Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku jego braku określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy bądź decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Ustalenia NIK
W wyniku przeprowadzonych ostatnio przez NIK kontroli w prawie stu jednostkach samorządu terytorialnego stwierdzono przewlekłość prowadzonych postępowań w sprawach wydania decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Stwierdzone nieprawidłowości polegały głównie na prowadzeniu postępowań na podstawie niekompletnych lub niewłaściwie wypełnionych wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i decyzji o pozwoleniu na budowę. Jednostki samorządu terytorialnego nie powiadamiały wszystkich stron o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i decyzji o pozwoleniu na budowę. Zdarzało się również, że zatwierdzano w decyzji o pozwoleniu na budowę projekty budowlane niespełniające wymogów określonych w przepisach prawa budowlanego. W ponad połowie przypadków decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydawane były z uchybieniem terminów.
Planowanie w gminie
W celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Studium sporządza się dla obszaru w granicach administracyjnych gminy. Pierwszym etapem prac w tym zakresie jest ogłoszenie w prasie miejscowej obwieszczenia o przystąpieniu do sporządzania studium oraz zawiadomienie na piśmie o tym fakcie instytucji i organów właściwych do uzgadniania i opiniowania projektu studium.
W dalszej kolejności wójt (burmistrz albo prezydent miasta) sporządza projekt studium, uzyskuje wymagane opinie i przeprowadza uzgodnienia. Przygotowany projekt studium podlega wyłożeniu do publicznego wglądu na okres co najmniej 30 dni. Wójt (burmistrz albo prezydent miasta) organizuje w okresie wyłożenia projektu studium dyskusję publiczną nad przyjętymi w nim rozwiązaniami. Koszty sporządzenia studium obciążają budżet gminy. Natomiast koszt sporządzenia lub zmiany studium wynikające z rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym obciążają odpowiednio budżet państwa, budżet województwa albo budżet powiatu. Studium nie jest aktem prawa miejscowego. Natomiast jego ustalenia są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych.
CO KONTROLOWAŁA NIK
Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła następujące kontrole:
l kształtowanie polityki przestrzennej w gminach jako podstawowego instrumentu rozwoju inwestycji - nr ewidencyjny 8/2007/P06107/KSR,
l prawidłowość wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwoleń na budowę na terenie województwa mazowieckiego w okresie 2004-2006 (I kwartał) - nr ewidencyjny 160/2006/P/06/153/LWA.
Plan zagospodarowania
W celu ustalenia przeznaczenia terenów i określenia sposobów ich zagospodarowania i zabudowy rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Uchwałę tę podejmuje rada gminy z własnej inicjatywy lub na wniosek wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Podjęcie uchwały powinno być poprzedzone wykonaniem przez wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) analizy co do zasadności przystąpienia do sporządzania planu miejscowego i co do stopnia zgodności przewidywanych rozwiązań z ustaleniami studium.
Wójt (burmistrz albo prezydent miasta) przedstawia wojewodzie uchwałę rady gminy w sprawie planu miejscowego.
Uchwała rady gminy w sprawie uchwalenia planu miejscowego obowiązuje od dnia wejścia w życie w niej określonego, jednak nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa. Wymaga ona również publikacji na stronie internetowej samorządu. Wejście w życie planu miejscowego powoduje utratę mocy obowiązującej innych planów zagospodarowania przestrzennego lub ich części odnoszących się do objętego nim terenu.
Ustalenie lokalizacji
Inwestycja celu publicznego jest lokalizowana na podstawie planu miejscowego, a w przypadku jego braku w drodze decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
W sprawach ustalenia lokalizacji celu publicznego decyzje wydaje w przypadku:
l inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym i wojewódzkim - wójt, burmistrz albo prezydent miasta w uzgodnieniu z marszałkiem województwa;
l inwestycji celu publicznego o znaczeniu powiatowym i gminnym - wójt, burmistrz albo prezydent miasta.
CO ZAWIERA PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
W panie zagospodarowania powinny się znaleźć takie informacje i dane jak:
l przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania
l zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego
l zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego
l zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej
l wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych
l parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu
l granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także narażonych na niebezpieczeństwo powodzi oraz zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych;
l szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem miejscowym
l szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy
l zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
Warunki zabudowy
W przypadku braku planu miejscowego budowa określonego obiektu lub wykonanie innych robót budowlanych, a także zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, wymaga ustalenia, w drodze decyzji, warunków zabudowy. Nie ustala się ich przykładowo dla robót budowlanych polegających na remoncie, montażu lub przebudowie, jeżeli nie powodują zmiany sposobu zagospodarowania terenu i użytkowania obiektu budowlanego oraz nie zmieniają jego formy architektonicznej.
Decyzję wydaje wójt, burmistrz, prezydent miasta.
ŁUKASZ SOBIECH
lukasz.sobiech@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
l Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2003 nr 80, poz. 717 ze zm.).