Pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym i kierowniczym stanowisku urzędniczym może być osoba, która spełnia określone wymagania. Jednym z nich jest warunek, aby osoba ta nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe (art. 6 ust. 3 i 4 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych).
Przepisy ustawy o pracownikach samorządowych nie określają, w jakiej formie należy wykazać spełnianie tego warunku. Dane o osobach prawomocnie skazanych za przestępstwa i przestępstwa skarbowe gromadzone są w Krajowym Rejestrze Karnym (art. 1 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym; dalej: ustawa o KRK). Informacja o osobie stanowi zaświadczenie w rozumieniu przepisów ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.).
Czytaj także: Dokumentacja oraz wymagania przy zatrudnianiu pracownika samorządowego>>
Zaświadczenie wydaje się, jeżeli (art. 217 § 2 k.p.a.):
● urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa
● osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.
Skoro przepisy ustawy o pracownikach samorządowych, wprowadzając wymóg niekaralności na stanowiskach urzędniczych i kierowniczych, nie ustalają określonej formy udokumentowania tej okoliczności, wystarczające jest tutaj oświadczenie – zarówno na potrzeby konkursu jak i przy nawiązaniu stosunku pracy z pracownikiem samorządowym na takie stanowisko. Zaświadczenie o niekaralności może być wymagane jedynie wtedy, gdy przepis prawa tak stanowi. Tytułem przykładu można wskazać nauczycieli, gdzie również warunkiem zatrudnienia jest niekaralność za przestępstwo umyślne – ale przepisy wymagają potwierdzenia tej okoliczności zaświadczeniem z KRK (art. 10 ust. 8a ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela).
Pracodawca może jednak sam wystąpić do KRK o informację o karalności pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym lub kierowniczym. Prawo takie przewiduje art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o KRK. Należy jednak zaznaczyć, że przepis ten wprowadza możliwość, a nie obowiązek.
ZAPAMIĘTAJ!
Obowiązek legitymowania się zaświadczeniem z KRK musi wynikać z konkretnego przepisu prawa, a w przypadku pracowników samorządowych – takiego przepisu nie ma.
Reasumując – pracownicy samorządowi mogą być zatrudniani na stanowiska urzędnicze i kierownicze na podstawie oświadczeń o niekaralności. Zarówno na potrzeby postępowania konkursowego, jak i do nawiązania stosunku pracy, nie jest wymagane zaświadczenie o niekaralności z KRK. O takie zaświadczenie może wystąpić pracodawca, ale to on jest wówczas obciążony kosztami jego wystawienia.
Czytaj także: Zasady dokonywania opisów i wartościowania stanowisk pracy w służbie cywilnej>>
Podstawy prawne
● Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 777)
● Ustawa z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 50, poz. 292; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 229, poz. 1497)
● Ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 106, poz. 622)
● Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. 2006 r. Nr 98, poz. 674; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 216, poz. 1706)