałe sprawy obejmuje postępowanie ogólne, bez względu na ich charakter. W postępowaniu administracyjnym ogólnym podejmowane są decyzje w sprawach budowlanych, sanitarnych, drogowych, mieszkaniowych, rolnych, przemysłowych itp.
Do podstawowych zasad postępowania administracyjnego należą:
1) zasada prawdy obiektywnej; ( oznacza ciążący na organie administracyjnym prowadzącym postępowanie obowiązek dążenia do możliwie najwierniejszego odtworzenia rzeczywistego stanu faktycznego, na podstawie którego ma nastąpić wydanie decyzji. Rozstrzygnięcie sprawy może nastąpić wówczas gdy okoliczności sprawy są w pełni wyjaśnione, a więc gdy znana jest cała prawda.
2) zasada udziału stron w postępowaniu; ( oznacza, że postępowanie administracyjne toczy się przy aktywnym udziale zainteresowanych w treści przyszłej decyzji stron. Jest to niezbędne do wyjaśnienia stanu faktycznego, co bez wyjaśnienia stron nie byłoby w pełni możliwe.
3) zasada kontroli społecznej nad postępowaniem administracyjnym; ( wynika z tego, że społeczeństwo jest zainteresowane w ścisłym przestrzeganiu prawa przy wydawaniu decyzji administracyjnych. Społeczeństwu zależy na wyeliminowaniu wszelkich przejawów naruszenia praworządności ( łapówki ).
4) zasada uwzględnienia interesu społecznego i słusznego interesu stron; ( zmierza do podkreślenia, iż organ administracyjny powinien mieć na uwadze z jednej strony interes społeczny, z drugiej zaś nie wolno mu dopuścić do naruszenia słusznego interesu uczestnika postępowania.
Źródło: Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 roku tj. Kodeks postępowania administracyjnego