Minister Finansów na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 285 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: nowa uofp) wydał rozporządzenie z 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (dalej: nowe rozporządzenie). Rozporządzenie to jest najważniejszym aktem wykonawczym do nowej uofp dotyczącym funkcjonowania audytu wewnętrznego.
Nowe rozporządzenie zawiera zmodyfikowane (w stosunku do przepisów poprzednio obowiązujących) oraz nowe regulacje dotyczące:
● sposobu sporządzania, elementów oraz realizacji planu audytu,
● trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego i jego dokumentowania,
● sposobu sporządzania i elementów wyników audytu wewnętrznego,
● sposobu sporządzania oraz elementów sprawozdania z wykonania planu audytu,
● audytu wewnętrznego zleconego,
● oceny prowadzenia audytu wewnętrznego.
Nowe rozporządzenie zastępuje treść rozporządzeń Ministra Finansów:
1) z 4 kwietnia 2008 r. w sprawie trybu sporządzania oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu audytu za rok poprzedni, przy czym w 2010 r. obowiązuje wzór sprawozdania z wykonania planu audytu wewnętrznego, na podstawie którego sporządza się sprawozdanie roczne za 2009 r.,
2) z 10 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego, przy czym z rozporządzenia z 2008 r. nadal w 2010 r. obowiązuje wzór planu audytu na 2010 r., ale podlega uzupełnieniu do końca marca 2010 r. o dodatkowe informacje na temat:
● czasu planowanego w osobodniach na realizację poszczególnych zadań zapewniających,
● czasu planowanego w osobodniach na realizację czynności doradczych,
● czasu planowanego w osobodniach na realizację czynności sprawdzających,
● cyklu audytu.
W § 2 nowego rozporządzenia zamieszczono podstawowe definicje pojęć dotyczące audytu wewnętrznego.
SŁOWNICZEK
Jednostka – jednostka sektora finansów publicznych, w której prowadzony jest audyt wewnętrzny przez audytora wewnętrznego w niej zatrudnionego lub audytora niezatrudnionego w tej jednostce usługodawcę, z którym jednostka ta zawarła umowę na podstawie art. 279 nowej uofp.
Audytor wewnętrzny – audytor wewnętrzny zatrudniony w jednostce lub audytor niezatrudniony w jednostce, działający jako audytor usługodawcy. Audytor wewnętrzny to osoba spełniająca warunki ogólne i kwalifikacyjne określone w art. 286 nowej uofp.
Audytor usługodawcy – audytor wewnętrzny niezatrudniony w jednostce, wykonujący czynności audytowe w jednostce jako usługodawca zewnętrzny na własny rachunek lub zatrudniającej go firmy. Przy czym należy brać pod uwagę postanowienia nowej uofp, która stanowi w art. 279, że usługodawcą może być:
● osoba fizyczna lub osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, spełniająca warunki kwalifikacji określone w art. 286 nowej uofp,
● spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna lub osoba prawna, która zatrudnia do prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostce osoby spełniające warunki określone w art. 286.
Umowa zawarta przez jednostkę sektora finansów publicznych z usługodawcą powinna zawierać postanowienia gwarantujące prowadzenie audytu wewnętrznego zgodnie z przepisami nowej uofp. W umowie należy także określić sposób postępowania z dokumentami, w tym także w formie elektronicznej, wytworzonymi dla celów prowadzenia audytu wewnętrznego, tak aby zapewnić ich dostępność, ochronę przed nieupoważnionym rozpowszechnianiem, uszkodzeniem lub zniszczeniem. Umowę z usługodawcą jednostka sektora finansów publicznych zawiera na okres co najmniej roku.
Cykl audytu – czas wyrażony w latach, w którym przy niezmienionych zasobach osobowych komórki audytu wewnętrznego (albo niezmienionych warunkach umowy z usługodawcą, audytorem niezatrudnionym w jednostce) zostały przeprowadzone zadania zapewniające we wszystkich obszarach ryzyka. Cykl audytu oblicza się jako iloraz liczby wszystkich obszarów ryzyka oraz liczby obszarów ryzyka wyznaczonych do przeprowadzenia zadań zapewniających w roku następnym (§ 7 ust. 4 i 5 nowego rozporządzenia).
W nowym rozporządzeniu w przepisach ogólnych w odniesieniu do przepisów nowej uofp, w szczególności dotyczących poszerzonej listy jednostek objętych audytem wewnętrznym, zdefiniowano także pojęcia: komórka audytowana, zadanie audytowe, zadanie zapewniające, czynności doradcze.
Czytaj także: Nowe regulacje w zakresie audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej >>
SŁOWNICZEK
Komórka audytowana – komórka organizacyjna w jednostce lub jednostka sektora finansów publicznych, lub komórka organizacyjna w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego, lub jednostka organizacyjna jednostki samorządu terytorialnego, lub komórka organizacyjna w jednostce budżetowej obsługującej fundusz celowy – w której prowadzony jest audyt.
Zadanie audytowe – zadanie zapewniające i czynności doradcze.
Zadanie zapewniające – zespół działań podejmowanych w celu dostarczenia niezależnej i obiektywnej oceny przez audytora wewnętrznego na temat adekwatności, skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w dziale administracji rządowej lub jednostce.
Czynności doradcze – inne niż zadania zapewniające, działania podejmowane przez audytora wewnętrznego, których charakter i zakres jest uzgodniony z kierownikiem jednostki, a których celem jest usprawnienie działania jednostki.
W kolejnych numerach zostaną omówione zagadnienia dotyczące:
● realizacji i dokumentowania audytu po zmianie przepisów w 2010 r.,
● sporządzania planu audytu i sprawozdania z wykonania planu po zmianie przepisów.
Czytaj także: Regionalna Izba Obrachunkowa - struktura i funkcjonowanie >>
PODSTAWY PRAWNE
● Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240)
● Rozporządzenie Ministra Finansów z 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz.U. Nr 21, poz. 108)
● Rozporządzenie Ministra Finansów z 4 kwietnia 2008 r. w sprawie trybu sporządzania oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu audytu za rok poprzedni (Dz.U. Nr 61, poz. 378) – nieobowiązujące
● Rozporządzenie Ministra Finansów z 10 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego (Dz.U. Nr 66, poz. 406) – nieobowiązujące