Środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych są przekazywane na realizację określonych zadań: samorządom wojewódzkim i powiatowym oraz podmiotom realizującym zadania zlecone przez PFRON. Środki PFRON przeznacza się również na zrekompensowanie gminom dochodów utraconych na skutek zastosowania ustawowych zwolnień, z podatku od nieruchomości zakładów pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej w stosunku do tego zakładu.
Zarządy województw i zarządy powiatów przedstawiają Prezesowi Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych sprawozdania rzeczowo finansowe o zadaniach zrealizowanych z otrzymanych z funduszu środków. Zadania, z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, mogą być realizowane ze środków PFRON przez fundacje i organizacje pozarządowe również na zlecenie samorządu województwa lub powiatu.
Większe dofinansowanie
Jak wynika z nowego rozporządzenie Rady Ministrów z 12 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz.U. nr 207, poz. 1297), zwiększą się kwoty przeznaczone na osobę niepełnosprawną zatrudnioną w zakładzie aktywności zawodowej. Na dofinansowanie rocznego pobytu niepełnosprawnego więcej pieniędzy otrzymają również warsztaty terapii zajęciowe. Dotychczasowy poziom dofinansowywania obliczany był na podstawie wskaźników z roku 2002. Odnotowany w 2007 roku wzrost cen towarów i usług o 10,3 proc. pogorszył znacznie sytuację warsztatów terapii zajęciowej i zakładów aktywności zawodowej.
Od 1 stycznia 2009 r. jak wynika z powołanego rozporządzenia PFRON będzie przekazywał kwotę 14 796 zł z przeznaczeniem na dofinansowanie kosztów pobytu uczestnika warsztatu terapii zajęciowej. Ponadto na dofinansowanie rocznych kosztów zatrudnienia pracownika niepełnosprawnego w zakładzie aktywności zawodowej będzie przeznaczone 18 500 zł. Wynikiem dostosowania przepisów znowelizowanego rozporządzenia do zmian w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych jest zmiana dotycząca możliwości zaliczenia do osób tam zatrudnionych również niepełnosprawnych umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.
Zadania samorządu
Sejmik województwa w formie uchwały określa zadania, na które przeznacza środki przekazane samorządowi szczebla wojewódzkiego z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Do zadań samorządu województwa na rzecz osób niepełnosprawnych należy m.in.:
• opracowanie i realizacja wojewódzkich programów dotyczących wyrównywania szans osób niepełnosprawnych i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu oraz pomocy w realizacji zadań na rzecz zatrudniania osób niepełnosprawnych;
• dofinansowanie robót budowlanych dotyczących obiektów służących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych, z wyjątkiem rozbiórki tych obiektów;
• dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej.
Z kolei do zadań powiatu należy np.:
• opracowywanie i realizacja, zgodnych z powiatową strategią dotyczącą rozwiązywania problemów społecznych, powiatowych programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych oraz współpraca z instytucjami administracji rządowej i samorządowej w opracowywaniu i realizacji programów, o których mowa;
• finansowanie z PFRON wydatków na instrumenty lub usługi rynku pracy skierowanych do osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu; dofinansowanie kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajęciowej.
Samorząd powiatu odpowiada również za dofinansowanie: uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych; sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych; zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów oraz likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych a także rehabilitacji dzieci i młodzieży.
W zależności od kompetencji określane zadania przypisane powiatom realizują odpowiednio powiatowe centra pomocy rodzinie oraz powiatowe urzędy pracy.
To rada powiatu w formie uchwały określa zadania, jakie mają być sfinansowane ze środków przekazanych powiatowi z PFRON.
Zadania z dofinansowaniem
Środki finansowe PFRON, w wysokości do 30 proc. wydatków, przeznacza się m.in. na:
• realizację działań wyrównujących różnice między regionami, w szczególności w jednostkach samorządu terytorialnego, na terenie których stopa bezrobocia jest wyższa niż 110 proc. średniej stopy bezrobocia w kraju lub nie utworzono warsztatu terapii zajęciowej albo zakładu aktywności zawodowej;
• zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych realizowane przez fundacje i organizacje pozarządowe;
• realizację programów wspieranych ze środków pomocowych Unii Europejskiej na rzecz osób niepełnosprawnych przewidzianych do wdrożenia w danym roku;
• dofinansowanie zadań wynikających z programów rządowych, w tym ukierunkowanych na rozwój zasobów ludzkich oraz przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych, a także pomoc rodzinom, których członkami są osoby niepełnosprawne;
Roboty budowlane
Dofinansowanie z PFRON zadań samorządu województwa, które polegają na robotach budowlanych dotyczących obiektów służących rehabilitacji, w związku z potrzebami osób niepełnosprawnych (z wyjątkiem rozbiórki tych obiektów), może być przyznane przedsiębiorcom albo podmiotom niebędącym przedsiębiorcami, prowadzącym działalność w zakresie rehabilitacji osób niepełnosprawnych przez okres co najmniej dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie robót, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
• są właścicielami nieruchomości lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości albo byli przez okres co najmniej jednego roku przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie robót i są nadal posiadaczami części lub całości nieruchomości;
• udokumentują posiadanie środków własnych lub pozyskanych z innych źródeł na sfinansowanie kosztów realizacji zadania w wysokości nieobjętej dofinansowaniem;
• przedstawią pozwolenie na budowę lub zgłoszenie przewidziane w przepisach prawa budowlanego.
Katarzyna Wilko
gp@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2008 r. nr 14, poz. 92).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz.U. nr 207, poz. 1297).