REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe regulacje w zakresie audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej

Elżbieta Izabela Szczepankiewicz
adiunkt w Katedrze Rachunkowości Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Specjalizuje się w rachunkowości, kontroli wewnętrznej, audycie wewnętrznym i audycie w środowisku informatycznym. Posiada certyfikat audytora wewnętrznego oraz kilkuletnią praktykę zawodową na stanowisku księgowej, audytora wewnętrznego i specjalisty do spraw wdrożeń systemów finansowo-księgowych oraz systemów wspomagających zarządzanie klasy MRPII/ERP. Autorka programu i kierownik studiów podyplomowych w zakresie „Audyt wewnętrzny i kontrola wewnętrzna w gospodarce i administracji” w Wyższej Szkole Handlu i Rachunkowości w Poznaniu w latach 2012–2014 oraz autorka programu i kierownik kilku edycji studiów podyplomowych w zakresie „Rachunkowość budżetowa, kontrola zarządcza i audyt wewnętrzny w jednostkach sektora finansów publicznych” w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu od 2014 r. Autorka ponad 200 publikacji naukowych w zakresie rachunkowości, kontroli wewnętrznej, audytu wewnętrznego, rewizji finansowej oraz zarządzania organizacjami, a także kilkudziesięciu artykułów opublikowanych w wielu czasopismach specjalistycznych dla praktyków
Pieniądze i lupa
Pieniądze i lupa
ST

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia 2010 r. obowiązują zmienione przepisy w zakresie funkcjonowania audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych, wynikające z nowej ustawy o finansach publicznych. W artykule wskazano obowiązujące regulacje w tym zakresie.

Z dniem 1 stycznia 2010 r. ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: nowa uofp) wprowadziła wiele nowych regulacji, które dotyczą m.in.:

REKLAMA

 • definicji audytu wewnętrznego,

• obowiązku powołania komitetów audytu przy ministerstwach,

• zasad audytu, kontroli zarządczej oraz koordynacji kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego,

• obowiązku zapewniania radnym danej jednostki samorządu terytorialnego m.in. dostępu do informacji o wynikach przeprowadzonych kontroli gospodarki finansowej oraz sprawozdania z wykonania planu audytu za rok poprzedni,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• terminu przygotowania sprawozdania z wykonania planu audytu za rok poprzedni do końca stycznia roku następnego,

• możliwości prowadzenia audytu wewnętrznego przez usługodawcę niezatrudnionego w jednostce, np. biegłego rewidenta, i określenia, których jednostek to dotyczy, np. jednostek samorządowych,

• listy kwalifikacji zawodowych audytora wewnętrznego prowadzącego audyt w jednostkach sektora finansów publicznych.

Audyt wewnętrzny

REKLAMA

Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest wspieranie ministra kierującego działem lub kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze (art. 272 nowej uofp). Ocena ta dotyczy w szczególności adekwatności, skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w dziale administracji rządowej lub jednostce.

Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów zamieszczono dla kierowników jednostek, którzy mają obowiązek informować pisemnie Ministra Finansów o rozpoczęciu prowadzenia audytu wewnętrznego, wzór dokumentu pt. Powiadomienie o rozpoczęciu prowadzenia audytu wewnętrznego. Dotyczy to kierowników jednostek wymienionych w ramce.

Obowiązek pisemnego informowania Ministra Finansów o rozpoczęciu prowadzenia audytu wewnętrznego mają kierownicy:

1) państwowych jednostek budżetowych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej dochodów lub kwota wydatków przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł,

2) uczelni publicznych, jeżeli kwota ujętych w planie rzeczowo-finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł,

3) samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, które nie zostały utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł,

4) agencji wykonawczych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł,

5) państwowych funduszy celowych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł,

6) jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli ujęta w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego kwota dochodów i przychodów lub kwota wydatków i rozchodów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł,

7) pozostałych jednostek sektora finansów publicznych, w których kierownicy podejmą decyzję o prowadzeniu audytu wewnętrznego,

8) jednostek w dziale wskazanych przez właściwego ministra kierującego działem, przy czym, wskazując jednostkę zobowiązaną minister określa termin rozpoczęcia i prowadzenia audytu wewnętrznego,

9) jednostek podległych Prezesowi Rady Ministrów lub przez niego nadzorowanych oraz jednostek obsługujących organy podległe Prezesowi Rady Ministrów lub przez niego nadzorowane.

Do dnia wydania przez Ministra Finansów nowych regulacji wykonawczych w bieżącym roku obowiązują rozporządzenia i komunikaty z 2006 i 2008 r. Najważniejsze spośród nich to obowiązujące od maja 2008 r. rozporządzenia:

• z 10 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego,

• z 4 kwietnia 2008 r. w sprawie trybu sporządzania oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu audytu wewnętrznego,

a także komunikat nr 1 z 19 lutego 2009 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych.

Komitety audytu

W 2010 r. we wszystkich ministerstwach zostaną powołane komitety audytu. Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 grudnia 2009 r. w sprawie komitetu audytu wydane na podstawie art. 290 ust. 4 nowej uofp określa:

1) niezbędne kwalifikacje członków niezależnych komitetu audytu,

2) sposób ustalania wynagrodzeń członków niezależnych komitetu audytu,

3) wymogi, jakie powinien spełniać regulamin komitetu audytu.

Kto może być członkiem niezależnym komitetu audytu

Członkiem niezależnym komitetu audytu może być osoba, która posiada wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne oraz co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe, w tym co najmniej dwuletnie w sprawowaniu funkcji kierowniczych. Powinna legitymować się również odpowiednimi kwalifikacjami, tj. posiadać wiedzę lub udokumentowane doświadczenie w zakresie:

• audytu wewnętrznego, lub

• kontroli zarządczej, lub

• zarządzania ryzykiem, lub

• prowadzenia gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych, lub

• celów, zadań i specyfiki działu administracji rządowej, dla których powołuje się komitet audytu.

Regulamin komitetu audytu uchwalony większością głosów powinien określać w szczególności:

• szczegółowy zakres zadań komitetu audytu,

• zasady dostępu członków komitetu audytu do dokumentów, informacji i innych materiałów związanych z funkcjonowaniem jednostek w dziale lub działach, dla których został powołany komitet audytu, przy zachowaniu przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej,

• sposób i tryb współpracy członków komitetu audytu z kierownikami oraz pracownikami jednostek w dziale lub działach, dla których został powołany komitet audytu,

• organizację i tryb pracy komitetu audytu, w tym: tryb i częstotliwość zwoływania posiedzeń, tryb prowadzenia posiedzeń, podejmowanie uchwał, sposób dokumentowania posiedzeń oraz wykonywanych zadań, zasady udziału w posiedzeniach osób trzecich,

• tryb postępowania w sprawach o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy albo zmianę warunków pracy i płacy kierownika komórki audytu wewnętrznego,

• zasady współpracy pomiędzy komitetem audytu a kierownikami komórek audytu wewnętrznego.

Zadania nowo powoływanych komitetów audytu

Do zadań należy w szczególności:

• sygnalizowanie istotnych ryzyk,

• sygnalizowanie istotnych słabości kontroli zarządczej oraz proponowanie jej usprawnień,

• wyznaczanie priorytetów do rocznych i strategicznych planów audytu wewnętrznego,

• przegląd istotnych wyników audytu wewnętrznego oraz monitorowanie ich wdrożenia,

• przegląd sprawozdań z wykonania planu audytu wewnętrznego oraz z oceny kontroli zarządczej,

• monitorowanie efektywności pracy audytu wewnętrznego, w tym przeglądanie wyników wewnętrznych i zewnętrznych ocen pracy audytu wewnętrznego,

• wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy oraz zmian warunków płacy i pracy kierowników komórek audytu wewnętrznego

– art. 289 nowej uofp.

Kontrola zarządcza i standardy kontroli zarządczej

REKLAMA

Kontrola zarządcza w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Cele kontroli zostały wymienione w nr. 4/2010 w artykule „Nowy system kontroli – kontrola zarządcza”.

Minister Finansów na podstawie art. 69 ust. 3 nowej uofp ogłosił w grudniu 2009 r. standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych. Treść tych standardów zawiera załącznik do komunikatu nr 23 Ministra Finansów z 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych. Standardy określają podstawowe wymagania odnoszące się do kontroli zarządczej w sektorze finansów publicznych. Celem ich jest promowanie wdrażania w tym sektorze spójnego i jednolitego modelu kontroli zarządczej, który jest zgodny z międzynarodowymi standardami w tym zakresie.

Osoby odpowiedzialne za funkcjonowanie kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych powinny wykorzystać te standardy do tworzenia, oceny i doskonalenia systemów kontroli zarządczej. Przy czym, przy wdrażaniu wytyczonego w standardach modelu kontroli zarządczej należy uwzględnić specyficzne zadania jednostki oraz warunki, w których jednostka działa.

Elżbieta Izabela Szczepankiewicz

Podstawy prawne:

• Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 10 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego (Dz.U. Nr 66, poz. 406)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 4 kwietnia 2008 r. w sprawie trybu sporządzania oraz wzoru sprawozdania z wykonania planu audytu wewnętrznego (Dz.U. Nr 61, poz. 378)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 grudnia 2009 r. w sprawie komitetu audytu (Dz.U. Nr 226, poz. 1826)

• Komunikat nr 23 Ministra Finansów z 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz.Urz. Nr 15, poz. 84)

• Komunikat nr 1 Ministra Finansów z 19 lutego 2009 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych (Dz.Urz. Nr 2, poz. 12)

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak wyliczyć trzynastkę (dodatkowe wynagrodzenie roczne) dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Z Radomia polecisz tylko w dwóch kierunkach. Jeden wkrótce będzie zawieszony

Jedynie ponad 3 tys. pasażerów. Tylu odprawiło lotnisko w Radomiu w styczniu. To o połowę mniej niż w tym samym miesiącu 2024 roku. Polskie Porty Lotnicze przekazały, że na ten moment dostępne są dwa regularne kierunki lotów.

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza dotyczące usprawnienia działania organów pomocy społeczne.

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce, Wrocław i Jarocin już to zrobiły ... z pomocą AI

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc, Jarocina i Wrocławia pokazują, że tak.

REKLAMA

EU Navigate. Program wsparcia dla osób starszych z chorobą nowotworową

Zapraszamy do udziału w projekcie EU NAVIGATE prowadzonym przez Pracownię Badań nad Starzejącym się Społeczeństwem Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum działającą pod kierunkiem pani profesor Katarzyny Szczerbińskiej.

Co z telefonami komórkowymi w szkołach? MEN odpowiada na ważne pytania

„W 2025 r. minister edukacji planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.” - zapowiedziała wiceministra Katarzyna Lubnauer w odpowiedzi na interpelację poselską.

W styczniu lekarze zdiagnozowali ok. 300 tys. zachorowań na grypę. W tym sezonie zaszczepiło się niespełna 1,7 mln osób

GIS poinformował, że od początku sezonu epidemicznego 2024/2025 w związku z powikłaniami grypy zmarło prawie tysiąc osób. Ministerstwo Zdrowia podało, że przeciw zaszczepiło się w tym sezonie niespełna 1,7 mln osób. Zapasy szczepionek są, brak tylko chętnych do szczepień.

Usługi sąsiedzkie, teleopieka dla seniorów. Do 7 lutego 2025 r. gminy mogą składać wnioski o dofinansowania

Teleopieka dla seniorów. Gminy mogą składać wnioski o dofinansowania. Kto będzie mógł skorzystać z usług sąsiedzkich, w tym m.in. z dostępu do tzw. „opieki na odległość”? Ile wynosi dofinansowanie w ramach rządowego programu "Korpus Wsparcia Seniorów" na 2025 r.?

REKLAMA

Ile wynosi liczba ludności Polski na koniec 2024 roku? [Dane GUS]

Główny Urząd Statystyczny podał wstępne szacunkowe dane dotyczące liczby ludności w Polsce na koniec 2024 r. Jest spadek.

Podwyżka o 40% (marchewka) a podniesienie wieku emerytalnego (kij). Wcześniej był postulat 3 miesięcy urlopu za 7 lat pracy w jednej firmie

Autorem propozycji podwyżki o 20% w 2025 r. i o 20% w 2026 r. jest Lider Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz. Mowa jest o podwyżkach płac w sferze budżetowej w tym roku i co najmniej 20 proc. w przyszłym. Wcześniej związkowiec postulował wprowadzenie urlopu 3 miesięcy za 7 lat pracy. Propozycje oceniam jako nierealne do wprowadzenia.

REKLAMA