Skuteczniejsze kontrolowanie przez NFZ realizacji umów, poprawa dostępności i jakości świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej oraz sprawniejsze działanie szpitalnych oddziałów ratunkowych – to główne cele nowelizacji ustawy, którą Senat we wtorek przyjął bez poprawek.
Za przyjęciem nowelizacji ustawy głosowało 59 senatorów, przeciw było 5, a 20 wstrzymało się od głosu.
Chodzi o rządową nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Celem zmian przygotowanych przez Ministerstwo Zdrowia jest przede wszystkim zapewnienie pacjentom odpowiedniej jakości świadczeń finansowanych z pieniędzy publicznych.
Resort zdrowia wskazywał podczas prac nad nowelą, że liczba i skuteczność kontroli prowadzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), dotyczących prawidłowości realizacji umów przez świadczeniodawców, jest niewystarczająca. W ocenie skutków regulacji projektu podniesiono, że biorąc pod uwagę obecną liczbę umów (35 tys.) oraz liczbę prowadzonych rocznie kontroli (niespełna 2 tys.), należy uznać, że liczba aktualnie prowadzonych kontroli umożliwia skontrolowanie realizacji każdej umowy średnio co 18 lat, a każdego świadczeniodawcy co 16 lat.
Nowelizacja zakłada zakaz jednoczesnej kontroli ze strony ministra zdrowia i NFZ. Obecnie jest to możliwe. Jednocześnie przyjęto, że NFZ po przeprowadzeniu kontroli w danym zakresie nie będzie mógł ponownie skontrolować tego samego obszaru w tym samym podmiocie. Czas trwania wszystkich kontroli Funduszu w jednostkach podmiotu kontrolowanego w roku kalendarzowym nie będzie mógł przekroczyć określonej liczby dni roboczych (z wyłączeniem kontroli umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie leczenia szpitalnego).
Co do zasady liczba dni kontroli będzie powiązana z wielkością kwoty wypłaconej podmiotowi kontrolowanemu przez NFZ w roku poprzednim. Przykładowo w przypadku kontraktu o wartości do 2 mln zł kontrola Funduszu będzie mogła trwać 12 dni. Wprowadzona zostanie także instytucja zawiadomienia o planowanej kontroli – w sytuacjach, w których nie uniemożliwia to skutecznego skontrolowania działania podmiotu.
Zobacz: Zdrowie
Jedna z ważniejszych propozycji zakłada koncentrację służb kontrolnych, które obecnie funkcjonują w oddziałach wojewódzkich i centrali Narodowego Funduszu Zdrowia. W praktyce będzie to przeniesienie uprawnień kontrolnych na poziom prezesa Funduszu (na podstawie obowiązujących regulacji realizacja kontroli jest zadaniem dyrektorów oddziałów wojewódzkich NFZ, a kompetencja kontrolna prezesa Funduszu jest ograniczona jedynie do sytuacji wyjątkowych). Wydziały kontroli wojewódzkich oddziałów Funduszu zostaną włączone do Departamentu Kontroli w centrali NFZ.
W nowelizacji przewidziano także utworzenie korpusu kontrolerskiego w centrali NFZ – wejdą do niego pracownicy Funduszu będący kontrolerami, którzy zostaną wyposażeni w kompetencje i narzędzia do przeprowadzenia sprawnej i skutecznej kontroli.
Wprowadzono także zmiany w udzielaniu świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej (NiŚOZ). Po zmianach szpitale ogólnopolskie (np. szpitale kliniczne) będą mogły udzielać świadczeń NiŚOZ, jeśli mają szpitalną izbę przyjęć lub szpitalny oddział ratunkowy.
Regulacja wprowadza również jednolite zasady tzw. segregacji medycznej pacjentów w SOR-ach. Obowiązkowe będzie grupowanie pacjentów w SOR-ach wg stopnia pilności udzielenia świadczenia, czyli stanu zagrożenia życia i zdrowia. Założono, że określanie stanu zagrożenia życia i zdrowia odbywać się będzie na podstawie jednakowych, jasno sprecyzowanych kryteriach, które mają zwiększyć bezpieczeństwo pacjenta i jednocześnie poprawić komfort pracy personelu medycznego.
Dodatkowo, zaplanowano utworzenie systemu przetwarzającego dane o liczbie pacjentów w stanie nagłego zagrożenia zdrowia, kategorii przypisanej im w wyniku tzw. segregacji medycznej i czasie czekania na pomoc w szpitalnym oddziale ratunkowym (TOPSOR). Administratorem danych przetwarzanych w TOPSOR będzie NFZ, a do 2027 r. zadanie to ma realizować Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. System będzie można wykorzystać do bieżącego informowania pacjentów o przewidywanym czasie czekania na udzielenie im pomocy przez lekarza SOR-u, a także pozwoli na zapewnienie wyższej jakości danych dotyczących funkcjonowania SOR-ów bez obciążania personelu dodatkowymi obowiązkami sprawozdawczymi.
Kolejnym rozwiązaniem, które ma usprawnić działanie SOR-ów, będą tzw. ostre i tępe dyżury. W praktyce obsada lekarska i pielęgniarska zostanie dostosowana do charakteru dyżuru w szpitalu. Szpital pełniący tzw. ostry dyżur będzie miał zwiększoną liczbę personelu, a pełniący tzw. tępy dyżur – obsadę mniejszą, wymaganą przez przepisy.
Dyspozytornie ratownictwa medycznego, mające informacje o obsadach, będą kierowały karetki do szpitali, w których funkcjonować będą dyżury ostre. Wprowadzenie zmian w zakresie dyżurowania będzie odbywać się na wniosek szpitali, a za koordynację i ustalanie harmonogramów będzie odpowiadać wojewoda w porozumieniu z dyrektorem Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Informacje te będą także dostępne dla pacjentów w Biuletynie Informacji Publicznej.(PAP)
Autor: Dorota Stelmaszczyk