Szczególne poruszenie wzbudziła wśród przedsiębiorców zmieniona treść artykułu 25 przywołanej ustawy o odpadach, dotycząca monitoringu wizyjnego. Poruszenie słuszne, ponieważ ustawodawca nakazuje podmiotom zarządzającym składowiskami odpadów oraz podmiotom zobowiązanym do posiadania zezwoleń na zbieranie lub przetwarzanie, prowadzącym jednocześnie magazynowanie odpadów palnych, do prowadzenia monitoringu wizyjnego w sposób zapewniający wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska właściwemu ze względu na lokalizację miejsca magazynowania lub składowania odpadów dostępność obrazu z wizyjnego systemu kontroli tego miejsca w czasie rzeczywistym przez system teleinformatyczny.
Dlaczego poruszenie?
Kwestia nr 1 – czas realizacji monitoringu.
Przedmiotowa ustawa została ogłoszona w dniu 22 sierpnia 2019 r. Wskazano w niej 14-dniowy termin wejścia w życie większości przepisów, w tym kontrowersyjnego art. 25. Takie działania oznaczają, że z prawnego punktu widzenia, podmioty prowadzące składowiska odpadów lub magazynujące odpady palne w ramach zezwoleń na zbieranie czy przetwarzanie odpadów, miały 14 dni na wdrożenie takiego monitoringu, który zapewniłby dostęp obrazu wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska. Pominę już fakt, że do tej pory nie zostało wydane rozporządzenie, określające konkretne zasady i parametry takiego monitoringu. Takie postępowania naraża przedsiębiorców na poniesienie kosztów montażu sieci kamer, które to po wydaniu przepisów szczegółowych mogą okazać się niezdatne do wykorzystania… Niemniej Ministerstwo Środowiska 8 lutego 2019 r. wydało w tej sprawie komunikat ustanawiający, że „brak rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wizyjnego systemu kontroli magazynowania lub składowania odpadów, nie stanowi przeszkody do stosowania przepisów ustawy i prowadzenia wizyjnego systemu kontroli ww. miejsc”.
Zobacz: Zadania
Kwestia nr 2 – obowiązek przekazania WIOŚ informacji umożliwiających logowanie do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów – art. 25 ust. 6h ustawy o odpadach.
Treść przywołanego przepisu wskazuje: „Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia dostępność obrazu w czasie rzeczywistym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, o którym mowa w ust. 6f, przez przekazanie informacji umożliwiających logowanie do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów w sposób zapewniający zachowanie tych informacji w poufności.” W tek kwestii, na stronach niektórych WIOŚ pojawił się komunikat, informujący o konieczności przekazania wymienionych informacji w terminie do 6 września 2019 r. (np. https://www.wios.warszawa.pl/pl/aktualnosci-ikomunika/komunikaty/1577,KOMUNIKAT-MAZOWIECKIEGO-WOJEWODZKIEGO-INSPEKTORA-OCHRONYSRODOWISKA-z-dnia-05092.html). Tutaj należy podkreślić, że prawodawca nie wskazał w ustawie konkretnego terminu na przekazanie wymienionych danych i informacji. Termin 6 września 2019 r., to wyłącznie termin, od którego obowiązują przepisy rozpatrywanej ustawy. Powyższe oznacza, że 6 września to pierwszy dzień na złożenie wymaganych informacji, ale nie ostatni.
Kwestia nr 3 – rodzaje odpadów objętych monitoringiem wizyjnym.
Krótki termin na przeprowadzenie działań przez podmioty spowodował rozważania również w temacie, które z odpadów magazynowanych na terenie zakładów, podlegają przepisom o monitoringu wizyjnym on-line. Nim rozpoczniemy rozważania nad tematem, należy podkreślić, że wszystkie ustępy artykułu 25 stanowią nierozerwalną całość i oczywistym jest powiązanie tych przepisów ze sobą, w świetle zasad Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz.U. z 2016 r. poz. 283).
Art. 25 ust. 6a wskazuje w tym temacie: „ Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów, z wyjątkiem wstępnego magazynowania odpadów przez ich wytwórcę, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. a, lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, zgodnie z ust. 6b–6f, 6h i 6i oraz przepisami wydanymi na podstawie ust. 8a”. Taki zapis oznacza, że ogólnym zasadom monitoringu wizyjnego podlegają takie podmioty, które prowadzą składowiska odpadów lub podmioty, spełniające jednocześnie następujące warunki:
- Zobowiązane są do posiadania zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów (w dowolnej formie wyrażonej przez ustawę o odpadach);
- Magazynują odpady podlegające zbieraniu lub przetwarzaniu.
Odpady, które są magazynowane wstępnie przez zbierających lub przetwarzających jako odpady wytworzone w ramach ich działalności, na mocy ww. zwolnienia nie podlegają ogólnym zasadom monitoringu wizyjnego.
Idąc dalej, art. 25 ust. 6 f wskazuje, że tylko niektóre z magazynowanych odpadów podlegają obowiązkowi monitoringu on-line: W przypadku magazynowania lub składowania następujących odpadów palnych:
„1) paliwo alternatywne oraz odpady przeznaczone bezpośrednio do produkcji takiego paliwa,
2) papier oraz tektura,
3) tekstylia,
4) odpady wielkogabarytowe, z wyłączeniem odpadów metali,
5) tworzywa sztuczne, w tym folia, oraz opony i inne odpady z gumy,
6) drewno i odpady drewnopochodne,
7) odpady pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych, z wyłączeniem odpadów pochodzących z termicznego przetwarzania odpadów,
8) odpady wielomateriałowe złożone z materiałów, o których mowa w pkt 2, 3, 5 lub 6
– posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska właściwemu ze względu na lokalizację miejsca magazynowania lub składowania odpadów dostępność obrazu z wizyjnego systemu kontroli tego miejsca w czasie rzeczywistym przez system teleinformatyczny.”
Wiążąc ze sobą przepis wyrażony w art. 25 ust. 6a i 25 ust. 6f, uzyskujemy informację, że monitoring on-line dotyczy wymienionych odpadów palnych, magazynowanych w ramach zbierania lub magazynowanych przed przetwarzaniem odpadów. Nie podlegają przepisowi odpady palne magazynowane jako odpady wytworzone przez podmiot w ramach działalności, które stanowią tzw. wstępne magazynowanie.
Reasumując:
Obowiązek prowadzenia monitoringu on-line odpadów palnych magazynowanych w ramach zbierania lub przetwarzania odpadów oraz składowanych na składowiskach odpadów wchodzi w życie 6 września 2019 r. Ww. monitoring on-line dotyczy odpadów palnych magazynowanych wyłącznie w ramach zbierania lub przed przetwarzaniem odpadów oraz składowanych na składowiskach odpadów; nie dotyczy odpadów wytwarzanych i magazynowanych wstępnie; Termin na przekazanie danych do logowania do WIOŚ nie został określony w ustawie. Pierwszym dniem, kiedy może zostać przekazana informacja jest 6 września 2019 r., czyli dzień, w którym rozpoczyna obowiązywać ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1579).
Agnieszka Kubicka
Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu
www.ziemski.com.pl
Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl