OBOWIĄZKI SAMORZĄDU
Spis wyborców służy do przeprowadzania głosowania w wyborach do Sejmu i do Senatu. W związku z powyższym osoby, którym przysługuje prawo wybierania, wpisuje się do spisu wyborców. Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu wyborców. W spisie wyborczym wymienia się nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL i adres zamieszkania wyborcy.
Spis wyborców sporządza się w dwóch egzemplarzach, oddzielnie dla każdego obwodu głosowania, według miejsca zamieszkania wyborców, najpóźniej w 14 dniu przed dniem wyborów. Jeden egzemplarz spisu wyborców przekazuje się w dzień przed wyborami przewodniczącemu właściwej obwodowej komisji wyborczej. Ordynacja wyborcza przewiduje pewne ułatwienia dla wyborcy niepełnosprawnego. Wyborca taki na swój wniosek wniesiony do urzędu gminy najpóźniej w dziesiątym dniu przed dniem wyborów, jest dopisywany do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania, na obszarze gminy właściwej ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania. Natomiast w przypadku wyborcy przebywającego czasowo na obszarze gminy w okresie obejmującym dzień wyborów może on być dopisywany do spisu wyborców na swój wniosek wniesiony do urzędu gminy najpóźniej w dziesiątym dniu przed dniem wyborów. W tegorocznych wyborach termin ten upływa 11 października. W tym samym terminie i trybie wnioski o dopisanie do spisu wyborców składają wyborcy nieposiadający stałego miejsca zamieszkania (wyborcy nigdzie niezamieszkali).
Spis wyborców w szpitalach i w zakładach pomocy społecznej sporządza się na podstawie wykazów osób, które będą w nich przebywać w dniu wyborów. Wykazy tych osób dyrektorzy szpitali i zakładów pomocy społecznej przekazują do urzędu gminy najpóźniej w dziesiątym dniu przed dniem wyborów.
Informacja do urzędu
O dopisaniu lub wpisaniu do spisu wyborców niezwłocznie zawiadamia się właściwy urząd gminy wyborcy ze względu na miejsce stałego zamieszkania lub ostatniego zameldowania na pobyt stały. Wyborca zmieniający miejsce pobytu przed dniem wyborów otrzymuje na swoje żądanie zaświadczenie o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów. Gdy sytuacja taka ma miejsce przed sporządzeniem spisu wyborców podstawą do wydania zaświadczenia jest rejestr wyborców, natomiast po jego sporządzeniu podstawą jest spis wyborców. Zaświadczenie to wydaje urząd gminy.
Sporządzanie spisu
Spis wyborców sporządza się w urzędzie gminy, w dwóch egzemplarzach na podstawie stałego rejestru wyborców w gminie. Formularz spisu wyborców zapisuje się dwustronnie.
Spis wyborców sporządza się pismem maszynowym lub w formie wydruku komputerowego. W gminie mającej status miasta spis wyborców sporządza się według ulic wymienionych w porządku alfabetycznym, a w obrębie ulic - według kolejnych numerów domów, a następnie według kolejnych numerów mieszkań.
W przypadku gmin wiejskich spis wyborców sporządza się według poszczególnych miejscowości wymienionych w porządku alfabetycznym, a w obrębie miejscowości - według kolejnych numerów domów i mieszkań. Jeżeli w miejscowości są ulice, w spisie wyborców uwzględnia się także te ulice, wymienione w porządku alfabetycznym, oraz kolejne numery domów i mieszkań.
Spis wyborców aktualizowany jest do dnia przekazania go przewodniczącym właściwych obwodowych komisji wyborczych, przez wpisanie wyborcy na dodatkowym formularzu spisu wyborców lub skreślenie ze spisu wyborców odpowiednio do okoliczności. Należy pamiętać, że dodatkowy formularz spisu sporządza się również w dwóch egzemplarzach. O wpisaniu wyborców w omawiany trybie zawiadamia się urząd gminy właściwy ze względu na miejsce stałego zamieszkania tych osób lub miejsce ostatniego ich zameldowania na pobyt stały.
WYKREŚLENIE ZE SPISU
Ze spisu wyborców skreśla się osoby:
• które zostały skreślone z rejestru wyborców w związku ze zmianami dokonanymi w trybie przepisów o aktach stanu cywilnego lub ewidencji ludności,
• wobec których wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydał decyzję, albo właściwy sąd rejonowy postanowienie, o skreśleniu z rejestru wyborców lub ze spisu wyborców w wyniku reklamacji,
• które zostały umieszczone w spisie wyborców w wyniku oczywistej omyłki,
• które nie mają prawa wybierania po otrzymaniu zawiadomienia właściwego sądu albo Trybunału Stanu w trybie określonym odrębnymi przepisami,
• w odniesieniu do których otrzymano urzędowe zawiadomienie o wpisaniu do rejestru wyborców lub o wpisaniu do spisu wyborców w innym obwodzie głosowania,
• którym wydano zaświadczenie o prawie do głosowania.
Wzór zaświadczenia o prawie do głosowania
Wzór wniosku o udostępnienie spisu wyborców
ŁUKASZ SOBIECH
lukasz.sobiech@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 46, poz. 499 ze zm.).
• Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 8 sierpnia 2001 r. w sprawie spisu wyborców w wyborach do Sejmu i Senatu (Dz.U. nr 84, poz. 922 ze zm.).