Nabór pracowników samorządowych może być dokonywany jedynie na wolne stanowiska urzędnicze. Według definicji zgodnie z ustawą z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ustawa o pracownikach samorządowych) wolne stanowisko to takie, na które:
• w drodze porozumienia nie został przeniesiony inny pracownik samorządowy danej jednostki lub inny pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym, mający kwalifikacje wymagane na danym stanowisku;
• nie został przeprowadzony nabór (konkurs);
• mimo odbycia konkursu nie został zatrudniony pracownik.
Wprowadzenie powyższej definicji ułatwia stosowanie przepisów dotyczących naboru i wypełnia luki, które zawierała poprzednia ustawa.
W razie przeprowadzenia naboru, którego skutkiem nie było zatrudnienie pracownika, konieczne jest przeprowadzenie kolejnego naboru, zgodnie z procedurą określoną w ustawie o pracownikach samorządowych.
Zatrudnianie na zastępstwo
Ustawa o pracownikach samorządowych precyzuje (art. 12 ust. 2), że zatrudnienie osoby na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego nie wymaga przeprowadzenia naboru.
Ogłoszenie o naborze
Ogłoszenie o wolnym stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, oraz o naborze kandydatów na to stanowisko umieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej (dalej: BIP).
Termin do składania dokumentów wynosi od 1 stycznia 2009 r. co najmniej 10 dni (od dnia opublikowania ogłoszenia w BIP).
W ogłoszeniu powinny znaleźć się takie informacje, jak:
• nazwa i adres jednostki dokonującej naboru,
• określenie stanowiska i wymagań wobec kandydatów oraz
• określenie terminu i miejsca na składanie dokumentów przez kandydatów.
Od 1 stycznia 2009 r. nie ma wymogu publikacji w BIP listy kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne określone w ogłoszeniu o naborze. Rozwiązanie takie jest korzystne, biorąc pod uwagę fakt, iż wcześniejsza publikacja narażała osoby starające się o zatrudnienie w samorządzie na nieprzyjemności ze strony poprzednich pracodawców, gdyż ujawniała fakt starania się o zatrudnienie.
Od 1 stycznia 2009 r. informacja o wyniku naboru jest upowszechniana przez umieszczenie na tablicy informacyjnej w jednostce, w której był przeprowadzany nabór oraz publikowanie w BIP przez co najmniej 3 miesiące.
Oznacza to, że informację o wyniku naboru należy upowszechniać bez względu na to, czy nabór zakończył się zatrudnieniem pracownika, czy też nie.
Informację o wynikach naboru należy upowszechnić niezwłocznie po jego zakończeniu.
Awans wewnętrzny
Wprowadzenie terminu „wolne stanowisko urzędnicze” daje możliwość ominięcia całej procedury naboru. W takim przypadku na wolne stanowiska urzędnicze awansuje się osoby, które już pracują w jednostkach samorządowych.
Pracownik samorządowy, który wykazuje inicjatywę w pracy i sumiennie wykonuje swoje obowiązki, może zostać przeniesiony na wyższe stanowisko (tzw. awans wewnętrzny - art. 20 ustawa o pracownikach samorządowych). Podstawowym warunkiem takiego awansu jest jednak posiadanie przez pracownika wykonującego pracę na określonym stanowisku odpowiednich kwalifikacji.
Służba przygotowawcza
Osoby, które pierwszy raz będą obejmować stanowisko urzędnicze, w tym stanowisko kierownicze, muszą odbyć służbę przygotowawczą. Jednak na umotywowany wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, kierownik jednostki może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej pracownika, którego wiedza lub umiejętności umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych (art. 19 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych).
Jeżeli pracodawca doceni wiedzę lub umiejętności kandydata umożliwiające należyte wykonywanie obowiązków, służba przygotowawcza nie będzie potrzebna.
Fakt zwolnienia nowego pracownika z obowiązku odbycia służby przygotowawczej nie oznacza, że nie będzie na nim ciążył obowiązek podejścia i zaliczenia egzaminu. Zwolnienie nowego pracownika, którego wiedza i umiejętności zostaną docenione, ze służby przygotowawczej nie oznacza bowiem tym samym zwolnienia go z warunku dalszego zatrudnienia, jakim jest pozytywny wynik egzaminu. Sposób przeprowadzania służby przygotowawczej i egzaminu określa kierownik jednostki samorządowej w zarządzeniu.
Pierwsza umowa o pracę nowego pracownika zostanie zawarta maksymalnie na 6 miesięcy albo krócej. Rozwiązanie takiej umowy może nastąpić za 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
Magdalena Kasprzak
Dorota Wołoszyn
Podstawa prawna:
• Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458)