Na samym początku należy zaznaczyć, że możliwość załatwienia sprawy milcząco będzie zależała od tego czy przepis szczególny na to pozwala. Oznacza to w praktyce, że organ nie będzie mógł załatwiać milcząco każdej sprawy. Domyślnie sprawy są i będą rozstrzygane w formie decyzji administracyjnej. Instytucja ta ma więc charakter pomocniczy i uzupełniający w stosunku do przepisów szczególnych.
Na czym polega milczące załatwienie sprawy
Ogólnie rzecz ujmując, sprawę uznaje się za załatwioną milcząco w sposób w całości uwzględniający żądanie strony, jeżeli w terminie miesiąca od dnia doręczenia żądania strony właściwemu organowi administracji publicznej albo innym terminie określonym w przepisie szczególnym organ ten:
- nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie albo,
- nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji.
W przypadku, gdy organ nie wyda rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w danym terminie, mówimy o milczącym zakończeniu postępowania. Jeżeli organ w określonym terminie nie wniesie sprzeciwu, jest to milcząca zgoda. Organ będzie mógł również czynnie wyrazić milczącą zgodę poprzez wyrażenie, przed upływem terminu, braku sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej.
Zobacz również: Prawo administracyjne
Termin milczącego załatwienia sprawy
Milczące załatwienie sprawy następuje w dniu następującym po dniu, w którym upływa termin przewidziany do wydania decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie albo wniesienia sprzeciwu (organ jest związany rozstrzygnięciem wydanym w tym trybie od tego dnia).
W przypadku gdy organ przed upływem terminu do załatwienia sprawy zawiadomi stronę o braku sprzeciwu, milczące załatwienie sprawy następuje w dniu doręczenia tego zawiadomienia. Takie rozwiązanie znacząco przyspieszy postępowanie ponieważ nie ma konieczności by strona musiała oczekiwać na upływ terminu, po którym nastąpi załatwienie sprawy w sposób milczący.
Organ mający rozstrzygnąć sprawę może wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych, jeżeli podanie nie spełnia wymagań wskazanych w przepisach lub jest konieczne doprecyzowanie treści żądania. Wówczas uznaje się, że termin po którym nastąpi załatwienie sprawy w sposób milczący, zacznie biec od dnia, w którym braki uzupełniono lub żądanie doprecyzowano.
Możliwość uzyskania zaświadczenia
Podmiotowi, którego sprawa została załatwiona milcząco, będzie przysługiwało prawo do uzyskania zaświadczenia o takim sposobie rozstrzygnięcia. Zaświadczenie to będzie miało charakter deklaratoryjny co oznacza, że będzie jedynie potwierdzał takie załatwienie sprawy.
Organ rozstrzygający sprawę, na wniosek strony może wydać takie zaświadczenie, bądź odmówić jego wydania. W obu przypadkach następuje to w formie postanowienia, na które stronie przysługuje zażalenie.
Podsumowanie
Wprowadzenie alternatywnej metody rozstrzygania w sprawach administracyjnych wydaje się być rozsądnym posunięciem, korzystnym dla stron postępowania. Milczące zakończenie postępowania będzie środkiem przeciwdziałającym bezczynności organów natomiast milcząca zgoda przyczyni się, w sposób wyżej opisany, do przyspieszenia postępowania.
Instytucja milczącego załatwienia sprawy nie jest całkowitą nowością w polskim prawie. Pojawia się ona m.in. w art.14o Ordynacji podatkowej. W razie niewydania interpretacji indywidualnej w określonym terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23, 868, 996, 1579 i 2138)
Ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2017 poz. 935)