Za długi wspólnoty odpowiada się wedle wielkości mieszkania
Informacji o zasadach działania wspólnot mieszkaniowych trzeba poszukiwać w ustawie o własności lokali z 24 czerwca 1994 r. (Dz.U. 1994 nr 85 poz. 388). Wspomniany akt prawny przedstawia m.in. kluczowe zasady odpowiedzialności wspólnoty mieszkaniowej oraz jej członków za zaciągnięte zobowiązania. Zgodnie z artykułem 6 ustawy o własności lokali, wspólnota mieszkaniowa jest tworzona przez ogół właścicieli mieszkań oraz lokali użytkowych. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, a także występować jako strona w postępowaniu sądowym.
Wg portalu RynekPierwotny.pl kolejna ważna informacja na temat odpowiedzialności wspólnoty mieszkaniowej została zawarta w artykule 17 ustawy z 24 czerwca 1994 r. Ten artykuł wskazuje, że wspólnota mieszkaniowa powinna odpowiadać bez żadnych ograniczeń za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej. Jeżeli chodzi o takie zobowiązania i odpowiedzialność właścicieli lokali za nie, to obowiązujące przepisy przewidują pewien limit. Według art. 17 ustawy o własności lokali, właściciel każdego lokalu odpowiada za zobowiązania wspólnoty proporcjonalnie do udziału posiadanego w nieruchomości wspólnej. Jeżeli przykładowe zobowiązanie wspólnoty mieszkaniowej wynosi 10 000 zł, a właściciel danego mieszkania posiada pięcioprocentowy udział w nieruchomości wspólnej, to jego odpowiedzialność zostanie ograniczona do kwoty wynoszącej tylko 500 zł (500 zł = 5% x 10 000 zł). Taka regulacja chroni członków wspólnoty przed skutkami złych decyzji osób zarządzających danym budynkiem.
Zobacz: Postępowanie administracyjne
Właścicieli „M” trzeba pozwać razem ze wspólnotą lub osobno
W nawiązaniu do opisywanej wcześniej zasady, warto przypomnieć, że udział właściciela „M” w nieruchomości wspólnej zależy od powierzchni jego lokalu. Taki udział oblicza się porównując powierzchnię konkretnego lokum wraz z pomieszczeniami przynależnymi do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali oraz pomieszczeń przynależnych znajdujących się w danym budynku.
Kolejna ważna informacja dotyczy uprawnień wierzyciela do pozywania właścicieli mieszkań i lokali użytkowych w związku z zobowiązaniami wspólnoty mieszkaniowej. Jak tłumaczą eksperci portalu RynekPierwotny.pl warto wiedzieć, że na podstawie tytułu egzekucyjnego wydanego przeciwko wspólnocie, nie można automatycznie dochodzić roszczeń także w stosunku do właścicieli mieszkań. Jeżeli wierzyciel wcześniej nie pozwał właścicieli lokali razem ze wspólnotą mieszkaniowa, a dochodzenie roszczeń z majątku wspólnoty okazało się bezskuteczne, to konieczne będzie wytoczenie kolejnego procesu (tym razem przeciwko członkom wspólnoty mieszkaniowej).
Członek spółdzielni też jest chroniony przed dużymi długami …
Warto wiedzieć, że w odniesieniu do spółdzielni mieszkaniowych polski ustawodawca również przewidział pewne ograniczenia dotyczące odpowiedzialności ich członków za długi. O zasadach funkcjonowania takich ograniczeń mówi ustawa z 16 września 1982 r. (Dz.U. 1982 nr 30 poz. 210). Wielokrotnie nowelizowana ustawa prawo spółdzielcze wskazuje, że członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu strat tej organizacji tylko do wysokości zadeklarowanych udziałów (patrz art. 19 paragraf 2). Co więcej, spółdzielca nie odpowiada wobec wierzycieli spółdzielni za jej zobowiązania.
W nawiązaniu do odpowiedzialności członka spółdzielni mieszkaniowej warto wspomnieć o niedawnej nowelizacji ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. (Dz. U. 2001 nr 4 poz. 27). Przepisy tej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych mają charakter szczegółowy w stosunku do prawa spółdzielczego. To oznacza, że regulacje ustawy prawo spółdzielcze stosuje się tylko wtedy, gdy ustawa z 15 grudnia 2000 r. nie przewiduje innych rozwiązań.
Niektórzy czytelnicy mogą pamiętać, że w 2017 r. ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych została dość znacząco znowelizowana. W ramach jednej z najważniejszych zmian, zniesiono obowiązek wnoszenia udziałów przez nowych członków spółdzielni mieszkaniowych. Taka sytuacja oznacza, że odpowiedzialność nowych spółdzielców za długi spółdzielni będzie zerowa (identyczna jak wartość ich udziału).
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl