Sąd Najwyższy w wyroku z 25 listopada 2010 r. (sygn. akt I CSK 692/09) orzekł, że jeśli użytkownik wieczysty sprzeda swe prawo do gruntu w trakcie roku, obciąża go opłata roczna za czas do dnia tej transakcji. Za czas użytkowania po dokonaniu transakcji zapłaci już nabywca nieruchomości.
Zasada proporcjonalnego rozliczenia
Rozstrzygnięcie zapadło na tle stanu faktycznego, w którym użytkownik wieczysty sprzedał przysługujące mu prawo 15 marca, a następnie odmówił uiszczenia opłaty rocznej, twierdząc, że obowiązek w tym zakresie ciąży już na nabywcy.
Sąd Najwyższy (dalej: SN) przyjął zasadę proporcjonalnego rozdzielenia długu z tytułu opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie pomiędzy zbywającego a nabywcę. W konsekwencji uznał, że zbywający powinien uiścić opłatę roczną w części obejmującej okres od 1 stycznia do 15 marca (tj. do dnia sprzedaży). Opłata roczna za pozostały okres obciąża natomiast nabywcę.
U podstaw takiego rozstrzygnięcia legło stwierdzenie cywilnoprawnego charakteru opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, którego konsekwencją jest brak obowiązku uiszczenia opłaty przez podmiot niebędący użytkownikiem wieczystym.
Czytaj także:
Użytkowanie wieczyste>>
Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.
Przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności>>
Termin zgłaszania przez obywateli i inne uprawnione podmioty żądania przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości upłynie dnia 31 grudnia 2012 r.
Opłata za użytkowanie wieczyste w przypadku zmiany użytkownika>>
Kto jest zobowiązany do zapłaty opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste za cały rok? Czy tylko osoba, która jest użytkownikiem 1 stycznia (choćby była nim tylko do 2 stycznia)? Czy możliwe jest proporcjonalne rozłożenie opłaty przez gminę pomiędzy poprzedniego a obecnego użytkownika?
Procedura zmiany opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste>>
Aktualizacja wysokości opłat rocznych za użytkowanie wieczyste gruntu jest narzędziem, które zmierza do powiązania wartości świadczenia wieczystego użytkownika z rzeczywistą wartością gruntu oddanego mu do używania. Aktualizacja może skutkować zarówno podwyższeniem opłaty, jak i jej obniżeniem, jednak najczęstszą sytuacją jest właśnie zwiększenie obciążenia użytkownika wieczystego.