Zarówno powołanie jak i odwołanie dyrektora szkoły jest ściśle określone przepisami prawa. W stosunku do odwołania zastosowanie będą miały głównie przepisy ustawy o systemie oświaty (Dz.U.2004.256.2572) jak również przepisy Karty Nauczyciela (Dz.U.2006.97.674). Art. 38 ustawy o systemie oświaty zawiera wyczerpujący katalog powodów odwołania dyrektora przez organ powierzający stanowisko. Oznacza to, iż odwołanie z innego powodu niż wskazane w ustawie jest niewłaściwe i stanowi naruszenie prawa.
Powody odwołania dyrektora
Na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy o systemie oświaty dyrektora można odwołać z powodu:
- złożenia przez dyrektora szkoły rezygnacji za trzymiesięcznym wypowiedzeniem co oznacza, iż złożone oświadczenie woli przez dyrektora stanowi podstawę natomiast decyzja organu w tej kwestii ma charakter uzupełniający,
- ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny powierzonych zadań, w tym nieodpowiedniego rozporządzania funduszami i mieniem placówki czy nieprzestrzegania przepisów BHP,
- niewykonanie przez dyrektora szkoły polecenia kuratora oświaty usunięcia uchybień związanych z nieprzestrzeganiem przepisów ustawy systemowej, nieopracowanie lub niewdrożenie w określonych w harmonogramie terminach programu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania albo nieuwzględnienie w tym programie zgłoszonych uwag i wniosków, wówczas kurator składa wniosek od odwołanie dyrektora z końcem albo w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia,
- wystąpienia przypadków szczególnie uzasadnionych – zawinionych przez dyrektora oraz w sytuacjach, gdy jest to konieczne ze względu na funkcjonowanie placówki. Użycie przez ustawodawcę w art. 38 ust. 1 pkt. 2 u.s.o. nieostrego sformułowania "przypadki szczególnie uzasadnione" daje organowi prowadzącemu pewną swobodę w ocenach, jednak swoboda ta nie może być utożsamiana z uznaniem administracyjnym i nie może oznaczać całkowitej dowolności, skoro wkracza w stabilność wykonywania funkcji dyrektora (wyr. WSA w Opolu z dnia 9 sierpnia 2012 r. II SA/Op 322/12).
Użycie przez ustawodawcę w art. 38 ust. 1 pkt. 2 u.s.o. nieostrego sformułowania "przypadki szczególnie uzasadnione" daje organowi prowadzącemu pewną swobodę w ocenach, jednak swoboda ta nie może być utożsamiana z uznaniem administracyjnym i nie może oznaczać całkowitej dowolności, skoro wkracza w stabilność wykonywania funkcji dyrektora (wyr. WSA w Opolu z dnia 9 sierpnia 2012 r. II SA/Op 322/12).
Zobacz również: Dyrektora szkoły powołuje się w drodze konkursu
Uprawnienia w przypadku odwołania
Termin wypowiedzenia oblicza się z odpowiednim uwzględnieniem przepisów kodeksu pracy, a więc art. 30 § 21, który stanowi się, że okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność i kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły jest zatem czynnością prawa pracy, zmieniającą treść stosunku pracy. Jednakże nauczyciel na stanowisku kierowniczym zarządza jednostką na poziomie administracji publicznej co oznacza, ze akt odwołania nie ma charakteru prywatnoprawnego. Brak uzasadnienia aktu odwołania dyrektora szkoły nie pozwala na ocenę zachowania odwołanego dyrektora w określonych ustawowo przypadkach, ponieważ sąd nie jest wówczas w stanie dokonać kontroli jego zgodności z wymogami przewidzianymi w ustawie, a w szczególności oceny jego pracy (wyr. WSA w Krakowie z dnia 20 listopada 2012 r. III SA/Kr 876/12).
Wobec tego nauczyciel, odwołany aktem administracyjnym ze stanowiska dyrektora szkoły może dochodzić interesu własnego na drodze sądowej, ale nie może interesu własnego utożsamiać z interesem publicznym mimo, iż akt odwołania nie ma charakteru prywatnoprawnego. Procedura odwołania dyrektora należy do spraw z zakresu administracji publicznej, jednakże nie jest to indywidualna decyzja administracyjna. Wobec czego odwołanie podlega ocenie zgodności z prawem w trybie nadzoru nad działalnością jednostki samorządu terytorialnego, a nie w zwykłym trybie odwoławczym.
Zadaj pytanie na forum: Samorząd - Oświata