Wojewoda Kujawsko-Pomorski stwierdził, że zmiana nazwy ulicy na tą samą jest sprzeczna z przepisami prawa. Zmiana nazwy musi być realna i zauważalna. Dodatkowo podkreślił, że obok nazwiska patrona ulicy powinno figurować także jego imię.
Rozstrzygnięciem nadzorczym nr 79/2017 z 6 lipca 2017 r. Wojewoda Kujawsko-Pomorski stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany nazw ulic.
W kontrolowanej przez wojewodę uchwale rada gminy chciała dokonać zmiany nazwy ulic: 1) z ulicy Krasickiego na ulicę Krasickiego, 2) ulicy Zawadzkiego na Zawadzkiego oraz 3) z Pl. Zwycięstwa na Pl. Zwycięstwa (po zmianie uchwały: Plac Zwycięstwa na Plac Zwycięstwa).
W wydanym rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewoda Kujawsko-Pomorski podkreślił, że co prawda uchwała wyjaśnia, że nazwa Pl. Zwycięstwa upamiętnia nie jak dotychczas zjednoczenie PPS i PPR w PZPR, ale jest upamiętnieniem bitwy stoczonej przez Wojska Polskie z Wojskami Zakonu Krzyżackiego pod Koronowem w dniu 10 października 1410 r., jednak nie koresponduje to z zapisami w samej uchwale.
Polecamy: Gazeta Samorządu i Administracji
Jednocześnie zdaniem organu nadzoru z uchwały rady gminy nie wynika, iż chodzi o tego samego patrona, o którym mowa jest w uzasadnieniu. W uzasadnieniu wskazuje się nowych patronów ulic, nie wyjaśniając jednocześnie powodów zmiany nazwy ulic poprzez sprecyzowanie, że poprzedni patron o takim samym nazwisku mieści się w zakresie propagowania komunizmu.
Organ nadzoru podkreślił przy tym, że podjęta uchwała jest aktem prawa miejscowego, który podlega publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Kujawsko-Pomorskiego, aby dotarła do wszystkich obywateli, natomiast w przypadku uzasadnienia do uchwały brak jest podstawy prawnej obligującej do ich publikacji, a w związku z tym dla konkretnego obywatela zmiany wprowadzone uchwałą nie zaistniały.
Wojewoda w rozstrzygnięciu nadzorczym stwierdził, że podjęta uchwała stanowi swoiste ominięcie celu ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, bowiem nie dokonują rzeczywistej zmiany nazwy – nazwa pozataja taka sama.
Dodatkowo Wojewoda Kujawsko-Pomorski zaznaczył w rozstrzygnięciu nadzorczym, że według uniwersalnego słownika języka polskiego zmiana to „zastąpienie czegoś czymś, wymiana czegoś na coś”, „fakt, że ktoś staje się innym, coś staje się inne niż dotychczas”. Z uzasadnienia uchwały, według organu nadzoru, nie wynika, że nazwa propagująca komunizm ulega zmianie na nazwę nie propagującą tego ustroju, a tym samym jest sprzeczna z ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Wojewoda przywołał również ekspertyzę Zespołu Ortograficzno-Onomastycznego, w której zaleca się stosowanie pełnych imion i nazwisk patronów ulic, obiektów, placów. Zdaniem organu nadzoru nowe nazwy ulic powinny zawierać pełne nazwy – obok nazwiska powinno figurować imię patrona ulicy.
O podobnym rozstrzygnięciu nadzorczym pisaliśmy już w Portalu prawo dla samorządu m.in. w artykule „Zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej”. W omawianym tam rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewoda Pomorski posiłkując się zdaniem Instytutu Pamięci Narodowej jednoznacznie stwierdził, że zmiana nazwy ulicy, poprzez zmianę tylko argumentacji co do znaczenia słowa stanowi istotne obejście prawa.
Mateusz Karciarz
prawnik, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego
Mateusz Marcinczak
asystent, interesuje się prawem administracyjnym
Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu
Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl