REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych po zmianach

Jan Charytoniuk
Jan Charytoniuk
autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu rachunkowości budżetowej, w tym ok. 30 opracowań do „PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej”, opartych na praktycznych doświadczeniach wyniesionych z pracy w instytucjach kontrolnych (w RIO) i na stanowisku głównego księgowego
DGP

REKLAMA

REKLAMA

Nowa ustawa o finansach publicznych wprowadziła zmiany w strukturze jednostek sektora finansów publicznych. Do 31 grudnia 2010 r. powinna nastąpić likwidacja wszystkich gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz państwowych zakładów budżetowych. Od 1 stycznia 2010 r. nie mogą funkcjonować powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Ponadto zniesiono możliwość gromadzenia przez jednostki budżetowe dochodów na tzw. rachunku dochodów własnych (z pewnymi wyjątkami). Wprowadzono nowe formy organizacyjno-prawne.

Rok 2010 jest ostatnim rokiem działalności ponad tysiąca gospodarstw pomocniczych państwowych i samorządowych jednostek budżetowych. Ich dotychczasowe funkcje przejmą macierzyste jednostki budżetowe lub zastąpione zostaną inną formą organizacyjną, w tym instytucją gospodarki budżetowej. Pod koniec 2009 r. Rada Ministrów przygotowała projekt rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu przekształcania gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych w instytucje gospodarki budżetowej.

REKLAMA

REKLAMA

W 2010 r. muszą zakończyć działalność państwowe zakłady budżetowe. Z danych statystycznych wynika, że ta forma organizacyjno-prawna nie była zbyt popularna w sektorze finansów publicznych, i w związku z tym proces likwidacji tych zakładów będzie dotyczył tylko kilkudziesięciu jednostek.

Nowa ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: nowa uofp) ograniczyła możliwość prowadzenia działalności w formie samorządowych zakładów budżetowych do zadań wymienionych w tej ustawie (zadania te wymienialiśmy w RB 1/2010 na str. 12). Wśród tych zadań nie znalazło m.in. prowadzenie przedszkoli i żłobków. Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (dalej: ustawa wprowadzająca nową uofp) wprowadza od 1 stycznia 2011 r. zmiany w ustawie:

● z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty) określające, że przedszkola, szkoły i placówki publiczne prowadzone przez ministrów i jednostki samorządu terytorialnego są jednostkami budżetowymi,

● z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej określające, że publiczny zakład opieki zdrowotnej może być prowadzony w formie jednostki budżetowej lub instytucji gospodarki budżetowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

ZAPAMIĘTAJ!

Do końca 2010 r. samorządowe przedszkola i żłobki prowadzone dotychczas w formie zakładów budżetowych muszą być przekształcone w jednostki budżetowe.

Do ewidencji mienia zlikwidowanych jednostek przejętego przez organ założycielski lub nadzorujący służą konta 015 „Mienie zlikwidowanych jednostek” i 855 „Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek”.

Konto 015

Konto 015 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości mienia przejętego przez organ założycielski lub nadzorujący po zlikwidowanym przedsiębiorstwie państwowym, komunalnym lub innej podległej jednostce organizacyjnej, czyli zakładzie budżetowym lub gospodarstwie pomocniczym.

TABELA. Zapisy na stronie Wn i Ma konta 015

Ewidencję szczegółową do konta 015 może stanowić bilans zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej wraz z załącznikami.

Konto 015 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa lub innej jednostki organizacyjnej według wartości wynikającej z bilansu tego przedsiębiorstwa lub jednostki, będącego w dyspozycji organu założycielskiego lub nadzorującego, a nieprzekazanego spółkom, innym jednostkom organizacyjnym lub nieprzejętego na własne potrzeby, albo też zagospodarowanego w inny sposób.

Konto 855

Konto 855 służy do ewidencji równowartości mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw państwowych, komunalnych lub innych jednostek organizacyjnych, przejętego przez organy założycielskie i nadzorujące.

TABELA. Zapisy na stronie Wn i Ma konta 855

REKLAMA

Saldo Ma konta 855 wyraża stan funduszu mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw lub innych jednostek organizacyjnych, przejętego przez organ założycielski lub nadzorujący, a nieprzekazanego spółkom, innym jednostkom organizacyjnym lub nieprzejętego na własne potrzeby, lub wartość mienia sprzedanego, ale jeszcze niespłaconego.

Niezależnie od ewidencjonowania mienia zlikwidowanych przedsiębiorstw na kontach 015 i 855, plan kont przewiduje zwiększanie funduszu jednostki (konto 800 „Fundusz jednostki”) o aktywa przejęte od zlikwidowanych jednostek i zmniejszanie funduszu o pasywa przejęte od zlikwidowanych jednostek.

W 2010 r., w związku z likwidacją gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, mogą wystąpić w jednostkach budżetowych operacje gospodarcze podlegające ujęciu zarówno na kontach 015 i 855 (rzeczowe składniki mienia zlikwidowanych gospodarstw pomocniczych), jak i na koncie 800 (należności i zobowiązania). Jeśli przejęcie mienia zlikwidowanych jednostek jest związane z zakresem przejętych zadań, przejęte mienie zwiększa fundusz jednostki budżetowej, a w pozostałych przypadkach mienie to ujmuje się zapisem Wn 015 i Ma 855.

Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek jako pojęcie nie występuje w nowej uofp ani w ustawie z 29 września 1994 r. o rachunkowości. Fundusz ten nie jest więc funduszem tworzonym na podstawie określonej ustawy, lecz stanowi równowartość majątku danej jednostki wyodrębnioną z funduszu jednostki.

ZAPAMIĘTAJ!

Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek w bilansie jednostki budżetowej jest wykazywany jako część składowa funduszy własnych (poz. A. „Fundusz” i poz. A.IV. „Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek”).

W związku z likwidacją gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, państwowych zakładów budżetowych i niektórych samorządowych zakładów budżetowych, która ulega zakończeniu z 31 grudnia 2010 r., w księgach rachunkowych jednostek budżetowych mogą wystąpić operacje związane z przejęciem działalności zlikwidowanych jednostek lub z przejęciem mienia tych jednostek.

Zapisy wynikające z czynności dotyczących likwidacji gospodarstw pomocniczych samorządowych jednostek budżetowych przedstawia schemat.

SCHEMAT. Operacje gospodarcze podlegające ujęciu w księgach rachunkowych samorządowych jednostek budżetowych w związku z likwidacją gospodarstw pomocniczych

Przepisy wprowadzające nową uofp nie odnosiły się do dalszego funkcjonowania funduszy celowych utworzonych na podstawie ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, tj.:

● Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,

● wojewódzkich, powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

W związku z tym, że przepisy „starej” ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych regulujące gospodarkę finansową funduszy celowych (art. 29 ust. 1–7) mają zachowywać moc do 31 grudnia 2010 r., było jasne, że dostosowanie działalności wymienionych funduszy celowych, działających na podstawie przywołanej ustawy do regulacji zawartych w nowej uofp, będzie wymagało zmiany przepisów o ochronie środowiska. Nastąpiła ona już w 2009 r. i polegała m.in. na zmianie od 1 stycznia 2010 r. brzmienia art. 400 ust. 1 i 2. Oznacza to, że od 1 stycznia 2010 r. nie mogą funkcjonować powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Zniesiono możliwość gromadzenia przez jednostki budżetowe dochodów na tzw. rachunku dochodów własnych.

Jedyny wyjątek w tym zakresie uczyniono dla samorządowych jednostek budżetowych prowadzących działalność określoną w ustawie o systemie oświaty, które od 1 stycznia 2011 r. będą mogły gromadzić na wydzielonym rachunku uzyskiwane dochody pochodzące w szczególności:

● ze spadków,

● z zapisów i darowizn w postaci pieniężnej,

● z odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie albo użytkowaniu jednostki.

Wykaz rodzajów dochodów, które mogą być gromadzone przez uprawnione do tego jednostki, powinien zostać określony w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.

Ponadto z sektora finansów publicznych nowa uofp wyłączyła jednostki badawczo-rozwojowe, a do sektora finansów publicznych włączyła państwowe instytucje filmowe.

Jako nowe formy organizacyjne natomiast wprowadzono agencje wykonawcze i instytucje gospodarki budżetowej, działające jako państwowe osoby prawne.

PODSTAWY PRAWNE

● Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240)

● Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1241)

● Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 161, poz. 1277) – nie obowiązuje

● Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 219, poz. 1705)

● Ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 219, poz. 1707)

● Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316)

● Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1664)

● Ustawa z 20 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 215, poz. 1664)

DGP
DGP
DGP
DGP
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Rachunkowość Budżetowa
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    10 000 zł dofinansowania. Wnioski tylko do 30 września [Koła gospodyń wiejskich]

    Do końca września koła gospodyń wiejskich mogą się ubiegać o przyznanie środków finansowych na działalność statutową. Dofinansowanie wynosi w zależności od wielkości koła od 8-10 tys. zł - informuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

    Pendolino od 49 zł. Zwykły pociąg od 19 zł. Warszawa-Kraków. Warszawa Gdańsk. Do tego zniżki ustawowe. Tanio na PKP [1 października 2023 r.]

    Milion biletów w superpromocyjnych cenach. Ceny będą się zaczynały od 19 zł, np. na trasie Warszawa-Kraków czy Gdańsk-Warszawa, a w przypadku pociągów klasy Pendolino od 49 zł. Osoby uprawnione do ulg ustawowych, np. uczniowie, studenci czy renciści będą mogli skorzystać ze swoich zniżek przy zakupie naszych promocyjnych biletów. Dzięki czemu ostateczna cena przejazdu będzie jeszcze niższa.

    Sanah na Narodowym w Warszawie 22 września - Saska Kępa wyłączona z ruchu, zmiany w komunikacji miejskiej

    W piątek, 22 września o godz. 20, na stadionie Narodowym wystąpi Sanah. Ratusz zachęca do korzystania z komunikacji miejskiej, szczególnie, że dla wszystkich będzie darmowa z okazji Dnia bez Samochodu. Od godziny 17 wyłączona z ruchu zostanie Saska Kępa.

    Rewolucja w VAT: MF do KSeF doda aplikację, która przygotuje automatycznie deklarację VAT. Czy biura rachunkowe stracą klientów?

    Wiceminister finansów: deklaracja podatkowa przedsiębiorców będzie wypełniana przed skarbówkę. Czy wprowadzone rozwiązanie uderzy w biura rachunkowe zmniejszając liczbę ich klientów?

    REKLAMA

    Pierwsza polska elektrownia jądrowa na obszarze gmin: Choczewo lub Gniewino i Krokowa [GDOŚ wydał decyzję środowiskową]

    GDOŚ wydał decyzję środowiskową dla elektrowni atomowej.

    Telus: cieszę się, że Ukraina zaczęła z nami rozmawiać ws. produktów rolnych

    Robert Telus minister rolnictwa odbył rozmowę telefoniczną z ministrem rolnictwa Ukrainy Mykołą Solskim. Powiedział: Cieszę się, że Ukraina zaczęła z nami nareszcie rozmawiać ws. produktów rolnych, a nie z Niemcami czy Unią Europejską ponad naszymi głowami. 

    Sztuczna inteligencja (AI) - pomaga czy zagraża edukacji? Czy AI zabija kreatywność studentów?

    Rozwój sztucznej inteligencji (AI) stanowi przełom mający wpływ na wiele aspektów naszego życia. Jednym z obszarów, który szczególnie odczuwa wpływ nowoczesnej technologii, jest edukacja. Czy AI wspomaga i ulepsza proces edukacyjny, czy też może stanowić zagrożenie dla tradycyjnych metod nauczania? Rola sztucznej inteligencji budzi wiele pytań i dyskusji na temat jej wpływu na metody dydaktyczne, rolę wykładowców a na końcu kreatywność studentów.

    Zasiłek rodzinny od 1 listopada 2023 r. Trochę wstyd, że kwoty 95 zł, 124 zł, 135 zł, 674 zł i 764 zł nie zostały zwaloryzowane na 2024 r.

    1 listopada 2023 r. rozpocznie się nowy okres rozliczania zasiłku rodzinnego. Potrwa do 31 października 2024 r. 

    REKLAMA

    Dwie ścieżki czasowej zmiany miejsca głosowania. Dopisanie do spisu wyborców a zaświadczenie o prawie do głosowania. Czym się różnią? [Wybory 2023]

    Głosujesz poza swoim miejscem zameldowania poprzez dopisanie się do spisu wyborców w interesującej Cię gminie albo pobierając zaświadczenie o prawie do głosowania.

    Jakie owoce i warzywa kojarzą się z latem? Pierwsze miejsce może być tylko jedno

    Jakie owoce i warzywa najczęściej kojarzą się z latem? Wśród respondentów królują truskawki. A co jeszcze jest nieodłącznym symbolem lata? Sprawdzamy u progu jesieni. 

    REKLAMA