Stypendia wypłacone uczniom zostały sfinansowane z dotacji celowej z budżetu państwa i z budżetu gminy. Wypłacone kwoty to zwrot za wydatki poniesione w związku z procesem edukacyjnym, po przedłożeniu przez wnioskodawców stypendium imiennych faktur, z zaznaczeniem, że zakup dotyczy ucznia, któremu takie stypendium zostało przyznane. Czy stypendia te należy opodatkować?
Taka pomoc materialna dla uczniów jest w całości zwolniona od podatku dochodowego.
Katalog zwolnień przedmiotowych zawarty jest w art. 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof). Wolne od podatku dochodowego są m.in. świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie odrębnych przepisów o systemie oświaty, o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (art. 21 ust. 1 pkt 40 updof).
Warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest to, że: świadczenie musi pochodzić z budżetu państwa, budżetów jednostki samorządu terytorialnego lub ze środków własnych szkół i uczelni oraz musi być przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty.
Uczniowi przysługuje prawo do pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa lub budżecie właściwej jednostki samorządu terytorialnego (art. 90b ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty; dalej: uoso). Pomoc materialna może mieć charakter socjalny albo motywacyjny. Świadczeniami o charakterze socjalnym są: stypendium szkolne i zasiłek szkolny. Natomiast charakter motywacyjny ma m.in. stypendium za wyniki w nauce, przyznawane na zasadach i trybie przewidzianym przepisami tej ustawy (art. 90c uoso). Udzielanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym jest zadaniem własnym gminy i na ich dofinansowanie gmina otrzymuje dotację celową z budżetu państwa (art. 90p i 90r ust. 1 uoso).
ZAPAMIĘTAJ!
Nie ma kwotowych ograniczeń zwolnienia, dlatego całość wypłaconej pomocy materialnej dla uczniów zwolniona jest od podatku dochodowego.
W omawianym przypadku wypłacane przez urząd stypendia mają charakter przedmiotowy, nie pieniężny. Urząd gminy przyjął rozwiązanie dotyczące udzielania pomocy materialnej w formie rzeczowej, polegającej na refundowaniu udokumentowanych (rachunki, faktury) kosztów edukacyjnych poniesionych przez rodziców. Pomoc rzeczowa jest realizowana poprzez zwrot pieniędzy po przedłożeniu dokumentu stwierdzającego nabycie towaru lub usługi. Wypłacane stypendia, jako przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, stanowią pomoc materialną dla uczniów pochodzącą z budżetu państwa i jednostki terytorialnej i korzystają ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 40 updof.
Podstawy prawne
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100)
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206)