Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że w czerwcu 2024 r. nauczycielskie świadczenia kompensacyjne pobierało 11,9 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki w tym miesiącu wyniosła 3986,93 zł zł. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych. Komu przysługują? Pod jakimi warunkami?
- Ilu emerytów pobiera kompensówki
- Kto może otrzymać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2024 roku?
- Czy można dalej pracować?
- Kalkulator świadczenia kompensacyjnego ZUS
- Zmiany od września 2024 r.Więcej osób będzie miało prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
- Świadczenie kompensacyjne a środki z II filaru emerytalnego (subkonta ZUS i OFE)
Ilu emerytów pobiera kompensówki
Z danych ZUS wynika, że w czerwcu 2024 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 11,9 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3986,93 zł. Miesiąc wcześniej pobierało je 12,2 tys. osób, a przeciętna wysokość kompensówki wynosiła 3975,43 zł.
Liczba nauczycieli pobierających to świadczenie w czerwcu tego roku była niższa niż przed rokiem, dwa i trzy lata temu w tym samym okresie.
W czerwcu 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 12,6 tys. osób, a ich przeciętna wysokość wynosiła 3495,44 zł. W czerwcu 2022 r. dane te przedstawiały się odpowiednio – 13 tys. osób i 2846,38 zł, a w czerwcu 2021 r. – 13,7 tys. osób i 2554,12 zł.
Kto może otrzymać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2024 roku?
Zgodnie z obowiązującą od 2009 r. ustawą o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, może ono być przyznawane nauczycielom mającym 30-letni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze przynajmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. To pierwszy warunek, który trzeba spełnić.
Drugim warunkiem jest ukończenie określonego wieku, który jest zróżnicowany dla kobiet i dla mężczyzn. Wiek uprawniający do tego świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Do końca 2024 roku - aby móc uzyskać kompensówkę - kobieta musi ukończyć co najmniej 55 lat, a mężczyzna 60 lat.
W latach 2025-2026 wiek ten wynosi 56 lat dla kobiet, 61 lat dla mężczyzn.
W latach 2027-2028 wiek wynosi 57 lat dla kobiet, 62 lata dla mężczyzn.
Wlatach 2029-2030 wiek wynosi 58 lat dla kobiet, 63 lata dla mężczyzn.
W latach 2031-2032 wiek wynosi 59 lat dla kobiet, 64 lata dla mężczyzn.
Świadczenia kompensacyjne przysługują nauczycielom pracującym w szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz nauczycielom zatrudnionym w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych.
Czy można dalej pracować?
Na podstawie ww. ustawy nauczyciele korzystający z kompensówek nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin), nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną, pod sankcją zawieszenia świadczenia kompensacyjnego.
Jeśli zaś nauczyciel podejmie inną pracę, niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia kompensacyjnego. Ale ZUS informuje, że w takim przypadku zawiesi lub zmniejszy świadczenie na zasadach przewidzianych dla emerytur i rent.
W 2022 r. w związku z wojną na Ukrainę i napływem uchodźców z Ukrainy, w tym dzieci w wieku szkolnym, wprowadzono odstępstwa od tej zasady.
Na podstawie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa możliwe jest zatrudnienie nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne, bez utraty tego świadczenia na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy. Możliwe jest też zatrudnienie bez utraty świadczenia kompensacyjnego nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego, a także innego nauczyciela niż polonista, jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny.
Pieniądze na nauczycielskie świadczenia kompensacyjne nie pochodzą z odprowadzanych składek, ale z budżetu państwa.
Kalkulator świadczenia kompensacyjnego ZUS
ZUS na swojej stronie internetowej udostępnił specjalny kalkulator do wyliczenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Każdy nauczyciel może – wpisując swoje podstawowe dane – obliczyć prognozowaną dla niego wysokość świadczenia.
Zmiany od września 2024 r.Więcej osób będzie miało prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
ZUS informuje, że od 1 września krąg osób uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego poszerzył się o pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych. Do świadczenia kompensacyjnego - po spełnieniu wszystkich warunków - mają od września br. prawo także nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych udzielających dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu.
Świadczenie kompensacyjne a środki z II filaru emerytalnego (subkonta ZUS i OFE)
Jak informuje ZUS, w przypadku przejścia na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w razie śmierci środki z subkonta i OFE są dziedziczone.