REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wpływ organu prowadzącego na decyzje kadrowe dyrektora szkoły

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dariusz Dwojewski
Doktor nauk prawnych, specjalista z zakresu prawa pracy, prawa oświatowego i prawa ubezpieczeń społecznych. Specjalizuje się w szeroko pojętym prawie pracy, obejmującym zarówno ogólne prawo pracy, jak i pragmatyki pracownicze oraz uregulowania dotyczące związków zawodowych. W zakresie zainteresowań leży również tematyka ubezpieczeń społecznych, w tym zwłaszcza dotycząca wcześniejszych emerytur i nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych. Od ponad 15 lat specjalizuje się w prawie oświatowym w zakresie dotyczącym sfery stosunku pracy nauczycieli, jak i pracowników samorządowych. Współpracuje z różnymi firmami i instytucjami szkoleniowymi, prowadząc szkolenia z zakresu prawa pracy, w tym prawa oświatowego oraz ubezpieczeń społecznych. Jest autorem wielu publikacji o tematyce związanej z prawem pracy. Jego artykuły i opinie publikowane są w wielu specjalistycznych wydawnictwach.

REKLAMA

Osoby ubiegające się o pracę w szkołach czy placówkach oświatowych często słyszą, że dyrektor byłby skłonny zatrudnić ale niestety organ prowadzący nie wyraża zgody na dodatkowy etat, czy na zatrudnienie danej osoby. Kto jest więc w tych sprawach decyzyjny – dyrektor czy organ prowadzący?

Przepisy prawa wyraźnie przewidują, że dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami.

REKLAMA

REKLAMA

Dyrektor w szczególności decyduje w sprawie zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki (art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty). Oznacza to, że dyrektor szkoły lub placówki oświatowej posiada wyłączną kompetencję w zakresie podejmowania decyzji o zatrudnieniu lub zwolnieniu pracownika szkoły, bez względu na to, czy zajmuje on stanowisko pedagogiczne czy nie.

Jakiekolwiek ograniczenia tej ustawowej kompetencji dyrektora muszą wynikać z przepisów prawa. Ograniczeniem takim jest konieczność uzyskania zgody organu nadzoru pedagogicznego (lub organu prowadzącego szkołę) na zatrudnienie osoby, która nie ma kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela określonych w przepisach o kwalifikacjach nauczycielskich. Dotyczy to następujących sytuacji:

1.    Zatrudnienie nauczyciela, który nie ma kwalifikacji wymaganych do pracy na określonym stanowisku (dotyczy to osoby, która jest nauczycielem, ale nie ma kwalifikacji do nauczania danego przedmiotu lub prowadzenia określonych zajęć) – wymaga zgody organu nadzoru pedagogicznego (kuratora oświaty) – art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela,

REKLAMA

2.    Zatrudnienie osoby niebędącej nauczycielem, posiadającej przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć (dotyczy osoby, która w ogóle nie ma kwalifikacji pedagogicznych) – wymaga zgody organu nadzoru pedagogicznego (kuratora oświaty, a w szkołach artystycznych –ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego) – art. 7 ust. 1a ustawy o systemie oświaty,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3.    zatrudnienie osoby posiadającej przygotowanie zawodowe uznane przez dyrektora szkoły lub placówki za odpowiednie do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego (dotyczy osoby bez kwalifikacji pedagogicznych, która będzie prowadziła zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego) – wymaga zgody organu prowadzącego – art. 7 ust. 1d ustawy o systemie oświaty.

Powyższe oznacza, że dyrektor nie jest samodzielny jedynie przy zatrudnianiu nauczyciela, który nie posiada wymaganych kwalifikacji. W takich wypadkach do zatrudnienia tej osoby konieczne jest uzyskanie zgody nadzoru pedagogicznego, a w razie zatrudnienia do nauczania zawodu – zgody organu prowadzącego szkołę.

Czytaj także: Zasady zatrudniania nauczycieli w szkołach i placówkach oświatowych>>

Organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych. W tym zakresie nadzorowi podlega w szczególności:

1)    prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem;

2)    przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów;

3)    przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki (art. 34a ustawy o systemie oświaty).

W praktyce organy prowadzące mają jednak wymierny wpływ na kwestie kadrowe w szkołach i placówkach oświaty. Swoje uprawnienia w tym zakresie czerpią z prawa do zatwierdzania arkuszy organizacji pracy szkoły lub placówki. W arkuszu organizacji szkoły zamieszcza się w szczególności: liczbę pracowników szkoły, w tym pracowników zajmujących stanowiska kierownicze, ogólną liczbę godzin zajęć edukacyjnych finansowanych ze środków przydzielonych przez organ prowadzący szkołę.

Arkusz organizacyjny każdej szkoły lub placówki musi być jednak zatwierdzony przez organ prowadzący szkołę (rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół). Skoro więc arkusz organizacyjny określa liczbę pracowników szkoły (wszystkich – a nie tylko nauczycieli), oznacza to, że na każdy etat w szkole musi być zgoda organu prowadzącego. Jeżeli dyrektor w projekcie arkusza wskaże daną ilość pracowników, a organ prowadzący nie zatwierdzi tego arkusza, to właśnie w ten sposób może zgodnie z prawem ingerować w sferę zatrudniania pracowników szkół i placówek oświatowych.

Należy jednak zaznaczyć, że kompetencje organów prowadzących szkoły i placówki oświatowe w zakresie zatwierdzania ich arkuszy organizacyjnych odnoszą się do konkretnych szkół i placówek. Uważam, że nie ma żadnych podstaw prawnych, aby organy prowadzące szkoły wydawały uchwały określające tzw. „standardy zatrudnienia”. Przepisy prawa nie dają tutaj żadnych podstaw prawnych. Dlatego też prawo zatwierdzania arkuszy organizacyjnych może rzutować na decyzje kadrowe w danej szkole.

Czytaj także: Formy zatrudniania nauczycieli>>

W praktyce zdarzają się również sytuacje, gdy w danym mieście czy gminie wprowadzany jest przykładowo zakaz zatrudniania emerytów. Organy prowadzące szkoły nie mają podstaw prawnych do wydawania takich zakazów. Należy pamiętać, że przepisy kodeksu pracy zabraniają stosowania dyskryminacji w zatrudnieniu m.in. ze względu na wiek (art. 183a § 1 Kodeksu pracy). Odmowa nawiązania stosunku pracy ze względu na wiek jest elementem dyskryminacji (art. 183b § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Odpowiedzialność za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu spoczywa jednak zawsze na pracodawcy, którym w takim wypadku będzie szkoła reprezentowana przez dyrektora.

Reasumując, organem właściwym w zakresie podejmowania decyzji o zatrudnieniu w szkole lub placówce jest dyrektor. Ograniczenie kompetencji dyrektora w tym zakresie dotyczy jedynie przypadku zatrudnienia na stanowisku nauczyciela, osoby która nie ma wymaganych kwalifikacji. Organy prowadzące szkoły pośrednio mogą wpływać na decyzje kadrowe dyrektora w ramach uprawnienia do zatwierdzania arkuszy organizacyjnych.

Podstawa prawna:

•    ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.) – art. 7 ust. 1a i 1d, art. 34a, art. 39 ust. 3,

•    ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674 ze zm.) – art. 10 ust. 9,

•    ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.) – art.  183a § 1, art. 183b § 1 pkt 1,

•    rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr 61, poz. 624 ze zm.) – załączniki.   

Dariusz Dwojewski

samorzad.infor.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Czy Polska wprowadzi kontrole?

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Czy Polska wprowadzi kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów?

Premier D. Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

REKLAMA

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

Nowe standardy żywienia w szpitalach 2025: Ministerstwo Zdrowia wprowadza obowiązkowe diety dla pacjentów [PROJEKT]

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia, które ma ujednolicić standardy żywienia pacjentów w szpitalach. Zmiany mają zagwarantować zdrowe, zbilansowane i dostosowane do stanu zdrowia posiłki, a także zwiększyć transparentność i jakość usług cateringowych w placówkach medycznych.

REKLAMA