ZAPYTANIE RIO:
Regionalna Izba Obrachunkowa we Wrocławiu pismem z 13 maja 2010 r. (znak WIAS-421-4/1/10) odpowiadając na pismo Skarbnika Województwa Dolnośląskiego z 26 kwietnia br. (znak DF-W.III.0724-13291/ /04/10) poinformowała, że zdaniem Izby Zarząd Województwa Dolnośląskiego zobowiązany jest do wypełnienia obowiązków sprawozdawczych w stosunku do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na pismo to Izba otrzymała odpowiedź Skarbnika Województwa Dolnośląskiego z 28 czerwca br. (znak DF-W.III.0724-4017/06/2010). Po zapoznaniu się z argumentacją zawartą w tym piśmie rodzą się istotne wątpliwości prawne dotyczące obowiązku sprawozdawczego Zarządu Województwa Dolnośląskiego w odniesieniu do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Chcąc ustalić legalne relacje, o których mowa w korespondencji Izby ze Skarbnikiem Województwa Dolnośląskiego – w mojej ocenie – należy ustalić zamiar ustawodawcy dokonującego zmian w ustawie – Prawo ochrony środowiska.
Celem nowelizacji ustawy – Prawo ochrony środowiska (ustawa z 20 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. Nr 215 poz. 1664) było m.in. dostosowanie systemu finansowania ochrony środowiska do zmian proponowanych w dwóch ustawach reformujących finanse publiczne: ustawy o finansach publicznych i ustawy zawierającej przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych. Dostosowanie to miało polegać przede wszystkim na przekształceniu dotychczasowej formy organizacyjno-prawnej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Miały one otrzymać status odpowiednio: państwowej osoby prawnej oraz samorządowych osób prawnych, przejmując ich nazwy i całość realizowanych przez nie dotychczas zadań (art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2 projektu).
Należy zauważyć, że już na etapie projektu ustawy zarzucano jej, że nie jest w pełni zgodna z zasadami techniki prawodawczej [np. w: „Opinii w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw” (druk nr 1776 – sporządzona przez dr Teresa Augustyniak-Górna – ekspert do spraw legislacji oraz Mirosław Gwiazdowicz – specjalista do spraw systemu gospodarczego].
W efekcie regulacje ustawy o ochronie środowiska są niejasne. Na przykład w ustawie jest mowa o kilku rodzajach planów (projektach planów) funduszy wojewódzkich: projekcie planu działalności (art. 400k ust. 1 pkt 1), planach działalności wojewódzkich funduszy, których częścią są plany finansowe (art. 400k ust. 1 pkt 1), planie zadaniowym (art. 400h ust. 2 pkt 5) oraz rocznych planach finansowych wojewódzkich funduszy (art. 400h ust. 2 pkt 5). Regulacje dotyczące tych planów są ujęte w kilku różnych przepisach, co istotnie utrudnia ustalenie treści tych planów oraz kompetencji organów do opracowywania ich projektów, uchwalania tych projektów oraz uchwalania planów. W szczególności nie jest jasne: czy plany wojewódzkich funduszy, których częścią są plany finansowe (art. 400k ust. 1 pkt 1), są wojewódzkimi planami działalności, czy planami innego rodzaju i czy w art. 400k ust. 1 pkt 1 jest mowa o opracowywaniu projektów tych planów, czy już planów.
Czytaj także: Likwidacja gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej>>
Wątpliwości dotyczą również kompetencji organów w kwestii, czy roczne plany finansowe funduszy wojewódzkich mają być uchwalane przez zarządy tych funduszy (jak mogłoby się wydawać na podstawie art. 400k ust. 1 pkt 1 ustawy), czy też przez inny organ, a jeśli tak, to który? W odniesieniu do tych planów nie ma odpowiednich przepisów w ustawie o finansach publicznych. Na podstawie przepisów ustawy zmieniającej ustawę – Prawo ochrony środowiska można jedynie ustalić, że opracowywanie projektów tych planów należy do kompetencji zarządów wojewódzkich funduszy (art. 400k ust. 1 pkt 2), zaś uchwalanie tych projektów – do rad nadzorczych wojewódzkich funduszy (art. 400h ust. 1 pkt 2). Ta ostatnia kompetencja mnoży wątpliwości co do tego, czy uchwalanie planów finansowych, o których mowa w art. 400k ust. 1 pkt 1, należy do zarządów wojewódzkich.
Sprawa ma wymiar ogólnopolski. Proszę Pana Ministra o zajęcie stanowiska wobec powstałego problemu prawnego.
ODPOWIEDŹ MF:
W związku z pismem (...) w sprawie obowiązku składania sprawozdań z wykonania planów finansowych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej zgodnie z art. 265 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn.zm.) – Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje, że stosownie do postanowień:
1) ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn.zm.):
● wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej są samorządowymi osobami prawnymi w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, których celem działania jest finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej (art. 400 ust. 2 i art. 400b ust. 2),
● do zadań rad nadzorczych wojewódzkich funduszy, jako organów należy m.in. składanie, w terminie do dnia 30 kwietnia każdego roku kalendarzowego, sprawozdań z działalności wojewódzkich funduszy – właściwemu zarządowi województwa oraz ministrowi właściwemu do spraw środowiska (art. 400h ust. 1 pkt 7b);
2) ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 z późn.zm.):
● sektor finansów publicznych tworzą m.in. inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych (art. 9 pkt 14),
● podstawą gospodarki finansowej samorządowych osób prawnych, tworzonych na podstawie odrębnych ustaw jest plan finansowy, sporządzany zgodnie z ustawami o ich utworzeniu, z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych (art. 30),
● Rada Ministrów przedstawia Sejmowi i Najwyższej Izbie Kontroli, w terminie do 31 maja roku następnego, roczne sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej, które powinno zawierać m.in. przychody i koszty jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 14 (art. 182 ust. 3).
Uwzględniając powyższe oraz fakt, że nieodłączną częścią sprawozdania z działalności wojewódzkiego funduszu jest sprawozdanie z wykonania planu finansowego – obowiązek składania sprawozdań przez samorządowe osoby prawne, dla których organem założycielskim jest jednostka samorządu terytorialnego, wynikający z art. 265 ustawy o finansach publicznych, dotyczy także wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Czytaj także: Formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych po zmianach>>
Pismo Ministerstwa Finansów
Departament Polityki Regionalnej i Rolnictwa
znak pisma: RR4-400/11.3/10/330/DKP/2500
źródło: www.wroclaw.rio.gov.pl