1. Informacja o warunkach zatrudnienia pracownika
Pracownik zyska więcej informacji o warunkach zatrudnienia pracownika – dowie się o tym, jakie szkolenia są zapewniane przez pracodawcę oraz ile płatnego urlopu mu przysługuje. Dotyczy to także pracowników wysyłanych do pracy do państwa członkowskiego lub państwa trzeciego oraz pracownika delegowanego;
2. Umowy o pracę na okres próbny
- okres ten będzie współmierny do przewidywanego czasu trwania umowy o pracę na czas określony i do rodzaju pracy,
- pracodawca będzie mógł zawrzeć umowę o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem tylko, gdy będzie on zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy,
- pracownik i pracodawca będą mogli uzgodnić przedłużenie umowy o pracę na okres próbny o czas trwania nieobecności pracownika w pracy, w przypadku gdy pracownik był z usprawiedliwionych przyczyn nieobecny w pracy w trakcie trwania takiej umowy.
3. Prawo do równoległego zatrudnienia
Pracownik zyska prawo do równoległego zatrudnienia poprzez wprowadzenie zakazu zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą oraz zakazu poddawania pracownika niekorzystnemu traktowaniu z tego tytułu;
4. Prawa dla pracujących co najmniej 6 miesięcy
Pracownik, który wykonuje pracę na rzecz pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy (do tego czasu zalicza się umowa o pracę na okres próbny) zyska prawo do wystąpienia o formę zatrudnienia z bardziej przewidywalnymi lub bezpieczniejszymi warunkami pracy oraz otrzymania pisemnej odpowiedzi na ten wniosek z uzasadnieniem w terminie 1 miesiąca od otrzymania wniosku. Będzie to możliwe raz w roku kalendarzowym;
5. Nieodpłatne szkolenia
Pracownik zyska prawo do nieodpłatnego szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku w przypadku, gdy na mocy prawa, układu zbiorowego pracy, innego porozumienia zbiorowego lub regulaminu pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikowi takiego szkolenia oraz zapewnieniu, że szkolenie takie będzie nieodpłatne, będzie zaliczało się do czasu pracy i odbywało się w miarę możliwości w godzinach pracy.
6. Zmiany w urlopie rodzicielskim
Z kolei tzw. dyrektywa work-life balance będzie polegała na wprowadzeniu zmian w obszarze uprawnień związanych z wykonywaniem przez pracowników funkcji rodzicielskiej i opiekuńczej i wprowadzi:
- wydłużenie urlopu rodzicielskiego do 41 tygodni (43 w przypadku ciąży mnogiej)
- zarówno matki jak i ojcowie będą mieli zagwarantowany czas urlopu rodzicielskiego do wykorzystania tylko przez nich. Nieprzenoszalna część tego urlopu wyniesie do 9 tygodni dla każdego z rodziców (oznacza to możliwość skorzystania przez każdego z rodziców z maksymalnie 32/34 tygodni tego urlopu),
- urlop rodzicielski zostanie uniezależniony od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu,
- zasiłek macierzyński będzie wynosił 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku za cały okres urlopu rodzicielskiego
W razie złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w terminie nie później niż 21 dni po porodzie miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wyniesie 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Zasiłek rodzicielski dla ojca dziecka za okres nieprzenoszalnej 9-tygodniowej części urlopu będzie wynosił 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
7. Urlop opiekuńczy
Wprowadzenie urlopu opiekuńczego – w wymiarze do 5 dni w roku kalendarzowym – w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej krewnym (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek/małżonka) lub pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Za czas tego urlopu pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie;
8. Urlop z powodu działania siły wyższej
wprowadzenie zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika – w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Za czas tego zwolnienia pracownikowi przysługuje prawo do 50 proc. wynagrodzenia (obliczanego jak wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego);
9. Organizacja czasu pracy
umożliwienie szerszego stosowania elastycznej organizacji pracy mającej na celu zwiększenie uprawnień polegających na dostosowywaniu przez pracownika jego organizacji pracy do indywidualnych potrzeb. Szerzej będzie mogła być stosowana w tym celu telepraca, elastyczny rozkład czasu pracy, praca w niepełnym wymiarze czasu pracy. Możliwość skorzystania z elastycznej organizacji pracy będzie przysługiwała rodzicom opiekującym się dzieckiem do 8 lat oraz opiekunom, tj. pracownikom zapewniającym opiekę lub wsparcie krewnemu lub osobie zamieszkującej z pracownikiem w tym samym gospodarstwie domowym, którzy wymagają znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Odrzucenie wniosku o elastyczną organizację pracy będzie wymagało przedstawienia przez pracodawcę pisemnego uzasadnienia;
10. Krótszy urlop ojcowski
skróci się okres, w którym będzie możliwe skorzystanie z urlopu ojcowskiego – z 24 do 12 miesięcy od dnia urodzenia dziecka (dyrektywa wiąże bowiem to prawo z narodzinami dziecka)
11. Ochrona pracownika
Wprowadzenie ochrony dla pracownika przed niekorzystnym traktowaniem przez pracodawcę lub negatywnymi konsekwencjami z powodu skorzystania przez niego z uprawnień przysługujących na podstawie przepisów Kodeksu pracy
12. Ochrona rodzicielstwa
Wprowadzenie zakazu prowadzenia wszelkich przygotowań do zwolnienia pracowników w okresie ciąży i okresie urlopu macierzyńskiego, z którego pracownica korzysta w związku z urodzeniem dziecka bez składania wniosku, a także od dnia wystąpienia przez pracownika z wnioskiem o udzielenie: części urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części, urlopu rodzicielskiego albo jego części i urlopu opiekuńczego albo jego części oraz skorzystania z takiego urlopu, a także z powodu wystąpienia z wnioskiem o elastyczną organizację pracy do dnia zakończenia pracy w ramach elastycznej organizacji czasu pracy.
13. Praca w godzinach nadliczbowych
Wydłużenie z 4. do 8. roku życia dziecka, do ukończenia którego pracodawca może polecać pracownikowi – tylko za jego zgodą – pracę w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej, zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy oraz delegować poza stałe miejsce pracy.
14. Urlop wychowawczy
Doprecyzowanie w przepisach, że korzystanie przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego z obniżonego wymiaru czasu pracy nie wpływa na wymiar tego urlopu;
15. Umowy na czas określony
Przy okazji wdrażania tej dyrektywy rząd zajmie się również zmianą przepisów dotyczących umów na czas określony, które nie są zgodne z prawem UE:
- wypowiedzenie umowy na czas określony będzie musiało zawierać uzasadnienie
- wypowiedzenie umowy na czas określony będzie podlegało konsultacji związkowej;
- pracownik, któremu wypowiedziano umowę o pracę na czas określony będzie mógł ubiegać się o przywrócenie.