STAN FAKTYCZNY: Rada gminy uchwałą, wydaną na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1-3 oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w związku z art. 176 ust. 3 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, ustaliła zasady udzielania dotacji z budżetu na dofinansowanie zadań podejmowanych przez wspólnoty mieszkaniowe. W uchwale wskazano, że wspólnoty mieszkaniowe z terenu gminy mogą otrzymać dotację na realizację zadań publicznych takich jak: remont lub ocieplenie elewacji, remont dachu, wykonanie lub remont chodnika i oświetlenia na nieruchomości wspólnoty, wykonanie ogrodzenia nieruchomości od strony ulicy, wykonanie przyłącza uzbrojenia działki lub bezpośrednio budynku do miejskiej sieci wodnej i kanalizacyjnej.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej stwierdziło nieważność uchwały rady gminy. Zdaniem RIO podstawa prawna powołana w treści uchwały nie znajduje uzasadnienia w jej postanowieniach, co powoduje, iż została ona podjęta bez podstawy prawnej. Przekazanie z budżetu gminy środków na rzecz wspólnot mieszkaniowych na dofinansowanie kosztów remontów nie może być uznane za realizację zadań własnych gminy, mieszczących się w zakresie spraw publicznych o znaczeniu lokalnym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę gminy na powyższą uchwałę Regionalnej Izby Obrachunkowej. Zdaniem sądu z zakresu podmiotowego art. 176 ust. 1 ustawy o finansach publicznych wynika, że dotacja może zostać przyznana jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych na realizację zadań własnych gminy, do których należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Powoduje to, iż działania te nie mogą służyć jedynie właścicielom lokali w nieruchomościach objętych tymi czynnościami.
Z UZASADNIENIA: W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w następnej kolejności zajął się sprawą, istota problemu, który wystąpił w niniejszej sprawie, sprowadza się do konieczności rozstrzygnięcia, czy dotacja z budżetu gminy na rzecz wspólnot mieszkaniowych na dofinansowanie kosztów remontów nieruchomości wspólnych mieści się w zakresie spraw publicznych. Wskazano, iż co prawda ustawa o finansach publicznych ani przepisy szczególne nie określają, co rozumieć należy przez pojęcie - cele publiczne, o jakich mowa w art. 176 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, to jednak realizację celów publicznych należy kojarzyć przede wszystkim z działaniami mającymi zaspokajać potrzeby zbiorowe, nie zaś jednostkowe. Pojęcie publiczny - oznacza bowiem dotyczący ogółu ludzi, służący ogółowi, przeznaczony, dostępny dla wszystkich, społeczny, powszechny, ogólny, nieprywatny. Zdaniem NSA takim celom nie służy dotacja na rzecz wspólnoty mieszkaniowej, gdyż służy ona jedynie właścicielom lokali należącym do wspólnoty mieszkaniowej. Wynika to z art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali, zgodnie z którym to właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu i uczestniczy m.in. w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. W konsekwencji nie można uznać, aby zaspokajanie potrzeb określonej wspólnoty mieszkaniowej mieściło się w pojęciu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty. Jak podkreślił NSA przez wspólnotę - w rozumieniu tego ostatniego przepisu - należy bowiem rozumieć wspólnotę gminy, a nie wspólnotę ograniczoną tylko do części, ściśle określonego kręgu mieszkańców, na których w dodatku spoczywa ustawowy obowiązek partycypowania w kosztach związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt II GSK 411/08
MICHAŁ FOLCHOLC