Nowelizacja ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju wprowadza inny niż dzisiaj system odwoławczy dla beneficjentów funduszy europejskich, którzy nie otrzymali dofinansowania. Zgodnie z nowymi przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2009 r., system realizacji programu operacyjnego musi uwzględniać co najmniej jeden środek odwoławczy (np. protest, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy) przysługujący wnioskodawcy w trakcie ubiegania się o dofinansowanie.
Wyniki oceny
Instytucja zarządzająca, pośrednicząca lub wdrażająca programy związane z dofinansowaniem unijnym będzie musiała pisemnie poinformować wnioskodawcę o wynikach oceny jego projektu. W przypadku negatywnej oceny będzie on mógł wnieść środki odwoławcze przewidziane w systemie realizacji programu operacyjnego, w terminie, trybie i na warunkach tam określonych. W takim przypadku właściwa instytucja wdrażająca programy unijne będzie zobowiązana do zamieszczenia uzasadnienia wyników oceny projektu oraz pouczenia o możliwości wniesienia środka odwoławczego wraz ze wskazaniem terminu, sposobu i instytucji, do której należy go wnieść. Po zakończeniu procedury odwoławczej właściwa instytucja poinformuje wnioskodawcę na piśmie o jej wynikach wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Postępowanie odwoławcze
Przepisy wprowadzają również gwarancję dla odwołującego się. W rozpatrywaniu środków odwoławczych nie mogą brać udziału osoby, które na jakimkolwiek etapie dokonywały czynności związanych z określonym projektem, w tym były zaangażowane w jego ocenę
Po wyczerpaniu środków odwoławczych i otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej wnioskodawca będzie mógł wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Samorządy będą miały na to 14 dni od dnia otrzymania od instytucji zarządzającej informacji o negatywnym załatwieniu jego sprawy.
Niezbędne dokumenty
Do skargi należy dołączyć kompletną dokumentację w sprawie obejmującą wniosek o dofinansowanie wraz z informacją o ocenie projektu, kopie wniesionych środków odwoławczych i ich rozstrzygnięć.
W wyniku rozpatrzenia skargi sąd administracyjny będzie mógł
• uwzględnić skargę, stwierdzając, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję zarządzającą lub pośredniczącą;
• oddalić skargę w przypadku jej nieuwzględnienia;
• umorzyć postępowanie w sprawie, jeżeli z jakichkolwiek względów jest ono bezprzedmiotowe.
Przed NSA
Od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego wnioskodawca (beneficjent) lub właściwa instytucja pośrednicząca lub zarządzająca programem będzie mógł wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Strony będą miały na to 14 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego. Również i ta skarga powinna być rozpoznana przez NSA w ciągu 30 dni od dnia jej wniesienia. W skardze kasacyjnej należy wskazać na konkretne, naruszone przez sąd I instancji przepisy prawa materialnego i procesowego. W odniesieniu do prawa materialnego konieczne jest wykazanie, na czym polegała ich błędna wykładnia lub niewłaściwe zastosowanie oraz jaka powinna być wykładnia prawidłowa i właściwe zastosowanie.
Podobnie przy naruszeniu prawa procesowego należy wskazać przepisy tego prawa naruszone przez ten sąd, na czym polegało uchybienie tym przepisom i dlaczego uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Należy pamiętać także o formalnych wymogach dla skargi kasacyjnej. Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. Nowa procedura odwoławcza nie będzie wstrzymywała zawierania umów z wnioskodawcami, których projekty zostały zakwalifikowane do dofinansowania. Nowe przepisy wejdą w życie 20 grudnia 2008 r., ale nie będą miały zastosowania do obecnych postępowań o przyznanie dofinansowania europejskiego.
3 ETAPY ODWOŁANIA DO SĄDU
1
Skarga do sądu. Po wyczerpaniu ścieżki odwoławczej w administracji samorządowej lub centralnej niezadowolony z oceny projektu samorząd w ciągu 14 dni będzie mógł wnieść skargę do sądu administracyjnego
2
Rozpatrzenie sprawy. Wojewódzki sąd administracyjny będzie miał 30 dni na rozpoznanie sprawy. Jeśli przyzna rację stronie skarżącej, zwróci wniosek o dotację do urzędu
3
Rozstrzygnięcie NSA. Gdy sąd potrzyma decyzję urzędników, skarżący (jednostka samorządu terytorialnego) będzie mógł wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Rozstrzygnięcie NSA będzie ostateczne
Łukasz Sobiech
lukasz.sobiech@infor.pl
Podstawa prawna
• Art. 6 pkt 27 ustawy z 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz.U. nr 216, poz. 1370).
• Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1270 ze zm.).