Podmioty w postępowaniu administracyjnym
Art.28 oraz art.29 KPA wskazują na podmioty, które mogą brać udział w postępowaniu administracyjnym jako strony. Mówi się, że wymienione w tych artykułach podmioty mają zdolność administracyjnoprawną. Stroną może być każdy kto ma interes prawny lub obowiązek w toczącym się postępowaniu. Mogą to być zatem osoby fizyczne, prawne, państwowe. Do grona tych podmiotów należą również jednostki samorządu terytorialnego, organizacje społeczne oraz jednostki nieposiadające osobowości prawnej. Skutkiem nieposiadania zdolności administracyjnoprawnej jest niemożność wniesienia skutecznego odwołania w postępowaniu administracyjnym.
Pozycja organizacji społecznej
Pozycja organizacji społecznej w postępowaniu administracyjnym jest różnorodna i dość szeroka. Organizacja społeczna może być:
- stroną postępowania, zgodnie z art.28 i 29 KPA;
- organem zajmującym stanowisko w sprawie rozstrzyganej w drodze decyzji administracyjnej – art. 106 KPA
- organ organizacji społecznej może być organem przed, którym toczy się postępowanie – art.1 pkt. 2.
Zobacz: Finanse
Organizacja społeczna a sprawy innych osób
Art.31 KPA przyznaje organizacji społecznej prawo do zażądania udziału w postępowaniu bądź wszczęcia postępowania w sprawach innych osób. Musi to być jednak uzasadnione jej celami statutowymi oraz interesem publicznym. Organ administracji publicznej, uznając żądanie organizacji społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu. W przypadku odmownego postanowienia, organizacji społecznej przysługuje prawo do złożenia zażalenia. Organizacja społeczna uczestniczy w postępowaniu na prawach strony. Organ administracji publicznej powinien zawiadomić organizację społeczną o postępowaniu w sprawie dotyczącej innej osoby, jeżeli uzna, że może ona być zainteresowana udziałem w tym postępowaniu ze względu na swoje cele statutowe lub interes publiczny.
W razie gdy postępowanie dotyczy praw i obowiązków organizacji społecznej oraz jej interesów prawnych, wyklucza się zastosowanie art. 31 KPA. Organizacja społeczna występuje w takim wypadku jako strona w postępowaniu (wyrok NSA w Warszawie z dnia 21 kwietnia 1992 r., IV SA 1243/91).
Zdolność skargowa organizacji społecznej
Na podstawie art.50 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a) organizacji społecznej przysługuje prawo do złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zakres kontroli, tryb składnia i elementy tej skargi reguluje szczegółowo ustawa p.p.s.a. Sąd administracyjny badając legitymację skargową organizacji społecznej, wnoszącej skargę w sprawie dotyczącej interesu prawnego innej osoby, zobowiązany jest zbadać, czy dopuszczenie jej do udziału w postępowaniu administracyjnym uzasadniał interes publiczny i cele statutowe.Taką tezę formułuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 16 listopada 2016 r. (IV SA/Po 760/16).
Opracowano na podstawie:
Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2002 Nr 153 poz.1270 z późn zm.)
wyroku NSA w Warszawie z dnia 21 kwietnia 1992 r.(IV SA 1243/91).
wyroku WSA w Poznaniu z dnia 16 listopada 2016 r.(IV SA/Po 760/16)