Polskie prawo przyznaje obywatelom szeroki dostęp do informacji publicznej. Uprawnienia tego typu uregulowane zostały w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Samo pojęcie informacji publicznej oznacza każdą informację, która dotyczy sfery spraw publicznych.
Prawo dostępu do informacji publicznej posiada każdy. Wnosząc o jej udostępnienie nie musi wskazywać swojego interesu prawnego lub faktycznego. Obowiązek udostępnienia żądanej informacji spoczywa na organach administracji publicznej, a także innych podmiotach realizujących zadania publiczne.
Dostęp do informacji publicznej może być jednak ograniczony. Mówi o tym art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej. To ograniczenie może wynikać z przepisów o ochronie informacji niejawnych oraz ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prywatność człowieka, tajemnica przedsiębiorcy, przepisy o przymusowej restrukturyzacji, również mogą stanowić podstawę do ograniczenia dostępu do żądanej informacji publicznej.
Zobacz: Ustrój i jednostki
Problematyka
Aby odpowiedzieć na pytanie czy urząd musi udostępniać informacje o pensjach i nagrodach swoich pracowników, należy zbadać czy są oni osobami pełniącymi funkcje publiczne. W ustawie o dostępie do informacji publicznej nie znajdziemy definicji pojęcia osoba pełniąca funkcje publiczne. Aby rozwiązać ten problem należało zdefiniować problematyczne zagadnienie.
Sądy o osobach pełniących funkcje publiczne
Próby zdefiniowania tego pojęcia podjęły się sądy. W wyroku z 14 listopada 2012 r., (sygn. akt II SA/Gd 545/12) WSA w Gdańsku stwierdza, że osobą pełniącą funkcję publiczną będzie każdy, kto pełni funkcję w organach władzy publicznej lub też w strukturach jakichkolwiek osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej. Funkcja ta musi mieć jednak związek z dysponowaniem majątkiem państwowym lub samorządowym albo zarządzaniem sprawami związanymi z wykonywaniem swych zadań przez władze publiczne. Do osób wykonujących funkcje publiczne zalicza także osoby, które zarządzają majątkiem Skarbu Państwa oraz wykonują powierzone im przez instytucje państwowe lub samorządowe zadania.
Natomiast w wyroku z 15 listopada 2013 r. (sygn. akt I OSK 1044/13) NSA stwierdził, że: pełnienie funkcji publicznych można przypisać tyko pracownikom z wyboru i powołania, zaś pozostałym gdy pełnią zadania publiczne. Nadto zatrudnionym na stanowiskach urzędniczych, zaś doradców i asystentów z takim samym zastrzeżeniem. Zatem z pewnością nie pełnią nigdy funkcji publicznych osoby zatrudnione na stanowiskach pomocniczych i obsługi. Sędzia uznał, że nie wszystkie stanowiska w urzędzie mają charakter funkcji publicznej toteż nie można stwierdzić, że informacje o wynagrodzeniu każdego pracownika nie mogą być udostępniane na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.
Opracowano na podstawie:
Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz .U. 2001 Nr 112 poz.1198 z późn. zm.)
Wyroku WSA w Gdańsku z 14 listopada 2012 r., (sygn. akt II SA/Gd 545/12)
Wyroku NSA z 15 listopada 2013 r., (sygn. akt I OSK 1044/13)