Sposób zgłaszania kandydatów do obwodowych komisji wyborczych (wraz ze wzorem zgłoszenia), zasady powoływania obwodowych komisji wyborczych i tryb przeprowadzania losowania członków obwodowych komisji wyborczych w obwodach głosowania utworzonych w kraju zostały określone przede wszystkim w uchwale Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 kwietnia 2011r. w sprawie powoływania obwodowych komisji wyborczych w obwodach głosowania utworzonych w kraju, w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (MP Nr 30, poz. 345; dalej jako: u.k.w.).
Wymagania stawiane przed kandydatami do obwodowych komisji wyborczych
W kodeksie wyborczym wskazano wyraźnie, że w skład obwodowej komisji wyborczej powołuje się:
1) od 6 do 8 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby;
2) jedną osobę wskazaną przez wójta spośród pracowników samorządowych gminy lub gminnych jednostek organizacyjnych (art.182 §2 k.wyb.).
Kandydaci zgłaszani przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby muszą być ujęci w stałym rejestrze wyborców danej gminy, zaś zgłoszenie do składu obwodowej komisji wyborczej następuje po uzyskaniu zgody osoby, której ma dotyczyć.
Czytaj także: Wójt sporządzi akt pełnomocnictwa do głosowania w wyborach parlamentarnych>>
Można być członkiem tylko jednej komisji wyborczej. Nie mogą być członkami komisji kandydaci w wyborach, pełnomocnicy wyborczy, pełnomocnicy finansowi oraz mężowie zaufania (art.153 §1 k.wyb.).
Zgłoszenia kandydatów na członków komisji przyjmują wójtowie. Zgłoszenie, którego wzór określa załącznik do wskazanej wcześniej uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 kwietnia 2011r., podpisuje pełnomocnik wyborczy (lub osoba upoważniona), zaś kandydat na członka komisji podpisuje zgodę na powołanie go w skład wskazanej komisji. Kandydat na członka komisji może także wyrazić zgodę na kandydowanie, podpisując odrębny dokument, w którym poza oświadczeniem o zgodzie na kandydowanie zostaną zawarte następujące informacje:
• nazwę komitetu wyborczego, który dokonuje zgłoszenia;
• imię (imiona) i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL kandydata na członka komisji;
• numer obwodu głosowania i nazwę miejscowości, w której znajduje się komisja.
Jeżeli zgłoszenia dokonuje osoba upoważniona przez pełnomocnika wyborczego komitetu wyborczego, to dołącza ona do zgłoszenia upoważnienie lub jego kopię. Kopię uwierzytelnia pracownik urzędu gminy, po okazaniu mu oryginału upoważnienia.
Zgłoszenie może dotyczyć więcej niż jednej komisji w danej gminie, przy czym każdy z kandydatów może być zgłoszony tylko do jednej, wskazanej w zgłoszeniu, komisji. W razie zgłoszenia tego samego kandydata do więcej niż jednej komisji rozpatrywane jest tylko zgłoszenie kandydata do komisji o najniższym numerze spośród obwodów, do których kandydat został zgłoszony.
Wójt rozpatruje tylko zgłoszenia tych kandydatów na członków komisji, którzy mają prawo wybierania w wyborach, dla przeprowadzenia których powoływana jest komisja, które są ujęte w rejestrze wyborców danej gminy i wpłynęły do wójta nie później niż w dwudziestym trzecim dniu przed dniem wyborów.
Przed upływem terminu zgłaszania kandydatów pełnomocnik wyborczy może pisemnie wycofać zgłoszonego kandydata na członka komisji i zgłosić nowego kandydata. Przywrócenie terminu do zgłaszania kandydatów na członków komisji jest jednak niedopuszczalne.
Czytaj także: Komisje obwodowe w wyborach do sejmu i senatu 2011>>
Powołanie komisji
W miarę wpływu zgłoszeń, wójt sporządza, odrębnie dla każdego obwodu głosowania, wykaz zgłoszonych kandydatów na członków komisji. Ów wykaz zawiera numer obwodu i adres siedziby oraz dane prawidłowo zgłoszonych kandydatów na członków komisji. Ponadto w wykazie ujmuje się również osoby wskazane do składów komisji przez wójta będące pracownikami samorządowymi gminy lub gminnych jednostek organizacyjnych.
Jeżeli liczba prawidłowo zgłoszonych kandydatów do składu komisji odpowiada ustawowej liczbie osób, które mogą być powołane w jej skład, komisja jest powoływana w składzie odpowiadającym liczbie zgłoszonych kandydatów.
Jeżeli liczba prawidłowo zgłoszonych kandydatów do składu danej komisji jest większa od ustawowej liczby osób, które mogą być powołane w jej skład, komisja powoływana jest w największym dopuszczalnym składzie, a jej skład ustalany jest w trybie losowania.
Informację o miejscu, dacie i godzinie przeprowadzenia losowania wójt podaje do publicznej wiadomości co najmniej na 2 dni przed dniem losowania, wywieszając stosowne zawiadomienie w swojej siedzibie, w miejscu ogólnodostępnym, oraz umieszczając je w Biuletynie Informacji Publicznej. Losowania członków komisji spośród kandydatów zgłoszonych do danej komisji dokonuje się odrębnie dla każdej komisji. W losowaniu uczestniczy po jednym kandydacie zgłoszonym przez każdego pełnomocnika wyborczego do danej komisji.
Sposób przeprowadzenia losowania został określony w §8 ust.4 u.k.w. Z przeprowadzonego losowania sporządza się protokół, w którym wymienia się datę i godzinę losowania, osoby przeprowadzające losowanie oraz, odrębnie dla każdej komisji: jej numer i siedzibę, liczbę kandydatów, spośród których przeprowadzono losowanie, a także imiona i nazwiska osób wylosowanych do składu komisji. Po przeprowadzeniu losowania wójt powołuje w skład komisji wylosowanych kandydatów oraz osobę wskazaną przez siebie.
Jeżeli liczba prawidłowo zgłoszonych kandydatów do składu komisji jest mniejsza niż minimalny dopuszczalny skład komisji, wójt dokonuje uzupełnienia składu komisji spośród osób ujętych w stałym rejestrze wyborców tej gminy. Osobami uzupełniającymi skład komisji nie mogą być w takim wypadku pracownicy samorządowi gminy lub gminnych jednostek organizacyjnych.
Czytaj także: Kalendarz wyborczy 2011>>
Składy komisji wójt (burmistrz, prezydent miasta) podaje niezwłocznie do publicznej wiadomości przez wywieszenie wykazu w swojej siedzibie i umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej. Składy poszczególnych komisji są wywieszane również w ich siedzibach. Informacja o składzie komisji powinna zawierać jej numer, adres siedziby oraz imiona, nazwiska i miejsca zamieszkania (miejscowości) osób powołanych w jej skład.
Sebastian Kowalski
Sędzia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu
samorzad.infor.pl