Odpowiedź Pracownik kadr i płac w samorządzie nie powinien być zatrudniony na podstawie umowy zlecenia. Co do zasady, na takie stanowisko należy przeprowadzić konkurs, ale niekiedy można tego nie czynić.
Uzasadnienie Pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie:
1) wyboru:
- w urzędzie marszałkowskim: marszałek województwa, wicemarszałek oraz pozostali członkowie zarządu województwa – jeżeli statut województwa tak stanowi,
- w starostwie powiatowym: starosta, wicestarosta oraz pozostali członkowie zarządu powiatu – jeżeli statut powiatu tak stanowi,
- w urzędzie gminy: wójt (burmistrz, prezydent miasta),
- w związkach jednostek samorządu terytorialnego: przewodniczący zarządu związku i pozostali członkowie zarządu – jeżeli statut związku tak stanowi;
2) powołania – zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnik gminy, skarbnik powiatu, skarbnik województwa;
3)
umowy o pracę – pozostali pracownicy samorządowi (art. 4 ust. 1 ustawy z
21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych; dalej: ustawa o
pracownikach samorządowych).
Ustawa o pracownikach samorządowych
określa więc, na jakiej podstawie mogą być oni zatrudnieni. Jest to
zamknięty katalog. Każda z wymienionych w art. 4 ust. 1 ustawy o
pracownikach samorządowych podstaw zatrudnienia prowadzi do nawiązania
stosunku pracy. W konsekwencji pracownicy samorządowi nie mogą wykonywać pracy na podstawie umowy zlecenia lub innych umów cywilnoprawnych (np. o dzieło).
Pogląd o zakazie wykonywania przez pracowników samorządowych pracy na podstawie umów cywilnoprawnych z uwagi na treść art. 4 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych wyraziły Departament Prawny Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w stanowisku z 5 sierpnia 2009 r. w sprawie zatrudniania cudzoziemców w samorządach i służbie cywilnej oraz Najwyższa Izba Kontroli w informacji z września 2010 r. o wynikach kontroli naboru pracowników na stanowiska urzędnicze w jednostkach samorządu terytorialnego.
Obsadzanie stanowisk w drodze konkursu i bez niego
Nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska urzędnicze, jest otwarty i konkurencyjny (art. 11 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych). Powinien więc być przeprowadzany konkurs. Jednak stanowisko urzędnicze może być obsadzone bez konkursu, jeżeli zostanie przeniesiony na nie:
- pracownik samorządowy danej jednostki (bez względu na to, na jakim stanowisku dotąd pracował),
- inny pracownik samorządowy (pracujący dotąd w innej jednostce) zatrudniony na stanowisku urzędniczym.
Otwarty i konkurencyjny nabór należy bowiem stosować tylko przy obsadzaniu wolnych stanowisk urzędniczych. Natomiast wolnym stanowiskiem urzędniczym jest stanowisko m.in., na które, zgodnie z przepisami ustawy o pracownikach samorządowych albo w drodze porozumienia, nie został przeniesiony pracownik samorządowy danej jednostki lub na które nie został przeniesiony inny pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym (art. 12 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych).
Konkursu można też nie przeprowadzać przy zatrudnianiu na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego.
Wykaz stanowisk, na których można zatrudniać pracowników samorządowych wraz z określeniem, do jakiej kategorii są zaliczane (kierowniczych stanowisk urzędniczych, stanowisk urzędniczych itd.), zawiera załącznik nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Nie ma w tym wykazie pracownika kadr i płac. Na tak nazwanym stanowisku nie powinien więc zostać zatrudniony pracownik samorządowy. Ze wspomnianego wykazu wynika jednak, że pracownik samorządowy zajmujący się kadrami i płacami może być zatrudniony tylko na stanowisku zaliczanym do urzędniczych.
Przy obsadzaniu stanowisk w samorządzie trzeba mieć też na względzie, że wszyscy pracownicy samorządowi, niezależnie, czy są zatrudniani w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, czy też nie, muszą spełniać wymogi kwalifikacyjne dla danego stanowiska.