W niniejszym artykule wyjaśnimy czym jest strajk i kiedy jest niedopuszczalny. Odpowiedzi należy szukać w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
Przedmiotem sporu zbiorowego pracowników z pracodawcą mogą być:
- Warunki pracy,
- Płace,
- Świadczenia socjalne,
- Prawa oraz wolności związkowe.
Etapami sporu zbiorowego są rokowania, mediacje oraz arbitraż. Zanim strajk zostanie podjęty mamy do czynienia z etapami sporu, o których mowa w zdaniu poprzednim. Strajk można traktować jako ostatni etap sporu zbiorowego.
Ze sporem zbiorowym zaczynamy mieć do czynienia w momencie wystąpienia przez podmiot reprezentujący interesy pracownicze do pracodawcy z żądaniami. Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych pracodawca podejmuje niezwłocznie rokowania w celu rozwiązania sporu w drodze porozumienia, zawiadamiając równocześnie o powstaniu sporu właściwego okręgowego inspektora pracy.
Jeżeli rokowania nie zakończą się porozumieniem strony sporządzają protokół, w którym wskazują swoje stanowiska.
Zobacz: Pracownicy
Kolejnym etapem jest mediacja. Dochodzi do niej jeżeli strona, która wszczęła spór, podtrzymuje zgłoszone żądania, spór ten prowadzony jest przez strony z udziałem osoby dającej gwarancję bezstronności. Jeżeli po zakończeniu mediacji nie dojdzie do porozumienia strona, która wystąpiła z żądaniem przystępuje do przygotowania strajku. Należy pamiętać, że udział w strajku jest dobrowolny. Polega on na zbiorowym wstrzymaniu się zatrudnionych od wykonywania pracy. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych określono sytuacje, w których strajk jest niedopuszczalny.
Kiedy strajk jest niedopuszczalny?
Strajkować nie mogą pracownicy zatrudnieni w administracji rządowej oraz samorządowej. Podobnie jest z pracownikami sądów i prokurator. Z prawa do strajku nie mogą skorzystać także zatrudnieni w organach władzy państwowej.
Zgodnie z przepisami omawianej w niniejszym artykule ustawy niedopuszczalne jest zorganizowanie strajku w:
- Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Agencji Wywiadu,
- Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
- Służbie Wywiadu Wojskowego,
- Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
- Służbie Ochrony Państwa, w jednostkach Policji i Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
- Służby Więziennej,
- Straży Granicznej,
- Straży Marszałkowskiej,
- Krajowej Administracji Skarbowej, w których pełnią służbę funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej,
- jednostkach organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej.
Należy podkreślić, że strajkować mogą wszyscy pracownicy szkoły. Nie ma znaczenia czy należą do związku, czy też nie.