System wynagradzania pracowników samorządowych regulowany jest w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. 2008 nr 223 poz. 1458 ze zm.), a w kwestiach nieuregulowanych – Kodeksem pracy.
Pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych, w tym wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne.
Zobacz również: Komu po zmianie przepisów należy wypłacić trzynastkę za 2013 r.
Pracownicy samorządowi korzystają z wielu przywilejów w postaci dodatków i nagród. Pracownikowi samorządowemu może zostać przyznany dodatek funkcyjny, a z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań - dodatek specjalny. Zatrudnionym na umowę o pracę może zostać przyznana nagroda, podobnie jak pracownikom z powołania. Wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście oraz marszałkowi województwa przysługuje zaś dodatek specjalny. Oprócz tego, po 5 latach pracy przysługuje dodatek za wieloletnią pracę osiągający max 20% miesięcznego wynagrodzenie, a poczynając od ukończenia 20 lat pracy nagroda jubileuszowa co 5 lat w progresywnej wysokości. Przy przejściu na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy przysługuje odpowiednio po 10, 15 lub 20 latach pracy odprawa w wysokości dwu-, trzy- lub sześciomiesięcznego wynagrodzenia.
Szczegółowo kwestie związane z zatrudnieniem i wynagradzaniem pracowników w jednostkach samorządu terytorialnego reguluje rozporządzenie Rady Ministrów, przy czym maksymalne wynagrodzenie osób powołanych z wyboru, tj. m.in. wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty czy marszałka województwa, nie może przekroczyć w okresie miesiąca siedmiokrotności kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255, z późn. zm.). Ponadto pracodawca w regulaminie wynagradzania określi dla pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę szczegółowe warunki wynagradzania, w tym maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego. Poza tym może wskazać warunki przyznawania oraz warunki i sposób wypłacania premii i nagród innych niż nagroda jubileuszowa czy przyznawania dodatków.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek określa, w drodze zarządzenia, maksymalne miesięczne wynagrodzenie kierowników i zastępców kierowników jednostek budżetowych oraz samorządowych zakładów budżetowych.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę waha się w zależności od stopnia zaszeregowania (I-XXII) od 1100 zł do 3000 zł, dla pozostałych zaś pracowników sięga według stopnia zaszeregowania (I-XIX) do 1700 zł.
Najwyższe wynagrodzenie zasadnicze przysługuje marszałkowi województwa powyżej 2 mln. mieszkańców, bowiem wraz z dodatkiem funkcyjnym sięga 10 000 zł. Identycznie kształtują się zarobki Prezydenta m.st. Warszawy. Prezydent miasta może zarobić do 8 700 zł, a burmistrz czy starosta do 8 300 zł. Wicestarosta otrzyma maksymalnie 5 600 zł wynagrodzenia zasadniczego, podobnie jak zastępca prezydenta (burmistrza, wójta) czy skarbnik gminy. W podobnej wysokości kształtują się zasadnicze zarobki skarbników powiatu i województwa. Każda z tych osób może otrzymać stosowny dodatek funkcyjny.
Komendantom straży gminnej (w gminie pow. 100 tys. mieszkańców), tak jak i kierownikowi urzędu stanu cywilnego należy się minimalne wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 1 900 zł. Komendanci straży w mniejszych gminach, jak i naczelnicy w urzędach zostali zaszeregowani do XV stopnia najniższego wynagrodzenia, co daje 1800 zł. Są to sumy minimalne i niewzbogacone wszelkimi dodatkami.
Zgodnie z danymi GUS przeciętne wynagrodzenie w 2013 roku wyniosło 3650,06 zł.
Raport Najwyższej Izby Kontroli, który przedstawia wyniki kontroli dot. równości w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn w sektorze publicznym, wskazuje, że w administracji taki próg przekroczyli jedynie urzędnicy z wykształceniem wyższym na stopniu centralnym oraz mężczyźni w spółkach komunalnym ( średnio 4 050 zł).
Zarobki w jednostkach samorządu terytorialnego uzależnione są również od stażu pracy. Nie jest to jednak jednolita tendencja wzrostowa wraz z upływem lat. Przykładowo w gminach i powiatach kobieta bez doświadczenia zarabia średnio 2 341 zł, z ponad czterdziestoletnim stażem 2 433 zł, zaś ze stażem 31-40 lat średnio 3 118 zł.
Nie jest zaskoczeniem, że najwyższe zarobki osiągają pracownicy na szczytowym szczeblu samorządu – w województwie. Średnie zarobki (dla kobiet i mężczyzn) wynoszą tutaj 3357,62 zł. Prym wiodą urzędnicy z wielkopolskiego urzędu marszałkowskiego (mężczyźni - 4 071,45 zł), najniższe zaś zarobki osiągają ich odpowiednicy w województwie łódzkim (2 873,39 zł). Raport NIK wskazuje przy tym na istniejącą rozbieżność między zarobkami mężczyzn i kobiet, nigdzie bowiem te zarobki nie są wyrównane, a jedynie w woj. mazowieckim różnica ta jest niewielka (0,07% na rzecz kobiet). W powiecie przeciętne wynagrodzenie stanowi kwota 2 763 zł, przy czym wg badań jedynie pięciu województw (małopolskie, śląskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie) najwięcej również zarabiali pracownicy (mężczyźni – 2 964,71 zł) powiatów na trenie woj. wielkopolskiego. Miasta na prawach powiatu średnio wynagradzają swoich pracowników kwotą 3 068, 54 zł, pracownice zaś 2 798,37 zł, gminy miejskie odpowiednio 2 924,17 zł lub 2 712,95 zł. Jeszcze niższe zarobki osiągają zatrudnieni w gminach miejsko-wiejskich i wiejskich – średnio niewiele ponad 2 620 zł.
Wśród typowych stanowisk w samorządzie wskazanych w raporcie najwyżej kształtują się zarobki zastępcy prezydenta ( m. - 6 617,81 zł, k - 5 600,00 zł). Burmistrz w zależności od płci zarabia średnio 5 587,50 zł (mężczyzna) lub 5 200,00 zł (kobieta). Na stanowisku naczelnika mężczyzna i kobieta zarobią średnio podobne kwoty – 4 050, 02 zł lub 4 039,14 zł. Inspektor średnio otrzymuje 2 876,69 zł (mężczyzna) i 2 805,69 (kobieta). Najniższe zarobki otrzymują referenci – odpowiednio 2 203,04 zł i 2 093,41 zł. Główny specjalista zarobi ok. 3 311 zł, a główna księgowa średnio prawie 4 090 zł.
Najwyższe płace przysługują pełniącym kierownicze stanowiska w komunalnych spółkach. Tu prezes zarabia średnio 12 396, 42 zł – mężczyzna i 13 403,36 zł – kobieta. Dyrektor dostaje odpowiednio 9 776,16 zł i 10 057,10 zł. Główny specjalista zarabia prawie 1 200 zł więcej niż w jednostkach samorządu terytorialnego, referent otrzymuje natomiast jeszcze mniej (2 081,42 zł – mężczyzna).
Dane GUS z 2012 r. wskazują, iż wówczas w administracji samorządu terytorialnego zatrudnionych było łącznie 248565 osób. Przeciętna miesięczna pensja w gminach i miastach na prawach powiatu wyniosła 3 974,02 zł, w powiatach zaś 3 464,83 zł, a w województwach 4 408,64 zł, w tym w urzędach marszałkowskich 4502,63 zł.
Polecamy serwis: Pracownicy
Zamów Sprawozdawczość w zakresie operacji finansowych - najnowsze zmiany
Książka zawiera:
• wskazówki sporządzania sprawozdań
• praktyczne przykłady
• ujednolicona wersja rozporządzenia Ministra Finansów z 4 marca 2010 r.
http://sklep.infor.pl/sprawozdawczosc-w-zakresie-operacji-finansowych.html