Ale to był rok szkolny! To może selfie ze świadectwem szkolnym? A może dumni rodzice zamierzają pochwalić się wysokimi ocenami swoich pociech na własnych profilach w mediach społecznościowych? Uważajcie, bo to niezła gratka dla „amatorów cudzych danych”.
Rok szkolny przechodzi do historii. Już wkrótce uczniowie odbiorą świadectwa, chociaż w wielu przypadkach będzie to inne zakończenie roku szkolnego niż to, do którego i starsi i młodsi są przyzwyczajeni.
O tym, na jakich warunkach, według jakiego trybu i wzoru świadectwo jest sporządzone decydują przepisy prawa, a konkretnie rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków. Jednak przed końcem roku szkolnego warto przypomnieć, że świadectwo szkolne zawiera dane osobowe ucznia, dlatego tytułowe selfie wymaga przemyślenia, aby ujęcie wykonać bez narażania się na utratę kontroli nad danymi osobowymi, które mogą być widoczne.
Świadectwo szkolne, czy to poświadczające promocję do kolejnej klasy, czy to, które uczeń otrzymuje na zakończenie nauki w danej szkole, to nic innego jak dokument publiczny. Z tego, jakie informacje na temat ucznia znajdują się na tym dokumencie wynika także to, że świadectwo szkolne umożliwia pełną identyfikację konkretnej osoby.
Publikując zdjęcie świadectwa, można ujawnić wiele szczegółów na temat osoby, której świadectwo dotyczy. Każdy rodzaj świadectwa szkolnego zawiera przede wszystkim takie dane, jak: imię (imiona) i nazwisko ucznia, jego datę urodzenia, informację o tym, w której szkole się uczy, do której klasy i w jakim roku szkolnym. Tylko z tych powodów warto zachować ostrożność i nie ulegać czarowi „festiwalu czerwonych pasków”.
Ponadto świadectwo szkolne posiada także kilka dodatkowych informacji, które uzasadniają to, aby szczególnie zadbać o bezpieczne posługiwanie się tym dokumentem. Przykładowo umieszczone na świadectwie oceny z zajęć edukacyjnych oraz z zachowania to kolejne informacje, które wiele mogą mówić o uczniu, np. jakie lubi przedmioty szkolne, a więc jakie może mieć zainteresowania.
Dodatkowo swój podpis na dokumencie składa dyrektor szkoły oraz wychowawca klasy. Świadectwo opatruje się też odciskiem pieczęci urzędowej szkoły. Świadectwo szkolne wydawane jest na druku, który zawiera zabezpieczenia przed fałszerstwem wymagane dla dokumentów publicznych. W obecnym stanie prawnym świadectwa ukończenia szkoły mogą być wydawane wyłącznie w postaci papierowego dokumentu. Każda inna forma będzie jedynie informacją o ukończeniu danej szkoły i otrzymanych ocenach z poszczególnych przedmiotów.
Cechy te świadczą o tym, że właściciel dokumentu nie tylko powinien go chronić przed zniszczeniem, ale również przed zagubieniem oraz kradzieżą. W tych dwóch ostatnich przypadkach, gdy dokument trafi w niepowołane ręce, skutki utraty kontroli nad danymi osobowymi mogą być poważne. Ponieważ świadectwa szkolne to dokumenty dotyczące głównie niepełnoletnich, to tym bardziej trzeba szczególnie zadbać, aby nie narażali się na utratę swoich danych na skutek spontanicznych działań. Dzieci są bowiem mniej świadome ryzyka, konsekwencji, zabezpieczeń i praw przysługujących im w związku z przetwarzaniem danych osobowych (o czym wspomina motyw 38 RODO).