Wyczerpujące regulacje dotyczące zawartości specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: SIWZ) zawarte zostały w ustawie z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: upzp). Szczegółowo stanowi o tym art. 36 upzp, gdzie ustawodawca postanowił o otwartym katalogu składowych elementów tego dokumentu. Nie wymieniono w tej regulacji zapisów dotyczących wspomnianych w zapytaniu kwestii - określenia instalacji, w szczególności regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, do których podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany przekazać odebrane odpady. Podobnie ustawa - Prawo zamówień publicznych, nie konkretyzuje również elementów składowych umowy - w omawianym zakresie przedmiotowym.
Polecamy serwis: Księgowość budżetowa
Co jednak istotne, brak regulacji w ustawie - Prawo zamówień publicznych nie oznacza, że zamawiającego nie obowiązują inne regulacje, mające status lex specialis, a w kontekście podanego stanu faktycznego chodzi o ustawę z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: ustawa o czystości w gminach).
Ustawodawca - w art. 6 ust. 4 pkt 5 ustawy o czystości w gminach - określił, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta w przypadku sporządzania specyfikacji istotnych warunków zamówienia określa w niej w szczególności instalacje, w szczególności regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych, do których podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany przekazać odebrane odpady - w przypadku przetargu na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości lub zobowiązuje do wskazania takich instalacji w ofercie - w przypadku przetargu na odbieranie i zagospodarowywanie tych odpadów. W przypadku niewielkich ilości odebranych odpadów, selektywnie zbieranych, niepodlegających przekazaniu do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, możliwe jest wskazanie podmiotu zbierającego te odpady.
Opisane unormowania w zakresie zamówień dotyczących odpadów komunalnych powinny więc znaleźć się obligatoryjnie w SIWZ. Zamawiający nie ma w tym względzie dowolności, musi się dostosować do wskazanego wymogu.
Zobacz: Zamówienia publiczne
Podobne uwarunkowania dotyczą samej umowy na zamówienie publiczne, można wręcz stwierdzić, że wymóg jest tożsamy rodzajowo - jak określony w SIWZ. W art. 6f ust. 1a ustawy o czystości w gminach postanowiono bowiem, że - umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie albo odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości określa instalację lub instalacje, w tym regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych, do których podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany przekazać odebrane odpady. W przypadku niewielkich ilości odebranych odpadów selektywnie zbieranych, niepodlegających przekazaniu do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, możliwe jest wskazanie podmiotu zbierającego te odpady. Warto również dodać, że argument o swobodzie zawierania umów (która faktycznie wynika z ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny), doznaje jednak pewnych ograniczeń na płaszczyźnie zamówień publicznych (patrz: Z ORZECZNICTWA).
Z ORZECZNICTWA
Cywilistyczna zasada swobody umów w systemie zamówień publicznych ulega znacznemu ograniczeniu - po stronie zamawiającego z powodu niemożności swobodnego wyboru kontrahenta. Dlatego też zamawiający niejako w zamian ma prawo kształtowania warunków umowy, co z kolei powoduje, że wykonawca często ma ograniczony wpływ na kształt zawieranej umowy, ma jednak możliwość decydowania (przynajmniej prawną), czy chce z zamawiającym daną umowę podpisać. Umowa i jej postanowienia w wielu przypadkach (załączenia przez zamawiającego gotowego projektu umowy do SIWZ) są bowiem znane wykonawcy na etapie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Wyroku KIO z 5 kwietnia 2017 r.,
sygn. akt KIO 558/17.
Z zestawienia przytoczonych regulacji prawnych wynika zatem, że zamawiający musi przestrzegać specjalnych wymogów dotyczących zamówień publicznych realizowanych na odbieranie (i zagospodarowanie odpadów komunalnych) zarówno w zakresie konstruowania wymogów SIWZ, jak i samej treści umowy. W tym bowiem zakresie przedmiotowym ustawa o utrzymaniu czystości przewiduje zaostrzone rygory - w stosunku do postanowień ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Podstawy prawne
-
art. 36 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1986; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 53)
-
art. 6 ust. 4 pkt 5, art. 6f ust. 1a ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1454; ot.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1629)
©℗
MARCIN NAGÓREK
radca prawny, były pracownik banku państwowego, obecnie pracownik jednostki budżetowej