Kto musi składać oświadczenia majątkowe?
Do składania oświadczeń majątkowych ustawodawca w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz w ustawach z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym i województwa bezpośrednio zobowiązał:
• radnych;
• wójtów, starostów, marszałków województwa;
• zastępców wójta, wicestarostów, wicemarszałków województwa;
• przewodniczących rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa;
• członków zarządu powiatu i województwa;
• sekretarzy gminy, powiatu, województwa;
• skarbników gminy, powiatu, województwa;
• kierowników jednostki organizacyjnej gminy, powiatu oraz wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej;
• osoby zarządzające i członków organu zarządzającego gminną, powiatową i wojewódzką osobą prawną oraz
• osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójta, starosty, marszałka województwa.
Obowiązek ustawowy nie będzie jednak dotyczył pracowników zatrudnionych na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego, jak i w większości przypadków komendantów straży gminnych. Wynika to z faktu, iż jednostki którymi zarządzają wchodzą w skład urzędu gminy, a więc nie kierują jednostkami organizacyjnymi gminy.
Oprócz jednak stanowisk wymienionych w ustawach expressis verbis, do złożenia deklaracji o stanie swojego majątku, na podstawie art. 32 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, zobligowany przez osobę upoważnioną do dokonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy może zostać pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym na kierowniczym stanowisku urzędniczym. Dotyczy to także kierowników urzędów stanu cywilnego czy komendantów straży gminnych. Przepis ten ma zastosowanie także do osób zatrudnionych na stanowisku doradcy i asystenta.
Polecamy: Forum
Treść oświadczenia majątkowego
Głównym celem składania oświadczeń majątkowych jest możliwość porównania stanu majątku i jego zmian stosownie do osiąganych przychodów. Dlatego też oświadczenie majątkowe zawiera informacje o:
• zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych oraz o nabyciu od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub od komunalnej osoby prawnej mienia, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, a także dane o prowadzeniu działalności gospodarczej oraz dotyczące zajmowania stanowisk w spółkach handlowych;
• dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu;
• mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 000 złotych;
• zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10 000 złotych, w tym za-ciągniętych.
Oświadczenie majątkowe dotyczy majątku odrębnego oraz majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Składający oświadczenie określa przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do jednego z nich.
Oświadczenie majątkowe składa się wraz z kopią swojego zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i ewentualnie jego korektą w dwóch egzemplarzach. Wzory określone zostały w rozporządzeniach wykonawczych odpowiednio do ustawy o samorządzie gminnym, powiatowym oraz województwa.
Radni składają oświadczenia przewodniczącym rady lub sejmiku odpowiednio do swojego szczebla. Wójt, starosta, marszałek województwa, przewodniczący rady gminy, powiatu i sejmiku województwa doręczają je zaś wojewodzie. Zastępca wójta (wicestarosta, wicemarszałek województwa), członek zarządu powiatu i województwa, sekretarz gminy (powiatu i województwa), skarbnik gminy (powiatu i województwa), kierownik jednostki organizacyjnej gminy (powiatu i wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej), osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną (powiatową, wojewódzką) osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta (starosty, marszałka województwa) – wójtowi (staroście, marszałkowi województwa). Analizy danych zawartych w oświadczeniu dokonują osoby, którym złożono oświadczenie majątkowe. Ponadto przekazują one jeden egzemplarz urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe. Ten również dokonuje analizy przekazanych informacji uwzględniając również zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) małżonka osoby składającej oświadczenie. Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez 6 lat.
Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne, z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości.
Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym, powoduje odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego, co grozi karą pozbawienia wolności do lat 3. W przypadku podejrzenia, że osoba składająca oświadczenie majątkowe podała w nim nieprawdę lub zataiła prawdę, podmiot dokonujący analizy oświadczenia występuje do dyrektora urzędu kontroli skarbowej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie z wnioskiem o kontrolę jej oświadczenia majątkowego.
Polecamy serwis: Pracownicy
Terminy składania oświadczeń majątkowych
Pierwsze oświadczenie według stanu na dzień objęcia stanowiska. składane jest w terminie 30 dni od dnia:
• złożenia ślubowania (radny, wójt, burmistrz, prezydent);
• powołania na stanowisko;
• zatrudnienia.
Kolejne oświadczenie majątkowe składane jest do 30 kwietnia każdego roku według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.
Ostatnie oświadczenie według stanu na dzień zdarzenia uzasadniającego złożenie oświadczenia. składane jest natomiast:
• na dwa miesiące przed upływem kadencji (radny, wójt, burmistrz, prezydent);
• w dniu odwołania ze stanowiska;
• w dniu rozwiązania umowy o pracę;
Pracowników samorządowych, których do złożenia oświadczeń zobowiązał pracodawca, obliguje termin wyznaczony przez osobę występującą z takim żądaniem.
Jeżeli terminy te nie zostaną dotrzymane, odpowiednio przewodniczący rady gminy (powiatu, sejmiku województwa), wojewoda lub wójt (starosta, marszałek województwa) w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia niedotrzymania terminu wzywa osobę, która nie złożyła oświadczenia do jego niezwłocznego złożenia wyznaczając dodatkowy czternastodniowy termin. Termin ten liczy się od dnia skutecznego dostarczenia wezwania.
Niezłożenie oświadczenia majątkowego mimo upływu dodatkowego terminu powoduje wygaśnięcie mandatu w stosunku do radnego lub wójta. Pozostałym osobom zgodnie z regulacją ustawową grozi utrata wynagrodzenia za odpowiedni okres, a także odwołanie przez właściwy organ albo rozwiązanie umowy o pracę, co jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Podmiot dokonujący analizy oświadczeń majątkowych do dnia 30 października każdego roku przedstawia odpowiednio radzie gminy, powiatu lub sejmikowi województwa informację o:
1) osobach, które nie złożyły oświadczenia majątkowego lub złożyły je po terminie;
2) nieprawidłowościach stwierdzonych w analizowanych oświadczeniach majątkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które złożyły nieprawidłowe oświadczenia;
3) działaniach podjętych w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w analizowanych oświadczeniach majątkowych.
Szczególny rok wyborczy
W tym roku, jak co 4 lata, z racji wyborów samorządowych urzędnicy złożą oświadczenia majątkowe nawet 3 razy:
• do 30 kwietnia jak co roku;
• na koniec urzędowania, gdyż dobiega końca kadencja obecnie urzędujących samorządowców;
• po wyborach wybrani na nową kadencję samorządowcy będą musieli złożyć oświadczenie majątkowe na początek urzędowania, nawet jeżeli doszło do reelekcji.
Zobacz również: Oświadczenia majątkowe urzędników samorządowych do 30 kwietnia 2014 r.