Co zrobić z jedzeniem po świętach? Nie wyrzucaj!

świąteczny stół Boże Narodzenie / Co zrobić z jedzeniem po świętach? Nie wyrzucaj! / Shutterstock

Każdego roku w wielu domach po świętach powstaje problem - co zrobić z jedzeniem, które zostało? Często jest go, niestety, bardzo dużo. Jak można je wykorzystać? Gdzie przekazać? Jak nie zmarnować? Podpowiadamy.

Marnujemy bardzo dużo jedzenia

W Polsce każdego roku marnuje się 4,8 miliona ton żywności. 56% rodaków przyznaje się, że wyrzuca jedzenie. Najczęściej do kosza trafiają: pieczywo, owoce, warzywa i wędliny. Dlaczego wyrzucane są tak duże ilości jedzenia? Bo się popsuło, bo już nie smakuje, bo za dużo było kupione, bo zostało zapomniane w lodówce… 

Jedzenie, które wylądowało w koszu to nie tylko strata pieniędzy, ale i zasobów wykorzystanych na jego produkcję, czasu, energii. To szkoda dla portfela, gospodarki i dla środowiska.

W Święta żywność marnuje się w ogromnych ilościach. Przecież "nie może zabraknąć jedzenia" na bożonarodzeniowym stole. I rzeczywiście, raczej jest go w nadmiarze. Popatrzmy: w Wigilię tradycyjnie dwanaście potraw na stole, w święta kolejne dania, ciasta, przekąski, a żołądek tylko jeden. Niektórzy obiecują sobie, że "w tym roku już tyle nie będę szykować, bo za dużo zostaje", ale kolejny rok z rzędu lodówka pęka w szwach od czekających na podanie potraw. Co z nimi zrobić po świętach?

Co zrobić, żeby nie marnować jedzenia

Najlepiej po prostu przygotowywać go mniej!  Warto więc, planując potrawy na święta, oszacować, ile będzie osób i ile mniej więcej każda z nich może zjeść. I naprawdę, lepiej czasem pozostawić uczucie niedosytu niż "jeść, bo się zmarnuje". Wiele osób już nie może doczekać się wigilijnego karpia na kilka sposobów czy barszczu z uszkami, ale skoro tradycja mówi o tym, aby spróbować wszystkich potraw z wigilijnej kolacji, to raczej trudno mówić tu o jedzeniu ogromnych porcji. Dobrze, ale co zrobić z tym, które już zostało? 

Sprawdzić przydatność 

Przede wszystkim należy sprawdzić, które jedzenie nadaje się do spożycia. Pewne potrawy mogą być dobre do zjedzenia tylko do kilku dni po przygotowaniu, inne można przechowywać dłużej. Na przykład popularna sałatka jarzynowa może stać w lodówce około 3-4 dni, suszone wędliny i kiełbasy zachowają świeżość dłużej. Warto pamiętać o prawidłowym przechowywaniu, najlepiej w szklanych, szczelnie zamkniętych pojemnikach. Przetworzone jedzenie nie powinno mieć kontaktu z surowym. Jeśli jedzenie ma oznaki psucia się, należy je bezwzględnie wyrzucić, bo można sobie zaszkodzić.

Co można przerobić?

Resztki wędlin i pieczonych mięs mogą być bazą do sosów, zup czy pasztetów, należy je przygotować możliwie szybko. Z sałatki jarzynowej po dodaniu kilku składników może powstać sycąca zupa, a podeschnięte ciasta warto wykorzystać do zrobienia bajaderek. 

Zamrozić, co się da

To, co można i jest wciąż przydatne do spożycia warto zamrozić. Pierogi, uszka, mięso, bigos, nawet ciasto - świetnie nadają się do mrożenia. Nie każdy ma ochotę jeść bigos cztery dni z rzędu, ale taki wyjęty z zamrażarki po kilku miesiącach może być wspaniałym posiłkiem i nie wymaga już przygotowania. Mrożenie oszczędzi wyrzucania teraz i czasu później. Każdy potrawę należy opisać razem z datą mrożenia. 

Podzielić się jedzeniem

Według "Raportu o biedzie 2025. Biedańsk" przygotowanego przez Szlachetną Paczkę niemal 2 mln Polaków żyje w skrajnym ubóstwie. A niektórzy nie dojadają, bo uznają, że dla samych siebie nie opłaca się gotować. Może to sąsiadka piętro wyżej? Nadwyżką jedzenia warto się podzielić! W Polsce w wielu miejscach funkcjonują już jadłodzielnie, w których można zostawić (i wziąć) jedzenie. Żywność, która tam trafia musi być oczywiście w terminie przydatności do spożycia, a  jeśli są to przygotowane potrawy to najlepiej, aby były dokładnie opisane (np. bigos, gotowany 24.12). Warto sprawdzić, czy w danym miejscu jest lodówka, czy tylko np. szafka.

oprac. Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Sektor publiczny
Prezydent Nawrocki podpisał postanowienie - 350 żołnierzy Wojska Polskiego w misji za granicą
23 gru 2025

Prezydent Karol Nawrocki wyznacza na kolejne pół roku misję Polskiego Kontyngentu Wojskowego poza granicami Polski. Do 350 żołnierzy i pracowników wojska będzie służyć na mocy postanowienia w pierwszej połowie 2026 roku. Ich zadaniem pozostaje walka z terroryzmem w ramach operacji międzynarodowych.

Karp prosto z wody czy filety? Połowa nabywców chce żywego
23 gru 2025

Coraz trudniej kupić żywego karpia, mimo że formalnie nie ma zakazu sprzedaży żywych ryb. Rybę prosto z wody można nabyć jedynie w stawach hodowlanych i specjalnych stoiskach na bazarach i targowiskach - powiedział prezes Towarzystwa Promocji Ryb "Pan Karp" Zbigniew Szczepański.

Uwaga na oblodzenie. IMGW ostrzega
23 gru 2025

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia I stopnia przed oblodzeniem dla części woj. dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego.

Święta to jedno z bardziej stresujących wydarzeń. "Nie zaglądajmy ludziom do talerzy, do portfeli ani do łóżka"
23 gru 2025

Święta to jedno z bardziej stresujących wydarzeń. Dlaczego tak się dzieje i co możemy zrobić, żeby zneutralizować negatywne emocje, wyjaśniła w rozmowie z PAP dr Marta Kucharska-Hauk, adiunktka w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Poczta Polska dostarczy wszystkim „Poradnik bezpieczeństwa” autorstwa MON, MSWiA i RCB. Mieszkańcy wschodnich województw otrzymają do 15 stycznia 2026 r.
22 gru 2025

W komunikacie z 22 grudnia 2025 r. Poczta Polska SA poinformowała, że podpisała umowę z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji na dostarczenie "Poradnika bezpieczeństwa" do wszystkich mieszkańców kraju. Inicjatywa ma na celu zwiększenie świadomości obywateli w zakresie ochrony życia, zdrowia i mienia. Dystrybucja pakietów już się rozpoczęła w województwie lubelskim, podlaskim i warmińsko-mazurskim, a mieszkańcy kolejnych będą systematycznie otrzymywali pakiety po Świętach Bożego Narodzenia oraz na początku stycznia 2026 r.

Od stycznia świadczenie wspierające dostępne dla wszystkich uprawnionych z niepełnosprawnością
22 gru 2025

Od 1 stycznia 2026 r. świadczenie wspierające, wypłacane przez ZUS, obejmie szerszą grupę osób z niepełnosprawnością – tych, które w decyzji wojewódzkiego zespołu uzyskały co najmniej 70 punktów w skali potrzeby wsparcia. Do końca listopada 2025 r. ZUS przyjął 188,5 tys. wniosków.

W Boże Narodzenie wyrzucamy najwięcej jedzenia. Rocznie w śmieciach ląduje żywność o wartości 2-3 tys. zł
21 gru 2025

Jedno gospodarstwo domowe wyrzuca 165 kg żywności rocznie; to ok. 67 kg w przeliczeniu na mieszkańca - wynika z danych Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego. Zdaniem IOŚ, święta Bożego Narodzenia to okres największej nadprodukcji żywności w polskich domach.

Pierwszy dzień zimy. Kiedy wypada astronomiczna i kalendarzowa zima w 2025 r.?
20 gru 2025

Zima 2025. Kiedy przypada pierwszy dzień kalendarzowej i astronomicznej zimy? Kiedy jest najkrótszy dzień w roku? Czym jest zima meteorologiczna?  

Najkrótszy dzień w roku. Kiedy wypada? Kiedy jest przesilenie zimowe?
20 gru 2025

Kiedy w tym roku wypada najkrótszy dzień w roku? Ile będzie trwałą najdłuższa noc? Kiedy wypada kalendarzowa i astronomiczna zima?

Rozdali choinki w zamian za elektroodpady i sztuczne drzewka
20 gru 2025

200 naturalnych drzewek choinkowych dostali w sobotę od władz miasta mieszkańcy Białegostoku w zamian za przyniesione drobne elektroodpady czy stare, sztuczne choinki. Organizowana od kilku lat przed Bożym Narodzeniem akcja cieszyła się dużym zainteresowaniem.

pokaż więcej
Proszę czekać...