Strony w postępowaniu o podział ewidencyjny (geodezyjny) nieruchomości
Postępowaniu o podział ewidencyjny (geodezyjny) nieruchomości najwięcej problemów nastręcza ustalenie kręgu stron, które winny uczestniczyć w tym postępowaniu. Ustawa o gospodarce nieruchomościami nie definiuje strony w postępowaniu o podział nieruchomości. Zatem należy stosować w tym postępowaniu ogólną definicję strony postępowania administracyjnego wyrażoną w art. 28 kpa. Zgodnie z tym przepisem stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Zazwyczaj organ administracyjny ma najwięcej problemów z ustaleniem, czy dany podmiot ma interes prawny w uczestniczeniu w/w postępowaniu.
Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z dnia 3 grudnia 2013 r., sygn. akt II SA/Op 450/13 (LEX nr 1407112) stwierdził, iż: „co prawda, stroną postępowania podziałowego jest wyłącznie ten, któremu do dzielonej nieruchomości przysługuje tytuł prawnorzeczowy, a więc właściciel, współwłaściciel czy użytkownik wieczysty. Nie są więc stroną takiego postępowania osoby, którym nie przysługuje do dzielonej nieruchomości żaden z tytułów prawnorzeczowych, a więc stroną takiego postępowania nie jest właściciel sąsiedniej nieruchomości. Podkreślić jednak należy, że takie stanowisko jest uprawnione tylko wówczas, gdy dokonany podział nieruchomości nie ingeruje swoim działaniem w prawa właścicieli gruntów sąsiednich.” W podobnym tonie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 14 października 2009 r., sygn. akt I OSK 91/09 (LEX nr 573294), zgodnie z którym: „twierdzenie zatem, że w żadnych okolicznościach właściciel lub użytkownik nieruchomości sąsiedniej nie może być stroną postępowania podziałowego ani postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji podziałowej nie może być uznane za prawidłowe. W postępowaniu podziałowym właścicielom działek sąsiadujących z działką podlegającą podziałowi, przysługują prawa strony choć tylko w takim zakresie, w jakim organ dokonujący podziału ingeruje swoimi działaniami w wykonywanie przez nich prawa własności.”
Wynika z powyższego, iż co do zasady stroną postępowania działowego jest właściciel współwłaściciel lub użytkownik wieczysty dzielonej nieruchomości. W przypadku gdy podział nieruchomości ingeruje w prawa własności właścicieli gruntów sąsiednich, to właściciele tych gruntów również mają status strony. Zatem organ administracyjny każdorazowo musi ustalić, czy podział przedmiotowej nieruchomości może w jakikolwiek sposób ingerować na grunty sąsiednie. Jeżeli tak, to właściciele gruntów sąsiednich również winni być stronami w/w postępowania.
Jednocześnie status strony nie mają wyłącznie podmioty wymienione wyżej, tj. właściciele, współwłaściciele oraz użytkownicy wieczyści nieruchomości dzielonych oraz sąsiednich, ale również podmioty, które posiadają ograniczone prawa rzeczowe ustanowione na tych nieruchomościach. Wynika to wprost z wyroku z dnia 15 lipca 2014 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, sygn. akt II SA/Rz 376/14 (LEX nr 1493189), tj. „zdaniem WSA, przymiot strony w postępowaniu posiadać będzie też podmiot, któremu przysługuje ograniczone prawo rzeczowe ustanowione na nieruchomości objętej postępowaniem podziałowym.”
Autor: Przemysław Naworol - aplikant adwokacki
Polecamy serwis: Zarządzanie nieruchomościami