Gazeta Prawna kontynuuje przegląd zmian przepisów prawa, które ma przygotować rząd. Niektóre z zapowiadanych przez rząd inicjatyw legislacyjnych mają być kierowane do Sejmu jako propozycje poselskie. Zdaniem ekspertów, w przypadku istotnych zmian prawa może to negatywnie wpłynąć na jakość tworzonego prawa.
W Sejmie są już 23 projekty ustaw, które zgłosili posłowie. Część z nich przygotowali posłowie Platformy Obywatelskiej. Inicjatywa poselska nie jest niczym złym, jednak to rząd dysponuje wieloma instrumentami, które zapewniają odpowiedni poziom legislacji.
Doktor Radosław Zubek, politolog z London School of Economics przyznaje, że praktyka składania rządowych projektów jako poselskich występuje w wielu państwach europejskich. Zaznacza jednak, że z reguły są to drobne, techniczne projekty, a nie ważne, programowe projekty rządowe.
- Komisje sejmowe nie dysponują odpowiednimi procedurami ani zapleczem organizacyjnym, aby skutecznie przeprowadzić uzgodnienia merytoryczne i polityczne bez szkody dla jakości legislacyjnej - uważa dr Zubek.
Jego zdaniem jest ryzyko obniżenia jakości legislacji w przypadku kierowania ważnych zmian do Sejmu przez posłów. Wynika ono z tego, że poselskie projekty nie są poddawane gruntownej, urzędniczej analizie rządowej z punktu widzenia skutków budżetowych, jakości legislacyjnej, zgodności z prawem europejskim czy konsekwencji ekonomiczno-społecznych.
- Tak się składa, że Kancelaria Sejmu nie dysponuje takim zapleczem, jak Ministerstwo Finansów, Rządowe Centrum Legislacji czy Urząd Komitetu Integracji Europejskiej - mówi dr Radosław Zubek.
Zmiany w systemie ochrony zdrowia
Przekształcenie szpitali
Rząd musi uregulować - zwłaszcza po wprowadzeniu nowych przepisów związanych ze skróconym czasem pracy lekarzy - problemy odpowiedzialności za sytuację finansową szpitali i określić w nowych przepisach, kto i w jakim stopniu może być właścicielem szpitala. Dlatego rząd proponuje możliwość przekształcania szpitali w spółki prawa handlowego (piszemy o tym szerzej na kol. 16).
Przy żądaniach płacowych praktycznie wszystkich grup pracowników medycznych, niezbędne jest określenie czasu, w którym wynagrodzenie pracowników służby zdrowia będzie rosło. Zdaniem Zbigniewa Religi, poprzedniego ministra zdrowia, do systemu ochrony zdrowia, m.in. z tego powodu, muszą trafić dodatkowe środki. W jego opinii, jedynym na to sposobem jest wzrost składki zdrowotnej. Na to jednak nie ma zgody rządu, który w pierwszej kolejności chce lepiej kontrolować obecne wydatki na świadczenia zdrowotne. Rząd chce, aby dodatkowe środki do systemu lecznictwa trafiły dzięki wprowadzeniu ubezpieczeń zdrowotnych. W tym celu musi jednak zostać określona lista tych procedur, za które zapłaci NFZ, a za które samodzielnie pacjent.
TERMIN WYKONANIA
Do końca 2008 r.
ETAP LEGISLACYJNY
Do Sejmu trafiły już trzy projekty ustaw, które mają zmienić system lecznictwa. Jest to ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, która przewiduje przekształcenia szpitali w spółki, projekt ustawy o dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych oraz projekt ustawy, który tworzy nową instytucję rzecznika praw pacjenta. Pod koniec tego miesiąca ma być gotowy tzw. koszyk świadczeń zdrowotnych. Pierwsze czytanie projektów ma się odbyć na najbliższym posiedzeniu Sejmu.
9,7 mld zł wyniosły zobowiązania samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w 2007 roku
45,2 mld zł przeznaczy NFZ na świadczenia zdrowotne w tym roku
OPINIA
ADAM KOZIERKIEWICZ
Instytut Zdrowia Publicznego w Krakowie
Propozycja rządu przekształcenia szpitali w spółki prawa handlowego, gdzie większościowym udziałowcem będzie samorząd, jest dobrym rozwiązaniem, bo zwiększa odpowiedzialność dyrektorów szpitali za poziom ich zadłużenia.
Dokończenie reformy prawa gospodarczego
Spółki prawa handlowego
Komisja Kodyfikacyjna w Ministerstwie Sprawiedliwości przygotowała projekt nowelizacji kodeksu spółek handlowych, który przewiduje, że warunkiem połączenia spółek będzie wspólny plan połączenia transgranicznego. Zaproponowano, aby plan takiego połączenia można było ogłosić co najmniej na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników, na którym zostałaby podjęta uchwała o połączeniu. Plan powinien zostać zbadany przez biegłego wyznaczonego przez sąd rejestrowy.
TERMIN WYKONANIA
Do 15 grudnia 2008 r. Polska powinna implementować Dziesiątą Dyrektywę UE z 26 października 2005 r. w sprawie transgranicznego łączenia spó-łek kapitałowych.
OPINIA
STANISŁAW SOŁTYSIŃSKI
profesor dr hab.
Pozostało niewiele czasu, ale przy pełnej mobilizacji Sejmu termin może zostać dotrzymany i polskie prawo handlowe zostanie dostosowane do Dziesiątej Dyrektywy unijnej.
Prawo upadłościowe i naprawcze
W nowelizacji ustawy zaproponowano, aby postępowanie naprawcze mógł wszcząć nawet przedsiębiorca z niewielkim zadłużeniem, pod warunkiem że nie opóźnia się w wykonywaniu zobowiązań dłużej niż trzy miesiące. Jednak suma jego zadłużeń nie może przekraczać 10 proc. wartości księgowej majątku. W stosunku do takiego przedsiębiorcy sąd mógłby więc oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości i zezwolić na wszczęcie postępowania naprawczego.
TERMIN WYKONANIA
Rząd chce, by projekt ustawy został jak najszybciej uchwalony przez Sejm.
ETAP LEGISLACYJNY
W ramach planu Szejnfelda do Sejmu został przekazany projekt nowelizacji prawa upadłościowego i naprawczego. Projekt ustawy przygotował jeszcze poprzedni rząd.
447 przypadków niewypłacalności firm odnotowano w 2007r.
84 proc. to upadłości w celu likwidacji majątku
16 proc. z możliwością wszczęcia postępowania naprawczego
OPINIA
FELIKS ZEDLER
profesor dr hab.
Dotychczasowe uregulowanie prawa naprawczego jest zbyt rygorystyczne i w praktyce utrudnia jego przeprowadzenie. Potrzebna jest szybka nowelizacja ustawy.
Ustawy ważne dla gospodarki
Program zmian w prawie budowlanym
Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad nowelizacją prawa budowlanego, które uprości procedurę rozpoczynania i kończenia inwestycji. Chce zlikwidować pozwolenia na budowę oraz pozwolenia na użytkowanie budynku. Do rozpoczęcia inwestycji konieczne będzie jedynie przedstawienie zgody urbanistycznej. Uproszczenia mają odnosić się do wszystkich kategorii budynków - bez względu na ich powierzchnię. Jednocześnie ma zostać zwiększony zakres odpowiedzialności uczestników procesu budowlanego - projektanta, inwestora i wykonawcy.
TERMIN WYKONANIA
czerwiec 2008 r.
Ministerstwo Infrastruktury nie ma jeszcze gotowego projektu ustawy. Opracowywane są dopiero założenia. Rząd zakłada uchwalenie ustawy do końca roku.
ETAP LEGISLACYJNY
Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad projektem ustawy.
OPINIA
MIROSŁAW BARSZCZ
minister budownictwa za rządów PiS
Odejście od obowiązku ubiegania się przez inwestora o pozwolenie na budowę i uzyskiwania zezwolenia na użytkowanie budynku jest słuszne. Uzyskanie zgody urbanistycznej, która byłaby jednak bardziej szczegółowa, przypomina model niemiecki i jest to właściwy kierunek zmian. Każde zmniejszenie obowiązków biurokratycznych po stronie inwestora jest dobre i przyczynia się do przyspieszania realizacji inwestycji.
Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych
Zakłada ona: wydłużenie terminów na wnoszenie protestów i odwołań, ograniczenie możliwości zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz wyłączenie możliwości zmiany sposobu spełnienia świadczenia po wyborze oferty, a przed podpisaniem umowy w sprawie zamówienia publicznego. W razie modyfikacji specyfikacji, która prowadzi do istotnej zmiany pierwotnych warunków zamówienia określonych w ogłoszeniu, termin składania ofert będzie biegł na nowo od dnia sprostowania ogłoszenia.
TERMIN WYKONANIA
Projekt zmian został już przygotowany przez Urząd Zamówień Publicznych.
ETAP LEGISLACYJNY
Nad projektem trwają prace międzyresortowego zespołu złożonego z przedstawicieli Urzędu Zamówień Publicznych, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Gospodarki i Rządowego Centrum Legislacji. Nie jest jeszcze znany termin przekazania projektu do Sejmu.
OPINIA
MAŁGORZATA STACHOWIAK
prawnik z Grupy Doradczej Sienna
Zmianę tę należy ocenić jako korzystną. Pomimo że z pewnością podniosą się głosy o kolejnym przedłużeniu procedur, to wydłużenie terminów należy uznać za zasadne. Do tej pory wykonawca miał siedem dni na wniesienie protestu i pięć dni na wniesienie odwołania (oraz przekazanie jego kopii zamawiającemu).Wydłużenie terminów zwiększa szanse wykonawców na dochodzenie swoich praw.
Projekt ustawy o PPP
Partnerstwu publiczno-prywatnemu potrzebne jest uproszczenie procedur podejmowania wspólnych przedsięwzięć podmiotów publicznych i przedsiębiorców. Niezbędna jest rezygnacja z części uciążliwych formalności oraz uproszczonych analiz przedwstępnych dla mniejszych przedsięwzięć. Konieczna jest likwidacji barier w tworzeniu przedsięwzięć w partnerstwie publiczno-prywatnym. Należy sprecyzować niejasne przepisy dotyczące publikacji ogłoszenia o PPP.
ETAP LEGISLACYJNY
W Ministerstwie Gospodarki trwają prace nad projektem ustawy.
OPINIA
AGNIESZKA FEREK
radca z kancelarii Lovells H. Seisler
Żadna inna, poza PPP, forma współpracy podmiotu publicznego z partnerem prywatnym nie gwarantuje w tak dużym stopniu osiągnięcia szczególnych korzyści dla interesu publicznego z realizacji przedsięwzięcia. Korzyści te muszą być większe niż nawiązanie współpracy na innej podstawie. W myśl ustawy korzyścią dla interesu publicznego jest w szczególności oszczędność w wydatkach, podniesienie standardu świadczonych usług lub obniżenie uciążliwości związanych z jego realizacją dla otoczenia. Koncesje stanowią jedynie formę zamówienia publicznego, które bazują w swej logice na wyborze partnera zapewniającego korzyść finansową (cena).
Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz, Dominika Sikora, Łukasz Kuligowski