Dotowanie projektów ze środków unijnych polega na zwracaniu poniesionych już wydatków. Jednak zanim to beneficjent dostanie refundację, mija trochę czasu. Dodatkowo bez wsparcia finansowego już na początku inwestycji, wiele projektów może się nie rozpocząć. Dlatego też Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zdecydowało się wprowadzić instrument zaliczek. Zasady ich przyznawania zostały określone w rozporządzeniu ministra rozwoju regionalnego w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych z dnia 7 września 2007 r.
Dotacja rozwojowa w formie zaliczki może być udzielona beneficjentowi, który nie prowadzi działalności w celu osiągnięcia zysku. Tak więc od razu widać, że ich głównym odbiorcą mają być samorządy. Od tej zasady jest kilka wyjątków.
Zaliczkę można przyznać na projekty, które polegają na prowadzeniu badań naukowych, dotyczące inwestycji początkowej polegającej na wykorzystaniu nowych technologii, polegające na wsparciu funduszy kapitałowych czy też przedsięwzięć finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego
Warunkiem przekazania dofinansowania w formie zaliczki jest ustanowienie i wniesienie przez beneficjenta zabezpieczenia. Ta zasada nie dotyczy jednak jednostek finansów publicznych, tak więc także samorządów.
Zaliczka może być wypłacona w jednej lub kilku transzach. Przekazanie pierwszej transzy zaliczki następuje na podstawie umowy o dofinansowaniu, w określonej w niej wysokości i terminie. Wypłata kolejnej transzy jest uzależniona od rozliczenia części dotychczas otrzymanych transz, nie niższej jednak niż 70 proc. łącznej kwoty przekazanych wcześniej transz.
Z zaliczek mogą także skorzystać wykonawcy inwestycji realizowanych przy udziale funduszy unijnych. Wysokość zaliczek dla wykonawców określona jest w umowach o udzieleniu zamówienia. Jednak łączna ich wartość nie może przekroczyć 20 proc. kwoty wydatków kwalifikowanych projektu, określonej w umowie o dofinansowanie. Dodatkowo wykonawca musi przedłożyć odpowiednie zabezpieczenie. Powyższe ograniczenia dotyczą tylko jednostek finansów publicznych. Beneficjenci z sektora prywatnego są z nich zwolnieni, co daje im większą swobodę w gospodarowaniu otrzymanymi zaliczkami.
O tym, czy w danym programie będzie można uzyskać zaliczkę każdorazowo decyduje instytucja nim zarządzająca. To oznacza, że w przypadku regionalnych programów operacyjnych decyzję podejmuje urząd marszałkowski.
Mariusz Gawrychowski
mariusz.gawrychowski@infor.pl