REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wpływ organu prowadzącego na decyzje kadrowe dyrektora szkoły

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dariusz Dwojewski
Doktor nauk prawnych, specjalista z zakresu prawa pracy, prawa oświatowego i prawa ubezpieczeń społecznych. Specjalizuje się w szeroko pojętym prawie pracy, obejmującym zarówno ogólne prawo pracy, jak i pragmatyki pracownicze oraz uregulowania dotyczące związków zawodowych. W zakresie zainteresowań leży również tematyka ubezpieczeń społecznych, w tym zwłaszcza dotycząca wcześniejszych emerytur i nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych. Od ponad 15 lat specjalizuje się w prawie oświatowym w zakresie dotyczącym sfery stosunku pracy nauczycieli, jak i pracowników samorządowych. Współpracuje z różnymi firmami i instytucjami szkoleniowymi, prowadząc szkolenia z zakresu prawa pracy, w tym prawa oświatowego oraz ubezpieczeń społecznych. Jest autorem wielu publikacji o tematyce związanej z prawem pracy. Jego artykuły i opinie publikowane są w wielu specjalistycznych wydawnictwach.

REKLAMA

Osoby ubiegające się o pracę w szkołach czy placówkach oświatowych często słyszą, że dyrektor byłby skłonny zatrudnić ale niestety organ prowadzący nie wyraża zgody na dodatkowy etat, czy na zatrudnienie danej osoby. Kto jest więc w tych sprawach decyzyjny – dyrektor czy organ prowadzący?

Przepisy prawa wyraźnie przewidują, że dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami.

REKLAMA

REKLAMA

Dyrektor w szczególności decyduje w sprawie zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki (art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty). Oznacza to, że dyrektor szkoły lub placówki oświatowej posiada wyłączną kompetencję w zakresie podejmowania decyzji o zatrudnieniu lub zwolnieniu pracownika szkoły, bez względu na to, czy zajmuje on stanowisko pedagogiczne czy nie.

Jakiekolwiek ograniczenia tej ustawowej kompetencji dyrektora muszą wynikać z przepisów prawa. Ograniczeniem takim jest konieczność uzyskania zgody organu nadzoru pedagogicznego (lub organu prowadzącego szkołę) na zatrudnienie osoby, która nie ma kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela określonych w przepisach o kwalifikacjach nauczycielskich. Dotyczy to następujących sytuacji:

1.    Zatrudnienie nauczyciela, który nie ma kwalifikacji wymaganych do pracy na określonym stanowisku (dotyczy to osoby, która jest nauczycielem, ale nie ma kwalifikacji do nauczania danego przedmiotu lub prowadzenia określonych zajęć) – wymaga zgody organu nadzoru pedagogicznego (kuratora oświaty) – art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela,

REKLAMA

2.    Zatrudnienie osoby niebędącej nauczycielem, posiadającej przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć (dotyczy osoby, która w ogóle nie ma kwalifikacji pedagogicznych) – wymaga zgody organu nadzoru pedagogicznego (kuratora oświaty, a w szkołach artystycznych –ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego) – art. 7 ust. 1a ustawy o systemie oświaty,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3.    zatrudnienie osoby posiadającej przygotowanie zawodowe uznane przez dyrektora szkoły lub placówki za odpowiednie do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego (dotyczy osoby bez kwalifikacji pedagogicznych, która będzie prowadziła zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego) – wymaga zgody organu prowadzącego – art. 7 ust. 1d ustawy o systemie oświaty.

Powyższe oznacza, że dyrektor nie jest samodzielny jedynie przy zatrudnianiu nauczyciela, który nie posiada wymaganych kwalifikacji. W takich wypadkach do zatrudnienia tej osoby konieczne jest uzyskanie zgody nadzoru pedagogicznego, a w razie zatrudnienia do nauczania zawodu – zgody organu prowadzącego szkołę.

Czytaj także: Zasady zatrudniania nauczycieli w szkołach i placówkach oświatowych>>

Organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych. W tym zakresie nadzorowi podlega w szczególności:

1)    prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem;

2)    przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów;

3)    przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki (art. 34a ustawy o systemie oświaty).

W praktyce organy prowadzące mają jednak wymierny wpływ na kwestie kadrowe w szkołach i placówkach oświaty. Swoje uprawnienia w tym zakresie czerpią z prawa do zatwierdzania arkuszy organizacji pracy szkoły lub placówki. W arkuszu organizacji szkoły zamieszcza się w szczególności: liczbę pracowników szkoły, w tym pracowników zajmujących stanowiska kierownicze, ogólną liczbę godzin zajęć edukacyjnych finansowanych ze środków przydzielonych przez organ prowadzący szkołę.

Arkusz organizacyjny każdej szkoły lub placówki musi być jednak zatwierdzony przez organ prowadzący szkołę (rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół). Skoro więc arkusz organizacyjny określa liczbę pracowników szkoły (wszystkich – a nie tylko nauczycieli), oznacza to, że na każdy etat w szkole musi być zgoda organu prowadzącego. Jeżeli dyrektor w projekcie arkusza wskaże daną ilość pracowników, a organ prowadzący nie zatwierdzi tego arkusza, to właśnie w ten sposób może zgodnie z prawem ingerować w sferę zatrudniania pracowników szkół i placówek oświatowych.

Należy jednak zaznaczyć, że kompetencje organów prowadzących szkoły i placówki oświatowe w zakresie zatwierdzania ich arkuszy organizacyjnych odnoszą się do konkretnych szkół i placówek. Uważam, że nie ma żadnych podstaw prawnych, aby organy prowadzące szkoły wydawały uchwały określające tzw. „standardy zatrudnienia”. Przepisy prawa nie dają tutaj żadnych podstaw prawnych. Dlatego też prawo zatwierdzania arkuszy organizacyjnych może rzutować na decyzje kadrowe w danej szkole.

Czytaj także: Formy zatrudniania nauczycieli>>

W praktyce zdarzają się również sytuacje, gdy w danym mieście czy gminie wprowadzany jest przykładowo zakaz zatrudniania emerytów. Organy prowadzące szkoły nie mają podstaw prawnych do wydawania takich zakazów. Należy pamiętać, że przepisy kodeksu pracy zabraniają stosowania dyskryminacji w zatrudnieniu m.in. ze względu na wiek (art. 183a § 1 Kodeksu pracy). Odmowa nawiązania stosunku pracy ze względu na wiek jest elementem dyskryminacji (art. 183b § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Odpowiedzialność za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu spoczywa jednak zawsze na pracodawcy, którym w takim wypadku będzie szkoła reprezentowana przez dyrektora.

Reasumując, organem właściwym w zakresie podejmowania decyzji o zatrudnieniu w szkole lub placówce jest dyrektor. Ograniczenie kompetencji dyrektora w tym zakresie dotyczy jedynie przypadku zatrudnienia na stanowisku nauczyciela, osoby która nie ma wymaganych kwalifikacji. Organy prowadzące szkoły pośrednio mogą wpływać na decyzje kadrowe dyrektora w ramach uprawnienia do zatwierdzania arkuszy organizacyjnych.

Podstawa prawna:

•    ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.) – art. 7 ust. 1a i 1d, art. 34a, art. 39 ust. 3,

•    ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674 ze zm.) – art. 10 ust. 9,

•    ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.) – art.  183a § 1, art. 183b § 1 pkt 1,

•    rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr 61, poz. 624 ze zm.) – załączniki.   

Dariusz Dwojewski

samorzad.infor.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

REKLAMA

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

Pożar w lesie. Co robić?

Od stycznia do 28 maja w Polsce odnotowano 2491 pożarów lasów. Brak śniegu zimą i sucha wiosna zwiększyły zagrożenie pożarowe. W lasach panuje susza, dlatego strażacy i leśnicy apelują o ostrożność.

REKLAMA

Minimum 8000 zł brutto dla pracowników sądów? Związki zawodowe apelują o reformy

Brak rąk do pracy, niskie wynagrodzenia i narastający problem rotacji – pracownicy sądów alarmują, że bez systemowych reform i podwyżek polski wymiar sprawiedliwości może się załamać. Związek Zawodowy Ad Rem wskazuje, że choć podpisano porozumienie z rządem, jest to dopiero pierwszy krok do normalizacji.

5 mitów na temat "snusów"

W debacie publicznej coraz częściej słyszy się o "snusie" – produkcie, który rzekomo zyskuje popularność wśród osób uzależnionych od nikotyny. W rzeczywistości jednak termin ten jest bardzo często używany nieprawidłowo.

REKLAMA