Sędziowie pracujący w sądach cywilnych mogą wymienić całą listę powodów, które często prowokują sąsiadów do przeniesienia sporu na wokandę. Kwestie dotyczące różnego rodzaju ogrodzeń, z całą pewnością znajdują się na tej liście. Postanowiliśmy więc wyjaśnić, jakie usytuowanie ogrodzenia nie będzie skutkowało problemami z sąsiadem. Warto również dowiedzieć się, czy sąsiad jest zobowiązany do partycypowania w kosztach budowy ogrodzenia. W pierwszej kolejności nasi eksperci tłumaczą jednak, kiedy budowa ogrodzenia będzie związana z pewnymi formalnościami. To ważna kwestia, ponieważ od września 2020 r. zmieniają się niektóre przepisy prawa budowlanego.
Polecamy: Gospodarowanie wodami. Korzystanie, zgody oraz usługi wodne
Zgłoszenie będzie potrzebne tylko przy wysokim „płocie”
Informacji o zasadach budowy ogrodzeń trzeba szukać w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. Wspomniany akt prawny niedawno został znowelizowany. Kilka jego istotnych zmian wchodzi w życie z dniem 19 września 2020 r. Od tego dnia, zaczną obowiązywać zmiany dotyczące artykułu 29 i artykułu 30 prawa budowlanego. Wspomniane przepisy mówią między innymi o zasadach budowy ogrodzeń. Po przeanalizowaniu planowanych zmian w ustawie okazuje się jednak, że będą one miały wyłącznie znaczenie redakcyjne. Po 19 września 2020 r. budowa ogrodzeń na podstawie zgłoszenia nadal będzie wymagana tylko w przypadku, gdy takie rozgraniczające urządzenia budowlane mają mieć wysokość ponad 2,20 metra. Niższe ogrodzenia można będzie budować bez pozwolenia i zgłoszenia budowlanego.
Identyczne zasady dotyczące legalnej budowy ogrodzeń obowiązują również obecnie (tzn. pod koniec lipca 2020 r.). W tym kontekście warto pamiętać, że inwestor po zgłoszeniu planowanej budowy nie zawsze musi czekać 21 dni na milczącą zgodę urzędu. Starosta może przed upływem ustawowego terminu wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Może tak się stać jeśli budowa ogrodzenia nie będzie sprzeczna z postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz przepisami szczegółowymi (np. ustawą o drogach publicznych).
Sąsiada nie można zmusić do płacenia za ogrodzenie …
Budowa ogrodzenia zwykle generuje spore koszty. Dotyczy to również sytuacji, gdy inwestor zrezygnował z najbardziej wymyślnych rozwiązań. Właśnie dlatego wiele osób planujących budowę ogrodzenia zastanawia się, czy można zmusić sąsiada do sfinansowania np. połowy kosztów inwestycji. Takie pytania prowokuje artykuł 154 kodeksu cywilnego. Mówi on, że mury, płoty i podobne urządzenia znajdujące się na granicy działek domyślnie służą do wspólnego użytku sąsiadów. Co więcej, art. 154 KC informuje również, że osoby korzystające z ogrodzenia znajdującego się na granicy działki, powinny wspólnie ponosić koszty jego utrzymania. Takie brzmienie przepisów kodeksu cywilnego nie oznacza jednak, że sąsiada można zmusić do pokrycia części kosztów związanych z nowym ogrodzeniem albo do późniejszego zwrotu części wydatków. Sąd Najwyższy w swojej uchwale z dnia 24 stycznia 2002 r. (sygn. akt III CZP 75/01) stwierdził, że: „przewidziany w art. 154 § 2 k.c. obowiązek ponoszenia kosztów urządzeń znajdujących się na granicy gruntów sąsiadujących nie obejmuje kosztów wybudowania nowego urządzenia”.
Czasem interwencja geodety będzie bardzo potrzebna
W praktyce okazuje się, że niewielu sąsiadów jest skłonnych do partycypowania w kosztach budowy ogrodzenia. Niekiedy problemy dotyczące lokalizacji takiego urządzenia budowlanego okazują się bardziej dotkliwe niż sama odmowa sąsiada związana ze współfinansowaniem. W razie jakichkolwiek wątpliwości odnośnie przebiegu granicy działki, warto najpierw skorzystać z pomocy geodety. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, w której budowa ogrodzenia jest planowana bezpośrednio na granicy. Właściciele działek planujący budowę nowego ogrodzenia powinni pamiętać, że jego ewentualne przesunięcie będzie bardzo kosztowne, a zasiedzenie fragmentu działki sąsiada zajmuje 20 lat (w dobrej wierze) lub 30 lat (w złej wierze).
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl